Духовен Азбучник

Ова е дијагноза на т.н. мнение, или високо мислење за себе си кое се карактеризира со надменост, мислење за другите дека грешат, нарочно оние кои се со повисок степен во хиерархијата, со тоа што се држи ставот дека се има подобро решение за проблемите заради своевидното квази искуство кое се користи за аргумент за одржување на мнението.

Во Евангелието се вели, да ги погледнеме птиците небесни и полските кринови, да бидеме воздржани, умерени во јадењето и пиењето, а на крајот од краиштата или почетокот е тоа што Он ни вели, Моето Тело е вистинско јадење, а Мојата Крв, вистинскио питие. Западниот човек, кој е нели во темнина, а од што? Од тоа што ние не пребиваме во светлина, туку се преправаме.

Ајде да го надминеме тоа чувство и да се покаеме. Оваа парабола ме тера на покајание, бидејќи ја чувствувам мојата недоволност, ништожност и пад во врска со ова прашање. И некои мои пријатели, духовници, но и обични верници ми велат дека „ние исто така го чувствуваме тоа толку силно во нашите срца –дека не сме такви какви што треба да бидеме“.

Во тој миг автоматски ми дојде на ум она што треба да го кажам, но потоа ми дојде една друга мисла и си велам: дали тоа што треба да го кажам е она што Бог го сака? Бидејќи тоа „треба“ е она од придобиената импулсивност во животот, од поучувањата, проповедите, порекнувањата, забелешките. И се прашав: Боже мој, така ли сакаш да се однесувам? Да кажам: Дете, тоа што го правиш е грев! Но, потоа си реков: тоа момче ме знае уште од кога имаше три години, има ли смисла да му кажам дека тоа што го прави е добро или лошо?

Забелешките не се убаво нешто, престани да им правиш забелешки на другите луѓе, кој што прави, остави ги луѓето на мир. Пред извесно време беседев на таква тема: „Остави го своето дете на мир!“ Остави го, веќе си го полудела со „добрите“ поуки што му ги кажуваш, со проповедите што му ги изнесуваш, со притисокот –тоа знае што е правилно. Направи го чудото што ти го кажав претходно, промени му го животот со твојата молитва, поглед

Тогаш реков: „Господи, дај ми одговор за него.“ Ова го реков со сето свое срце, а потоа реков: „А, да. Заборавив да ти кажам. Знам пет јазици.’
„Навистина? Кои?“
„Првиот е насмевката. Вториот е солзите. Третиот е допирот. Четвртиот е молитвата, а петтиот е љубовта. Со овие пет јазици можам цел свет да го поминам.’

 Некој стар духовник ги запраша еднаш своите ученици по што би можеле да го препознаат моментот кога престанува ноќта и започнува денот.
- Да не е тоа оној момент кога ќе можеме да разликуваме куче од овца? кажа некој од учениците.
- Не - кажа духовникот.
- Кога можеме да го разликуваме стеблото од јаболка од стеблото на смоквата? - дофрли некој друг.

Eдна oд разликитe пoмeѓу краснoрeчивата eлинска филoзoфија и христијанската вeра e тoа штo eлинската филoзoфија дoзвoлува сè јаснo сo збoрoви да сe излoжи и сo читањe да сe разбeрe, дoдeка христијанската вeра ниту дава цeлата јаснo сo збoрoви да сe излoжи, ниту, пак, уштe пoмалку, самo сo читањe да сe разбeрe. При излагањeтo на христијанската вeра нeoпхoдeн e и примeр на излoжувачoт, а при разбирањeтo и усвoјувањeтo, oсвeн читањe,пoтрeбнo e и вeжбањe на читачoт.

Значи имаш потреба од сила“. Кој има потреба од сила? Луѓето чија сила другите не ја признаваат. И затоа сега има потреба да се покаже таа сила: Еден прави едно, друг друго, еден пцуе, друг троши се, трет прави нешто трето. Значи што се крие тука? Недостаток на љубов. Тој човек не бил сакан. Не постои можност некој кој чувствува колку многу Бог го љуби, да земе да хули и да пцуе. Не е можно. Значи тој човек сега од што има потреба?

Кажувајќи, сепак, Господи – овој збор ја потцртува Божјата трансцендентност, недостижност, вечност и бескрајност – до неа поставуваш едно човечко име, име на човек, на Исус, велиш Исусе Христе. Односно во тој миг потцртуваме и се трудиме да ги разбереме двете природи на Христос – Божествена и човечка и признаваме дека Исус е Господ, дека Христос е Бог, Тој недостижен Бог, Кого дури и ангелите не можат да Го разберат. Тој Бог станува достапен,  материјален, можеш да Го допреш, да Го видиш,

Сократ еднаш го прашал Ксенофон дали знае каде се прават некои определени вази. Ксенофон му кажал. Потоа Сократ го прашал: „А знаеш ли каде ги прават луѓето добри и доблесни?“ „Не“, рекол младиот Ксенофон. „Тогаш“, рекол Сократ, „појди по мене и научи“. Само следејќи Го Христа можеме да го постигнеме својот потенцијал и да станеме она што Бог намерил да станеме.

Монасите ја кажуваат по цел ден. Еден добар монах, за да биде навистина монах, најмалку не треба да биде сам, туку секогаш во друштво – во друштвото на молитвата, а најмногу на Исусовата молитва, секогаш да ја носи својата бројаница во раката, а најмногу во своето срце. Секој јазол е возбуда, секој јазол е љубов, секој јазол е прозба, славословие, повикувањето на ова свето и семоќно име, Господовото име.

Поентата на повикувањето на учениците е дека не се повикани само тие. Како што Бог го одбрал Израилот, како што Он ги одбрал дванаесетте, така нѐ одбрал и нас. Нѐ одбрал да бидеме Негов народ, Негови ученици, Негови соработници, Негови следбеници. „Вие не Ме избравте Мене, но Јас ве избрав вас и ве поставив да одите и да принесувате плод, и плодот ваш да остане…“ (Јован 15,16)

Некој евреин имал пријател Христијанин. Во една прилика поаѓајќи на далечен пат, евреинот, му го дал на Христијанинот на чување својот ковчег со 1.000 златници во него. Бидејќи се задржал долго на патување, Христијанинот намислил да го присвои повереното му богатство, па така и направил. Кога се вратил евреинот си го побарал своето злато, Христијанинот одрекувал, велејќи дека ништо не му било поверено на чување. Евреинот многу се натажил и најпосле му рекол:

Те боли ли нешто? Ако Го повикаш Исус, ќе најдеш утеха и просветлување. Тажен си? Повикај Го Исус и гледај, утехата ќе блесне во сферата на твоето срце. Те надвладеало обесхрабрување? Не заборавај своите надежи да ги положиш на Христа и твојата душа ќе се исполни со храброст и со сила. Те мачат плотски помисли и те привлекуваат кон чувствени наслади? Приграби го согорувачкиот оган на името Исусово и фрли го врз плевелот. Да не те мачи некоја световна работа?

Можеш ли да го направиш тоа? Да го оставиш твоето дете, својот сопруг, сопругата, да ги оставиш сите спокојно да си го направат својот избор, да ги донесат своите одлуки, без да ги притискаш или провоцираш. Твојот најголем проблем е тоа дека никој не ти е виновен што не си ја пронашол својата среќа, никој не ти е виновен за негодувањето што го пројавуваш, за празнотијата што ја носиш во душата и си велиш: „Ова е причината, оној е виновен!“

„Знаете што, деца, во ова наше време, Господ Христос ми заличува на многу богат, но осамен Човек, Кој и сега многу ни дава - како да ни е нешто должен, но Кој за едно мало внимание е подготвен да возврати со огромен дел од Своето богатство; и сè помалку го има тоа внимание.

А светите Отци силно посакуваа да живеат во ова наше време, и не им беше дадено;

Св. Варсануфиј Велики и Јован Пророк

† Првото смирение се состои во тоа братот да го сметаш поразумен и во се’ подобар од себе, или себеси да се сметаш за најмал од сите. Второто смирение, пак, се состои во тоа своите подвизи да ги препишуваш на Бога. Тоа е совршеното смирение на светиите.

„Страстите се болест на душевните сили, како и нивна злоупотреба, кои преку навиката станале наша втора природа.Со наш труд и со помош на Божјата благодат, страстите треба да се преобразат во добродетели, та сите наши душевни сили да дејствуваат здраво – согласно Божјата волја. За ова е потребен духовен подвиг во Црквата, под вистинско духовно водство.