логоFacebook  Twitter  YouTube  eMail

Кожувчанка


ЦРНА АТЕНА, МАРТИН БЕРНАЛ (4) 
Валканите Грци и Дорците
 
 
 

 

Филхелените повеќе се интересирале за класичните Грци одошто за нивните херојски, но празноверни христијански и валкани „потомци“, а некои од нив дури и се обидувале да ги отпишат овие како „византизирани Словени“. Филхелените ја барале чистата суштина на Грција, пред таа да се извалка со расипаноста на Ориентот, а со нивната апотеоза дури и самите Антички Грци не успевале да ги достигнат новите високи стандарди. Тие стандарди сè повеќе почнале да бараат културна, јазичка и, конечно, „расна“ чистота и Фридрих Шлегел открил такви нови примери веќе во последната деценија од18 век, во Спартанците или во пошироките племенски групирања на кои тие им припаѓале, т.е. Дорците. Еве како Елизабет Росон, современ историчар за претставувањето на Спарта, ги опишува писанијата на Шлегел за Спартанците:

Од самиот почеток, Шлегел ги опишува Дорците со јазик што нè потсетува на јазикот што Винкелман го употребувал за општо опишување на Грците; слушаме за нивната милде Гроссхеит, „спокојна големина“, и вистина, за разлика од Јонците, кои полесно може да се поврзат со Ориентот, Дорците се постарата, почиста и поавтентична хеленска гранка, на која се должат двете суштински постапки на грчкиот дух, музиката и гимнастиката.

Забележете дека Шлегел и голем број подоцнежни автори ги изделуваат токму како суштински овие два невербални, ирационални и, ќе се дрзнам да кажам, „германски“ аспекти на грчката култура. Делото на Ниче под наслов „Раѓањето на трагедијата“, објавено во 1872 година, во кое музиката и дионисиската трагична страст се нагласуваат над аполонскиот разум, честопати се смета за радикално раскрстување со гледиштето на Винкелман за „спокојната големина“ на Грците. Тоа, всушност, и припаѓа на една германска традиција, која се навраќа преку поемите на Хајне во четириесеттите години од 19 век, до Хејне и до драмскиот писател Виланд во 18 век.

Во текот на 19 и 20 век германскиот култ кон Дорците и кон Лаконците, како и поистоветувањето со нив, и понатаму растело и го достигнало својот врв во Третиот рајх. Кон крајот на 19 век некои „фолкише“ (популистички, националистички) писатели сметале дека Дорците биле чистокрвни Аријци од север, можеби дури и од Германија, а секако биле гледани како многу блиски до Германците според својата ариевска крв и ариевски карактер.

Интересно е да се забележи дека голем број од водечките британски класичари од крајот на 19 век, вклучувајќи ги и Џон Пентланд Мејхафи и Вилијам Риџвеј, потекнувале од протестантска лоза од Ирска. Сите тројца со воодушевување гледале кон чистата северна, можеби и германска, крв на Дорците. Па така, настрана од учеството во општиот расизам својствен на времето, јасно е дека тие гледале аналогија меѓу односот на тевтонските Англичани со Ирците, кои ги сметале за „гранични Европејци“, и односот меѓу Дорците и народите што им биле подредени, домородните Пелазги и Хелотите. Риџвеј бил сосема доследен расист, кој, и покрај тоа што неговото семејство живеело во Ирска веќе 200 години, се фалел дека немал „ниту капка келтска крв во неговите вени“. Па така, до 1900, Спартанците, „вистинските“ Грци, се сметале за чисти во расна смисла и прилично северни. Состојбата не била толку екстремна на почетокот од 19 век, но притисоците се зголемувале.

Првиот непосреден напад врз античкиот авторитет и античкиот модел дошол од Карл Отфрид Милер. Милер е припадник на едно од првите поколенија кои учеле според образовниот систем на Хумболт. Тезата на Милер била локална историја на островот Егина. Иако делумно вдахновен од мермерните парчиња што неодамна пред тоа биле донесени од Егина во Германија, проектот бил совршен пример за романтичарски позитивизам. Како прво, како што посочува Гуч, првата локална историја на античка Грција личела на првата германска историја: таа на Оснабрик, напишана од страна на романтичарскиот конзервативец Јустус Мезер. Како второ, Егина е остров ‡ совршен ограничен простор згоден за исцрпно истражување. Уште поважен е фактот што на него живееле Дорци и што гледал кон Атина, главниот град на „расипаните“ Јонци.

Занимавајќи се со античкиот модел, Милер честопати упатува на комбинации и врски меѓу Грците и варварските свештенства. Тие, сметал Милер, говореле за некакви темелни односи меѓу различните религиозни системи и митови. Токму овие „подоцнежни“ контакти го создале погрешниот впечаток според кој Грција ја презела својата религија, своите митови и својата цивилизација како целина од Блискиот Исток; неговата главна техника за отстранување на овие доцнежни сраснувања бил „аргументот од тишина“. Тој во начело признавал дека автентично древни традиции понекогаш се јавувале само во „доцнежни“ извори ‡ впрочем, и самиот понекогаш се потпирал врз такви извори. Оттука, за одрекување на автентичноста на одредена легенда, му бил потребен некаков дополнителен критериум: мора да постоела некаква силна причина од самото време за измислување на легендата. Меѓутоа, во практика, самото непостоење на сведоштво се сметало за обвинувачко, особено кога Милер го напаѓал античкиот модел. Впрочем, тој и неговите следбеници ги користеле Хомер и Хесиод, но не како поети со широк спектар, туку како енциклопедии.

За нас, највпечатливото обележје на делото на Милер е фактот дека тоа во целост се базира врз традиционални материјали, кои отсекогаш им биле на располагање на учените луѓе. Во него ги нема доградбите на знаењето од 19 век. Античкиот модел паднал не поради нови откритија во самата област, туку затоа што тој не одговарал на доминантниот светоглед. Да бидам попрецизен, тој бил несомерлив со парадигмите на раса и напредок од почетокот на 19 век.

(Продолжува)

 


Демистификација на митот

Книгата „Црна Атена: Афроазиските корени на класичната цивилизација, Фабрикацијата на античка Грција 1785-1985“ од Британецот Мартин Бернал, која на македонски ја објави книгоиздателството „Табернакул“, е исклучително значајна студија што со научни аргументи потврдува дека постоењето на елинска или грчка култура и цивилизација е чиста фабрикација.

Првпат објавена во 1987 година, „Црна Атена“ како ретко која друга книга предизвикува многу научни дискусии, дебати и полемики, кои ја брануваат научната јавност во САД и во Западна Европа. Бернал, како што вели самиот, втората половина на својот живот му ја посветил на проектот „Црна Атена“, во кој со научни факти и аргументи докажува дека потеклото на античка Елада е афроазиско. „Нова Македонија“ ќе објави неколку продолженија од оваа книга.



dobrotoljubie

Поуки од Светите Отци

Видео содржини

dobrotoljubie

Наука и Култура

Април 17, 2025
Festival.Simeon

ЈУБИЛЕЈ НА МУЗИКАТА - X ИНТЕРНАЦИОНАЛЕН ФЕСТИВАЛ ПОЛИХИМНИА 2025

Од 11.04 - 15.04. 2025 год. во Скопје по десетти пат се одржа Интернационалниот фестивал на класична музика Полихимниа 2025. Единствен од ваков вид во нашата земја и оригинален по својата содржина и оваа година фестивалот се обиде да ги обедини најдобрите…
Септември 25, 2024
Zivko.Grozdanoski3

Интервју со Живко Грозданоски: ДПМ може да дејствува гласно, сложно и независно

Ми се чини дека надворешните предизвици, како на пример отсуството на соработка со некои членови (на Управниот одбор) на ДПМ, некои обиди за саботажа итн. (сè се тоа нешта што веројатно секогаш ќе ги има); па сега слабиот рејтинг на ДПМ меѓу членството и во…

„РАДОСТА НЕ ДОАЃА САМА, ТАА МОЖЕ ДА ЈА ЗАСЕНИ ТАГАТА“ Академик Ќулавкова добитничка на наградата „Браќа Миладиновци“ на СВП

Авг 29, 2024 Литература 1075
TviTER231
Пред 35 години, август 1989-та, ми беше доделена првата награда за најдобра поетска книга…

По премиерата на новиот филм „The Walk“ во Њујорк на двојната кандидатка за Оскар - Тамара Котевска

Ное 14, 2023 Филм, Театар 2644
Tamara.Kotevska
Работејќи од нејзините разговори со Асил и другите деца бегалци, режисерката направи…

Беседи

Старец Георгиј Капсанис - ЗНАЧЕЊЕТО НА БОЛКАТА ВО НАШИОТ ЖИВОТ

Старец Георгиј Капсанис - ЗНАЧЕЊЕТО НА БОЛКАТА ВО НАШИОТ ЖИВОТ

Во оваа нова состојба се чини дека смртта и болката имаат позитивно значење, како другата кожна облека со која Бог ги облекол Адам и Ева кога го напуштиле рајот за...

Вознесение во Христос или идолопоклоничко превознесување

Вознесение во Христос или идолопоклоничко превознесување

  Луѓето тежнеат кон правење идоли. Идол е сѐ она што човекот го става на прво место во своето срце, наместо Бог и наместо духовното растење во Бог. Луѓето сакаат...

Св. Климент Охридски: Поука на вознесение на Господ наш Исус Христос

Св. Климент Охридски: Поука на вознесение на Господ наш Исус Христос

Поради тоа, браќа, бидејќи нè очекува бесконечна мака, да се потрудиме преку подвиг да ја избегнеме, со милостина да го пречекаме бедниот и да го угостиме, примајќи го туѓинецот, гладниот...

 Митрополит Струмички Наум: Недела на слепородениот

Митрополит Струмички Наум: Недела на слепородениот

Се случија две средби помеѓу слепородениот и Христос: првата додека уште беше слеп; и втората, откако прогледа и откако Го оправда Христос пред фарисеите. И фарисеите двапати се сретнаа со...

Митрополит Струмички Наум: „Литургијата и на почетокот била Тајна Вечера, а не јавен доручек.“

Митрополит Струмички Наум: „Литургијата и на почетокот била Тајна Вечера, а не јавен доручек.“

       Така, како што веќе напишав: ниту почетокот, ниту крајот на начинот на служењето на Светата Литургија се и ќе бидат исти со денешниот – ниту некој Собор ја прогласил за...

Отец Гаврил-Беседа за Св.Методиј и Св.Кирил

Отец Гаврил-Беседа за Св.Методиј и Св.Кирил

Тогаш сфатил дека не треба да се врзува за ништо световно, и дека треба да живее единствено за Царството Небесно, односно за Бога. И навистина се оддал на богоугоден живот,...

Жарко Ѓорѓиевски: Свети апостоли Јасон и Сосинатар (Недела на раслабениот)

Жарко Ѓорѓиевски: Свети апостоли Јасон и Сосинатар (Недела на раслабениот)

Eвангелската приказна за исцелувањето на болниот човек кој поголемиот дел од својот живот беспомошно лежел покрај бањата која ја опишал светиот апостол и евангелист Јован е пример на чисто милосрдие...

Митрополит Струмички Наум: Христијанин без срце кое гори во молитва...

Митрополит Струмички Наум: Христијанин без срце кое гори во молитва...

Ако Божјите информации што доаѓаат од словото на духовниот отец, од Светото Писмо, од делата на Светите отци ги прифаќаме само на ниво на разум, без да ги прифатиме во...

« »

Најново од култура

Православен календар

 

07/06/2025 - сабота

+Трето наоѓање на главата на Свети Јован Крстител; Светиот свештеномаченик Терапонт, епископ Кипарски; Светите маченици Пасикрат, Валентион, Јулиј и други; (Задушница);

Правила и одредби на Православната Црква за постот
Православен календар за овој месец - МПЦ

Кожувчанка

Молитви кон Пресвета Богородица за секој ден во седмицата

 Радувај се, Ти Која од ангелот ја прими радоста на добрата вест дека Бог Слово ќе прими тело од Тебе! Радувај се оти го носеше Создателот во Твојата утроба! Радувај се Ти Која го роди Бога во тело, Спасителот на светот! Повеќе...

Тропар

Трето наоѓање на главата на свети Јован Крстител  7 јуни/25 мај  2025

Трето наоѓање на главата на свети Јован Крстител 7 јуни/25 мај 2025

Пророче и Претечо, Христос ни ја откри твојата глава како божествена ризница скриена  во земјата. Затоа, собрани сите во денот...

Тропар на преп. Христов столпник Симеон Дивногорец 6 јуни/24 мај 2025

Тропар на преп. Христов столпник Симеон Дивногорец 6 јуни/24 мај 2025

Помазаник на Божјата благодат, од утроба посветен на славословие Господово, Симеон стана огнен молитвеник од земјата до небото, цврста поткрепа во Бога имајќи,...

Тропар на ВОЗНЕСЕНИЕ ХРИСТОВО – СПАСОВДЕН

Тропар на ВОЗНЕСЕНИЕ ХРИСТОВО – СПАСОВДЕН

Си се вознел во слава, Христе Боже наш, и си ги зарадувал учениците со ветувањето на Светиот Дух, а со...

Духовната убавина на Богородица се пројавува и во моментот на Распнувањето на Нејзиниот Син

Тебе, Богородице поборнице – војвотко, ние слугите Твои, откако се избавивме од зло, Ти пееме победни и благодарствени песни. Ти имаш сила непобедна, од секакви опасности ослободи не за да Ти пееме : Радуј се, Невесто Неневесна! Повеќе...

Болестите според светоотечкото учење

Значи, не се надевај на лекарска вештина без благодат и не ја отфрлај своеволно, туку моли Го Бога да ја спознаеш причината за казната, а потоа моли за избавување од немоќта, трпејќи сечење, горење, горчливи лекови и сите лекарски казни Повеќе...

Свети Лука Симтерополски: Архиепископ и хирург

Едноставно е да се претпостави дека професорот – епископ, соединувајќи го во своите раце крстот и скалпелот, ги порази современиците токму со тоа необично соединување на двете разновидни сфери на активност.  Повеќе...

Духовни поуки: „Помоли се за мене“

Со Бога зборувај многу, а со луѓето малку; ако во Божјиот закон се подучуваш - ќе успееш и во едното и во другото. Повеќе...

Живот без стрес

Ако разбереме што се крие зад стресот, ако ја видиме лагата, која што се крие зад него, на крајот ќе увидиме дека не постои причина за да бидеме во стрес.. Повеќе...

Митрополит Струмички Наум - Да пораснеме барем до Стариот Завет

И не само што немаат туку се и очигледна пречка за влез во Царството Небесно, и пречка да се сфати и пренесе неговата идеја и порака. Повеќе...

Епископ Тихон Шевкунов: „НЕСВЕТИ, А СВЕТИ“

Несвети, а свети. Луѓе, кои навидум живееле во нашето секојдневие, се соочувале со проблемите со кои ние се судираме, боледувале од болести од кои ние боледуваме, често осудувани од околината, а сепак, не биле секојдневни. Луѓе, кои не се на иконите, но го предавале животот од иконите во сите нивни дела, зборови, мисли. Луѓе, за кои тишината прозборила дека се свети.  Повеќе...

ГОЛЕМАТА ТАЈНА НА ДИВЕЕВО - Кој ќе доживее, ќе види

Како дополнување на оваа тајна, еве што слушнав од устата на 84-годишната игуманија на манастирот Дивеево, Марија. Бев кај неа во почетокот на 1903 година веднаш по канонизирањето на преподобниот Серафим и заминувањето на царското семејство од Дивеево. Повеќе...

Арх. Калиник Мавролеон: Монологот БОЖЈИ

 

Те гледав кога се разбуди угрово. Чекав да ми кажеш два-три збора, да се заблагодариш за се што ти се случува, да побараш мое мислење за се што треба да правиш денес. Повеќе...

За Моето име

Поуки на грузискиот Старец Гаврил Ургебадзе за последните времиња

 

„Ѓаволот има 666 мрежи. Во времето на антихристот луѓето ќе очекуваат спасение од космосот. Тоа ќе биде и најголемата замка на ѓаволот: човештвот ќе бара помош од вонземјаните, не знаејќи дека тоа се, всушност. – демони.“ Повеќе...

Взбранной Воеводе победительная