Протоѓаконот проф. д-р Ратомир Грозданоски-
СВЕТИ АПОСТОЛ ПАВЛЕ И МАКЕДОНИЈА
Македонија, од каде што некогаш тргнале бројните Александрови вооружени војници, за да го освојуваат светот, била првопосетена земја од светиот апостол Павле, при неговото доѓање во Европа. Ете, најпрво овде – во Македонија, доаѓаат апостолите - новите освојувачи на светот и на човештвото. Тие, иако малкумина (место многуилјадните војски), и без меч и воено оружје, а со крст и со Евангелие, сепак, го освоија светот и на човештвото му ја да¬доа најдобрата и најголемата слобода во Христа, воведувајќи го во есхатолошкиот Полис.
† † †
Меѓу другото, еве, што ни напишал апостолот Павле нам – на Македонците:
„ Бог ми е сведок колку многу ве сакам сите вас со љубовта на Исуса Христа.
И во ништо не плашете се од противниците; тоа е знак за нивната погибел, а вам - за спасение. И тоа е од Бога.
Оти вам ви се даде дар поради Христа не само да верувате во Него, туку и да страдате за Него.
Оти од вас одекна словото Господово не само во Македонија и Ахаја, туку и во секое место се пронесе славата за верата ваша во Бога, ... Зашто, верниците сами разгласуваат за нас, какво беше нашето доаѓање при вас, и како од идолите се обрнавте кон Бога, за да Му служите на живиот и вистински Бог.
Така ве бевме засакале, што бевме готови да ви го предадеме не само Благовестието Божјо, туку и душите свои, зашто ни станавте драги.
Сведоци сте вие како и Бог, дека свето, праведно и безукорно постапувавме пред вас, кои што верувате, зашто знаете дека секого од вас, како татко децата свои, ние ве молиме и утешувавме и сведочевме да живеете достојно за Бога, Кој ве призвал во Своето царство и слава.
Гледајте, никој никому да не враќа зло за зло; туку секогаш барајте добро еден на друг, и на сите!
Радувајте се секогаш!
Молете се постојано!
Благодарете за с#, оти таква е волјата Божја во Христа Исуса спрема вас!
С# испитувајте, за доброто држете се! Клонете се од секакво зло!
Оти, кој е нашата надеж или радост, или венец за пофалба? Та тоа не сте ли и вие пред нашиот Господ Исуса Христа за Неговото доаѓање?
Да, вие сте нашата слава и радост!
(Филип. 1,8,28-29; 1.Сол. 1,8-9; 2,8,10-12; 5,15-18 и 20; 2, 19-20).
Првите благовесници на Христовото евангелие патувале по македонските прекрасни предели, од каде што некогаш тргнале бројните Александрови вооружени војници за да го освојуваат светот, а, ете, тука доаѓаат нови освојувачи на светот и на човештвото, но малкумина, и без меч и воено оружје, а со крст и со Евангелие. Тие, иако малкумина (место многуилјадните војски), сепак, го освоија светот и на човештвото му ја да¬доа најдобрата и најголемата слобода во Христа, воведувајќи го во есхатолошкиот Полис.
БИОГРАФИЈА И БИБЛИОГРАФИЈА
Протоѓаконот проф. д-р Ратомир Грозданоски е роден 1959 год. во се¬ло Брест, Македонски
Брод. Во 1978 год. завршува Македонска право¬славна бого¬сло¬вија, а во 1983 год. дипломира на Православниот бого¬слов¬скиот факултет во Скопје. Во 1994 год. магистрира, а во 2001 год. докто¬рира на Филолошкиот факултет во Скопје.
За подобро совла¬дување на грчкиот јазик, на којшто биле напишани ново¬заветните библиски книги, студира на Аристетоловиот уни¬вер¬зитет во Солун и на Фило¬лошки факултет при Универзитетот во Атина. Посетува настава и на Богслов¬скиот факултет во Атина.
По враќањето во Скопје е поставен за професор во Маке¬дон¬ската пра¬во¬славна богословија, а во 1990 год. е избран за наставник на Богослов¬скиот факу묬¬тет во Скопје за предметите: Свето писмо на Новиот завет и старогрчки јазик. Д-р Ратомир Грозданоски, како редовен профессор, од 2006 година е избран и за декан на Факултетот.
Протоѓаконот проф. д-р Ратомир Гроз¬да¬носки е активно вклучен и во деј¬ностите на Македонската православна црква, како близок соработник на архи¬е¬пис¬копите: Ангелариј, Гав¬рил, Миха¬ил и Стефан, а од 1994 до 2006 год. е и секретар на Светиот архиерејски синод на Македонската православна црква.
Редактира, рецензира уредува и лекторира книги и списанија со богословска содржина.
Членува во разни синодски комисии, учествува во црковни делегации и на научни симпо¬зи¬уми, во Македонија и во странство.
Од теолошката проблематика проф. д-р Грозданоски посебно ги обрабо¬тува темат¬ските подрачја од егзегетиката на Новиот завет. Од оваа област има обја¬вено повеќе научни трудови. Од особена важност се и објавените де¬ла на про¬то¬ѓакон проф. д-р Ратомир Грозданоски: Свети Климент Ох¬рид¬ски, осново¬по¬лож¬ник на Македонската православна црква, Скопје 1990; Евангелие според Матеј - прилог кон проу¬чу¬ва¬њето и толку¬ва¬њето на евангелскиот текст, Скопје 1993; Господовата молит¬ва, Скопје (девет изда¬нија, од 1994-2002); Михаил Архиепископ Охридски и Маке¬донски, Скопје 1994; Десетте Божји запо¬веди – Декалог, Скопје (три изданија 1996, 1999 и 2005); Стефан Архие¬пис¬коп Охридски и Македонски, Скопје 2000; Библијата во делата на свети Климент Охрид¬ски, Скопје 2001; Евангелие според Марко - проу¬чу¬ва¬ње и толку¬ва¬ње на евангелскиот текст, Скопје 2004; Десетте Божји заповеди - Декалог (во превод на Албански јазик), Скопје 2005; Послание на светиот апостол Павле до Римјаните - проучување и толкување на текстот, Скопје 2005: Блаженствата - земнонебесни скалила, Скопје 2007; Апостолот Павле и Македонија, Скопје 2007;
Користи литература на црковно-словенски јазик и на сите словен¬ски јазици, на грчки и на англиски јазик.
Живее во Скопје.
SHORT BIOGRAPHY
Protodeacon Prof. Ratomir Grozdanoski, Ph.D., was born in 1959 in the village of Brest, near Makedonski Brod. He has graduated at the Macedonian Orthodox Seminary in 1978, and got his degree from the Orthodox Theology Faculty in Skopje in 1983. He has got his Master of Arts degree in 1994, while in 2001 he got his Doctor of Philosophy degree at the Philological Faculty in Skopje.
In order to master the Greek language in which the New Testament Books were written, he has studied at the Aristotle University in Thessalonica and at the Philological Faculty in Athens. He has also attended classes at the Theological Faculty in Athens.
After his return to Skopje, he was appointed a Professor in the Macedonian Orthodox Seminary, and in 1990 he was appointed a teacher at the Theological Faculty in Skopje for the subjects The Holy Scriptures of the New Testament and Greek language. Professor Ratomir Grozdanoski, since 2006 has been elected as a dean of Faculty.
Besides the professorship, protodeacon Prof. Ratomir Grozdanoski, Ph.D., is actively involved in the activities of the Macedonian Orthodox Church (MOC) as a close collaborator to the Archbishops Angelarij, Gavril, Mihail and Stefan, and he is a Secretary of the Holy Archbishop's Synod of the MOC since 1994. He has edited, proofread and corrected a number of books and magazines with theological content, he has been a member of various Synodial commissions, and he has taken part in numerous Church delegations and at scientific symposia.
The field on which Grozdanoski, Ph.D., has focused his scientific interests is the exegesis of the New Testament. He has published a number of works in this field. Especially important are the published works of Prof. Ratomir Grozdanoski, Ph.D.: Saint Clement of Ohrid, founder of the Macedonian Orthodox Churche, Skopje 1990; The Gospel according to Mathew, a Contribution to the Study and Exegesis on the Gospel text, Skopje 1993; Lord's Prayer, Skopje (with nine reprints from 1994 to 2002); Mihail, Archbishop of Ohrid and Macedonia, Skopje 1994; Decalogue Lord's Ten Commandments, Skopje (two editions in 1996 and in 1999); Stefan, Archbishop of Ohrid and Macedonia, Skopje 2000; The Bible in the Works of St. Clement of Ohrid, Skopje 2001; The Gospel according to Mark, Study and Exegesis on the Gospel text, Skopje 2004; Decalogue Lord's Ten Commandments (in translation on Albanian language), Skopje 2005; The epistle of Paul the apostle to the Romans - study and exegesis on the text, Skopje 2005; Geographic map of the Macedonian Orthodox Church with dioceses and important churches and monasteries in the Republic of Macedonia, Skopje 2007; The Beatitudes – earthly steps leading to heaven, Skopje 2007; Sent apostle Paul and Macedonia, Skopje 2007.
He has used literature written in Church-Slavonian, in all the Slavic Languages, in Greek, and in English.
He lives in Skopje.
Македонија и македонскиот народ во историјата на човештвото, по Божја промисла, трипати постанале многу славни.
Прво, прочуени и славени биле по јунаштвото на македонскиот цар Александар Македонски - Велики.
Вторпат, кога во Македонија дошол светиот апостол Павле, и пре¬ку Македонија, за првпат, на европскa земја стапнува големиот Христов апостол на народите, а тоа значи дека во Европа христијанството, Светото евангелие и спасението влегуваат преку Македонија.
И третпат, кога пак од Македонија, преку рамноапостолите светите Кирил и Методиј и нивните свети ученици, особено најдаровитите свети Кли¬мент и свети Наум, охридските чудотворци, им се даде на сите словенски на¬роди Светото евангелие, христијанската вера и спасението. Затоа, светите Ки¬рил и Методиј постанаа и општо признати заштитници – покровители на Европа.
Овие три значајни збиднувања во Македонија имаат општочовечко значење.
Посети:{moshits}
Еклисиолошки и канонски последици од Светотаинската природа на Црквата. Црковно заедничарење, соборност и власт
Што се однесува до приматот на различни нивоа, би сакале да ги потврдиме следниве моменти:
1. Приматот на сите нивоа е практика цврсто заснована на канонското предание на Црквата.
2. Иако фактот за примат на универзално ниво е прифатен и од Исток и од Запад, постојат разлики во сфаќањето во врска со начинот на кој тој треба да се применува, како и во врска со неговите библиски и богословски основи.
44. Во историјата на Истокот и на Западот, барем до деветтиот век, биле признаени низа привилегии, секогаш во контекст на соборноста, согласно условите од тоа време, кои му припаѓале на protos-от или kephale на секое од востановените црковни нивоа: локално, на Епископот како protos на неговата епархија во однос на неговите презвитери и народ; регионално, на protos-от на секоја митрополија во однос на Епископите од неговата област, и на protos-от на секоја од петте патријаршии во однос на митрополитите во секоја од нив; и универзално, на Римскиот епископ како protos меѓу патријарсите. Оваа поделба на нивоа не ја намалува Светотаинската еднаквост на секој Епископ ниту соборноста на секоја помесна Црква.
45. Прашањето за улогата на Римскиот епископ во заедничарењето на сите Цркви останува да биде разгледано подлабоко. Која е специфичната функција на Епископот на „првата катедра“ во еклисиологија на koinônia и имајќи го предвид она што го кажавме за соборноста и власта во овој текст? Како треба да се сфати и живее во светлина на црковната пракса од првиот милениум учењето за универзалниот примат на првиот и вториот Ватикански собор? Ова се клучни прашања за нашиот дијалог и за нашите надежи кон воспоставување на целосна евхаристиска заедница меѓу нас.
46. Ние, членовите на Мешаната меѓународна комисија за Богословски дијалог меѓу Римокатоличката и Православната Црква, сме убедени дека претходното изложување во врска со црковното заедничарење, соборност и власт претставува позитивен и значаен напредок во нашиот дијалог, како и дека обезбедува цврста основа за иден разговор по прашањето за приматот на универзалното ниво во Црквата. Свесни сме дека многу проблематични прашања остануваат за појаснување, но се надеваме дека, поддржани од молитвата на Исус „За да бидат сите едно ... и да поверува светот“ (Јован 17, 21), и во послушание на Светиот Дух, ќе можеме да го надградиме веќе постигнатиот договор. Потврдувајќи и исповедајќи „еден Господ, една вера, едно крштение“ (Ефесјани 4, 5), Му оддаваме слава на Бог Света Троица, Отецот, Синот и Светиот Дух, Кој нè собра заедно.
Забелешка од уредникот на “Europaica”: Горенапишаниот текст, кој го пренесуваме по барање на многу наши читатели, е прв документ усвоен од Мешаната меѓународна комисија за Богословски дијалог меѓу Православната Црква и Римокатоличката, во одсуство на претставници од Московската патријаршија. Претставниците од Бугарската патријаршија исто така беа одсутни од средбата во Равена, додека претставници од Православната Црква во Америка (ОСА) и Православната Црква во Јапонија воопшто не беа поканети да земат учество во работата на Комисијата, затоа што Цариградската патријаршија не го признава нивниот статус. Документот опфаќа изјави (особено во параграф 39) што беа критикувани од страна на делегацијата на Московската патријаршија во Белград, 2006 година. Московската патријаршија ќе го проучи Равенскиот документ и ќе ги изложи своите заклучоци кога ќе дојде време за тоа.
(крај)
Еклисиолошки и канонски последици од Светотаинската природа на Црквата (I дел)
Еклисиолошки и канонски последици од Светотаинската природа на Црквата (II дел)
2. Власт
12. Кога зборуваме за власт, мислиме на exousia, како што е опишана во Новиот Завет. Власта на Црквата потекнува од нејзиниот Господ и Глава, Исус Христос. Примајќи власт од Бога Отецот, Христос по Своето Воскресение ја сподели, преку Светиот Дух, со Апостолите (сп. Јован 20, 22). Преку Апостолите таа им беше предадена на Епископите, нивни наследници, а преку нив на целата Црква. Исус Христос, нашиот Господ, ја вршеше оваа власт на различни начини, сè додека нејзиното есхатолошко исполнување (сп. 1Коринтјани 15, 24-28), Царството Божјо не се пројави во светот: поучувајќи (сп. Матеј 5, 2; Лука 5, 3); чудотворејќи (сп. Марко 1, 30-34; Матеј 14, 35-36); изгонувајќи нечисти духови (сп. Марко 1, 27; Лука 4, 35-36); проштевајќи гревови (сп. Марко 2, 10; Лука 5, 24); и водејќи ги Своите ученици по патот на спасението (сп. Матеј 16, 24). Согласно овластувањето примено од Христос (сп. Матеј 28, 18-20), спроведувањето на власта соодветно за Апостолите и потоа за Епископите вклучува проповед на Евангелието и поучување, осветување преку Светите Тајни, особено Евхаристијата, и пастирско раководење на оние што поверувале (сп. Лука 10, 16).
13. Власта во Црквата Му припаѓа на Самиот Исус Христос, едната Глава на Црквата (сп. Ефесјани 1, 22; 5, 23). Преку Неговиот Свет Дух, Црквата како Негово Тело има удел во оваа власт (сп. Јован 20, 22-23). Власта во Црквата има за цел да го собере сето човештво во Исуса Христа (сп. Ефесјани 1, 10; Јован 11, 52). Власта поврзана со благодатта што се прима при ракополагањето не е приватно сопствеништво на оние што ја примиле ниту нешто издвоено од заедницата; таа е дар на Светиот Дух наменет за служење (diakonia) на заедницата и никогаш не се применува надвор од неа. Спроведувањето власт вклучува учество на целата заедница, Епископот бивајќи во Црквата и Црквата во Епископот (сп. св. Кипријан, Ep. 66, 8).
14. Спроведувањето на власта остварено во Црквата, во името на Христос и со силата на Светиот Дух, мора да биде, во сите свои облици и на сите нивоа, служба (diakonia) на љубов, како онаа на Христос (сп. Марко 10, 45; Јован 13, 1-16). Власта за која зборуваме, бидејќи е пројава на божествената власт, не може поинаку да опстојува во Црквата освен во љубовта на оној што ја врши и оние што ѝ се потчинуваат. Затоа, таа е власт без доминација, без физичка или морална принуда. Бидејќи е учество во exousia-та на распнатиот и возвишениот Господ, на Кого Му беше предадена сета власт на небото и на земјата (сп. Матеј 28, 18), власта може и мора да наложува послушание. Истовремено, заради Воплотувањето и Крстот, таа е радикално поинаква од онаа на националните водачи и на големците од овој свет (сп. Лука 22, 25-27). Иако власта е секако доверена на луѓе кои, заради слабост и грев, често се во искушение да ја злоупотребат, сепак по самата своја природа евангелското поистоветување на власта и служењето претставува основна норма за Црквата. За христијаните, да се владее значи да се служи. Спроведувањето и духовната ефикасност на црковната власт се затоа обезбедени преку слободната согласност и доброволната соработка. На лично ниво, ова преминува во послушание кон власта на Црквата за да се следи Христос, Кој Му беше послушен на Отецот љубовно, дури до смрт, и тоа смрт на Крст (сп. Филипјани 2, 8).
15. Власта во Црквата се засновува на Словото Божјо, присутно и живо во заедницата на учениците. Писмото е откровение на Слово Божјо, како што Црквата, преку Светиот Дух присутен и дејствителен во неа, го има сфатено во живото Предание примено од Апостолите. Во средиштето на ова Предание се наоѓа Евхаристијата (сп. 1Коринтјани 10, 16-17; 11, 23-26). Авторитетот на Писмото произлегува од фактот дека е тоа Слово Божјо кое, читано во Црквата и од Црквата, го пренесува Благовестието за спасението. Преку Писмото Христос се обраќа на собраната заедница и на срцето на секој верник. Црквата, преку Светиот Дух присутен во неа, автентично го толкува Писмото, одговарајќи на потребите на времето и местото. Востановената практика на Соборите да се постави Евангелието среде собранието, сведочи и за Христовото присуство во Неговото Слово, што е неопходна појдовна точка за сите нивни дискусии и одлуки, и истовремено ја потврдува власта на Црквата да го толкува ова Слово Божјо.
16. Во Својот Божествен Домострој, Бог благоволи Неговата Црква да има структура насочена кон спасението. На оваа суштествена структура ѝ припаѓаат исповеданата вера и Светите Тајни извршувани во апостолско преемство. Власта во црковната заедница е поврзана со оваа суштествена структура: нејзиното спроведување се регулира со каноните и статутите на Црквата. Неки од овие одредби може различно да се применуваат, согласно потребите на црковната заедница во различни времиња и на различни места, доколку секогаш се почитува суштинската структура на Црквата. Така, како што заедничарењето во Светите Тајни претпоставува општење во истата вера (сп. Докумант од Бари, 29-33), исто така, за да постои полно црковно општење, мора да има, меѓу нашите Цркви, и меѓусебно признавање на канонските регулативи во нивните легитимни различности.
II. Тројната актуелизација на соборноста и власта
17. Откако посочивме на основата на соборноста и власта во Црквата, и откако ја нагласивме сложеноста на содржината на овие термини, сега ќе треба да одговориме на следниве прашања: Како ја одразуваат видливо и ѝ служат на тајната на koinônia-та институционалните елементи на Црквата? Како го изразуваат својот Светотаински живот канонските структури на Црквите? За оваа цел направивме поделба на три нивоа на црковни институции: ниво на помесна Црква околу нејзиниот Епископ; ниво на регион што опфаќа неколку соседни помесни Цркви; и ниво на целата населена земја (oikoumene) што ги опфаќа сите помесни Цркви.
1. Локално (помесно) ниво
18. Црквата Божја постои каде што има заедница собрана на Евхаристијата, возглавена, непосредно или преку неговите презвитери, од Епископ кој е легитимно ракоположен во апостолското преемство, кој поучува во верата примена од Апостолите, во евхаристиска заедница со другите Епископи и нивните Цркви. Плодот на оваа Евхаристија и на оваа служба е да ги собере во автентично заедничарење во вера, молитва, мисија, братска љубов и взаемна помош сите оние што Го примиле Духот Христов на Крштението. Ова заедничарење е рамката во која се спроведува сета црковна власт. Заедничарењето е критериумот за нејзиното спроведување.
19. Секоја помесна Црква има мисија да биде, по Божја благодат, место каде што Му се служи на Бога и се чествува Бог, каде што се објавува Евангелието, каде што се совршуваат Светите Тајни, каде што верните се подвизуваат да ги ублажат неволјите на светот, и каде што секој верник може да најде спасение. Таа е светлината на светот (сп. Матеј 5, 14-16), квасецот (сп. Матеј 13, 33), царската заедница Божја (сп. 1Петар 2, 5 и 9). Канонските норми според кои се управува имаат за цел да ја обезбедат оваа мисија.
20. Со самото Крштение со кое станала член на Црквата, секоја крстена личност е повикана, според даровите на едниот Свет Дух, да служи во заедницата (сп. 1Коринтјани 12, 4-27). Така преку заедничарењето, според кое сите членови се во служба еден на друг, помесната Црква веќе се јавува како „синодална“ или „соборна“ во својата структура. Оваа „синодалност“ не се пројавува само во односите на солидарност, заемно помагање и надополнување што разните свештенички служби ги имаат меѓусебно. Секако, презвитериумот е соборот на Епископот (сп. св. Игнатиј Антиохиски, „До Тралианците“, 3), а ѓаконот е неговата „десна рака“ (Didascalia Apostolorum, 2, 28, 6), така што, според препораката на св. Игнатиј Антиохиски, сè да се прави во согласност (сп. „До Ефесјаните“, 6). Но, синодалноста ги вклучува и сите членови на заедницата во послушание на Епископот, кој е protos и глава (kephale) на помесната Црква, што го бара црковната заедница. Во согласност со Источното и Западното предание, активното учество на мирјаните, мажи и жени, на монасите и ракоположените, се остварува во епархијата и парохијата, преку многу облици на служење и мисија.
21. Даровите на членовите на заедницата го имаат своето потекло во едниот Свет Дух и се насочени кон ползата на сите. Овој факт фрла светлина и на барањата и на ограничувањата на власта на секој еден во Црквата. Не би требало да има ниту пасивност ниту замена на функциите, ниту запоставување ниту доминација на еден над друг. Сите дарови и служби во Црквата се спојуваат во единство под службата на Епископот, кој ѝ служи на евхаристиската заедница на помесната Црква. Сите се повикани да се обноват од Светиот Дух во Светите Тајни и да одговорат во постојано покајание (metanoia), за да се обезбеди нивното заедничарење во вистина и добротворност.
2. Регионално ниво
22. Бидејќи Црквата се открива како соборна во synaxis-от на помесната Црква, оваа соборност треба вистински да се пројави во општењето со другите Цркви што исповедаат иста апостолска вера и имаат иста основна црковна структура, почнувајќи од оние соседните заради заедничката одговорност за мисијата во нивниот регион (сп. Минхенски документ, III, 3, и Валамски документ, 52 и 53). Општењето меѓу Црквите се пројавува во хиротонијата на Епископите. Хиротонијата се прави според канонскиот поредок од три или повеќе Епископи, или најмалку од двајца (сп. Никеа I, Канон 4), кои дејствуваат во името на Епископатот и на народот Божји, самите имајќи ја примено службата од Светиот Дух со полагањето раце во апостолското прееемство. Кога ова е сторено во согласност со каноните, се обезбедува заедничарење меѓу Црквите во вистинската вера, Светите Тајни и црковниот живот, како и живо заедничарење со претходните поколенија.
23. Ова дејствително заедничарење меѓу неколку помесни Цркви, од кои секоја е Соборна Црква во определено место, се пројавува преку одредени дејствија: учеството на Епископите од соседни катедри (столици, седишта) во хиротонијата на Епископ на помесна Црква; покана на Епископ од друга Црква да сослужува при synaxis-от на помесната Црква; можноста за верните од други Цркви да се причестат од Евхаристиската Трпеза; размена на писма по повод хиротонија; и обезбедување на материјална помош.
24. Канон кој важи и на Исток и на Запад го одразува односот меѓу помесните Цркви во еден регион: „Епископите од секоја област (ethnos) треба да го признаат првиот (protos) меѓу себе, и да го сметаат за своја глава (kephale), и да не прават ништо поважно без негова согласност (gnome); секој Епископ може да го прави само она што ја засега неговата епархија (paroikia) и териториите потчинети на неа. Но првиот (protos) не може да прави ништо без согласноста на сите. Зашто, на овој начин ќе преовладува едноумието (homonoia) и Бог ќе се прославува преку Господ во Светиот Дух“ (Апостолско правило 34).
25. Ова правило, кое се појавува во неколку облици во канонското предание, се применува на сите односи меѓу Епископите од еден регион, било да се тие од одредена област, митрополија или патријаршија. Неговата практична примена може да се види во синодите или соборите на одредена област, регион или патријаршија. Фактот дека составот на регионален синод е секогаш во суштина епископски, дури и кога вклучува други членови на Црквата, ја открива природата на синодалната власт. Само Епископите имаат одлучувачки глас. Власта на синодот се заснова на природата на самата епископска служба и ја одразува соборната природа на Епископатот во службата на заедничарењето на Црквите.
26. Синод (или собор) самиот по себе подразбира учество на сите Епископи од еден регион. Раководен е од принципот на консензус или едноумие (homonoia), што се одбележува со евхаристиско сослужување, како што е предвидено со славословието на крајот од гореспомнатото Апостолско правило 34. Сепак останува фактот дека секој Епископ во својата пастирска грижа е судија и е одговорен пред Бога за работите од неговата епархија (сп. св. Кипријан, Ep. 55, 21); така тој е пазител на соборноста на неговата помесна Црква и мора секогаш да внимава да се застапува за соборно заедничарење со други Цркви.
27. Следствено, регионален синод или собор нема никаква власт над други црковни региони. Меѓутоа, размената на информации и советување меѓу претставници на повеќе синоди е пројава на соборност, како и на онаа братска заемна помош и милосрдие што треба да е правило меѓу сите помесни Цркви, за што поголема општа полза. Секој Епископ е одговорен за целата Црква заедно со сите свои собраќа-Епископи во едната и иста апостолска мисија.
28. На овој начин неколку црковни области постигнаа зацврстување на заедничката одговорност. Ова беше еден од факторите што придонесоа до појава на патријаршии во историјатана нашите Цркви. Патријаршиските синоди се раководат од истите екклисиолошки принципи и истите канонски норми како и обласните синоди.
29. Во подоцнежните векови, и на Исток и на Запад, се развија извесни нови конфигурации на општење меѓу помесните Цркви. На христијанскиот Исток беа основани нови патријаршии и автокефални Цркви, а во Латинската црква во последно време се појави одреден облик на групирање на бискупи – Бискупски конференции. Ова не се, од еклисиолошка гледна точка, само административни потподелби: тие го одразуваат духот на заедничарење во Црквата, притоа истовремено почитувајќи ја различноста на култури на човештвото.
30. Всушност, регионалната синодалност, без оглед на нејзините контури и канонска регулатива, покажува дека Црквата Божја не е заедничарење на личности или помесни Цркви отсечени од нивните човечки корени. Бидејќи е заедница на спасение и бидејќи ова спасение е „возобнова на созданието“ (сп. Св. Иринеј, Adv. Haer., 1, 36, 1), таа ја опфаќа човековата личност во сè што ја поврзува со човековата реалност како создадена од Бога. Црквата не е само колективност од индивидуи; таа е составена од заедници со различни култури, истории и социјални структури.
31. Во групирањето на помесните Цркви на регинално ниво, соборноста се пројавува во својата вистинска светлина. Таа е пројава на присуството на спасението не во недефиниран универзум туку во човештвото какво што Бог го создаде и доаѓа да го спаси. Во тајната на спасението, човечката природа е истовремено земена во сета нејзина полнота и исцелена од она што гревот го има внесено во неа преку самодоволноста, гордоста, недовербата кон други, агресивноста, љубомората, зависта, лажноста и омразата. Црковната koinônia е дарот со кој сето човештво е поврзано во едно, во Духот на воскреснатиот Господ. Ова единство, создадено од Духот, далеку од пад во униформност, ја наложува и така ја запазува – и, на одреден начин, зголемува – разновидноста и особеноста.
3. Универзално (вселенско) ниво
32. Секоја помесна Црква е во општење не само со соседните Цркви туку со севкупноста на помесните Цркви, со оние што денес се присутни во светот, оние што постојат од почетокот, и оние што ќе постојат во иднина, и со Црквата која е веќе во слава. Согласно волјата Христова, Црквата е една и неделива, истата секогаш и секаде. И двете страни исповедаат, во Никејско-цариградскиот Симбол на верата дека Црквата е една и соборна. Нејзината соборност ја опфаќа не само различноста од човечки заедници туку и нивното фундаментално единство.
33. Јасно е, значи, дека една иста вера треба да се исповеда и живее во сите помесни Цркви, истата единствена Евхаристија треба да се служи секаде, и една и иста апостолска служба треба да функционира во сите заедници. Помесна Црква не може да го менува Симболот на верата утврден од Вселенските Собори, иако Црквата треба секогаш „да даде соодветни одговори на нови проблеми, одговори засновани на Писмото и во согласност и суштински континуитет со претходните формулирања на догмите“ (Документ од Бари, 29). Исто така, помесна Црква не може со еднострана одлука да смени фундаментална работа во врска со обликот на некоја служба, и ниедна помесна Црква не може да служи Евхаристија во самоволна одвоеност од други помесни Цркви без да му нанесе сериозна штета на црковното заедничарење. Во сите овие работи погодена е врската на самото заедничарење – значи, самото битие на Црквата.
34. Заради ова заедничарење сите Цркви, преку канони, регулираат сè што е поврзано со Евхаристијата и Светите Тајни, свештеничките служби и ракополагањето, и предавањето (paradosis) и учењето (didaskalia) на верата. Јасно е зошто се потребни канонските правила и дисциплинските норми во овој домен.
35. Во текот на историјата, кога се појавувале сериозни проблеми што го засегале вселенското општење и едноумие меѓу Црквите – во однос на автентичното толкување на верата, или на службите и нивниот однос кон севкупната Црква, или на општата дисциплина што ја бара верноста кон Евангелието – се прибегнувало кон Вселенски Собори. Овие Собори биле вселенски не само затоа што собирале на едно место Епископи од сите региони и особено Епископи од петте најголеми катедри: Рим, Цариград, Александрија, Антиохија и Ерусалим, според древниот поредок (taxis). Вселенски се и затоа што нивните свечени доктринарни одлуки и нивните заеднички формулации на верата, особено по клучни прашања, се задолжителни за сите Цркви и сите верници, за сите времиња и места. Затоа одлуките на Вселенските Собори остануваат нормативни.
36. Историјата на Вселенските Собори покажува кои се нивни посебни карактеристики. Оваа материја треба да се проучи понатамошно во нашиот иден дијалог, земајќи ја предвид еволуцијата на црковните структури за време на последните векови на Исток и на Запад.
37. Вселенскиот карактер на одлуките на еден Собор се признава преку процес на прифаќање, краткотраен или долготраен, според кој народот Божји како целина – по пат на размислување, расудување, дискусија и молитва – ја признава во овие одлуки едната апостолска вера на помесните Цркви, која секогаш била и е иста и чии учители (didaskaloi) и пазители се Епископите. Процесот на прифаќање различно се толкува на Исток и Запад, според нивното соодветно канонско предание.
38. Соборноста или синодалноста, значи, подразбира многу повеќе од собрание на Епископи. Таа ги вклучува и нивните Цркви. Првите се носители и гласноговорници на верата на вторите. Одлуките на Епископите мора да бидат примени во животот на Црквите, особено во нивниот литургиски живот. Секој Вселенски Собор примен како таков, во полната и правилна смисла, следствено е пројава и служење на заедничарењето на целата Црква.
39. За разлика од епархиските и регионалните синоди, вселенскиот собор не е „институција“ чија зачестеност може да се регулира со канони; тоа е попрво „случување“, kairos, вдахновено од Светиот Дух, Кој ја води Црквата така што да ги создаде во неа институциите што ѝ се потребни и што одговараат на нејзината природа. Оваа хармонија меѓу Црквата и соборите е толку длабока што, дури и после расколот меѓу Исток и Запад што оневозможи свикување на вселенски собори во вистинското значење на терминот, и двете Цркви продолжија да свикуваат собори при секоја појава на сериозни кризи. Овие собори ги собираа Епископите на помесните Цркви во општење со Римската столица или, иако сфатено на поинаков начин, со Цариградскиот престол. Во Римокатоличката црква некои од овие собори одржани на Запад беа сметани за вселенски. Оваа состојба, која ги обврзуваше и двете страни од христијанството да свикуваат собори соодветни за секоја од нив, даваше предност на разидувањата што придонесе кон меѓусебно отуѓување. Средството што ќе овозможи воспоставување на вселенски консензус мора да се бара.
40. За време на првото илјадалетие, вселенското заедничарење на Црквите во вообичаениот тек на настани било одржувано преку братските односи меѓу Епископите. Овие односи, меѓу самите Епископи, меѓу Епископите и нивните соодветни protoi, како и меѓу protoi-те меѓусебно во канонскиот поредок (taxis) посведочен од древната Црква, го негувале и зацврстувале црковното заедничарење. Историјата ги забележала советувањата, писмата и молбите до поголемите катедри, особено до Римската, кои живописно ја изразуваат солидарноста што ја создава koinônia-та. Канонските одредби како што е вклучувањето на имиња на Епископи од главните катедри во диптисите (помениците) и изјавувањето верба на патријарсите при нивен избор, се конкретни изрази на koinônia-та.
41. И двете страни се согласуваат дека овој канонски taxis бил признат од сите во периодот на неподелената Црква. Понатаму, се согласуваат дека Рим, како Црква која „председава во љубов“ според израз на св. Игнатиј Антиохиски („До Римјаните“, Пролог), го заземал првото место во taxis-от, и дека Римскиот епископ затоа бил protos меѓу патријарсите. Но, тие не се согласуваат по однос на толкувањето на историските факти од овој период во врска со привилегиите на Римскиот епископ како protos, прашање кое и во првото илјадалетие било различно сфаќано.
42. Соборноста на универзално ниво, остварена во вселенските собори, подразбира активна улога на Римскиот епископ, како protos на Епископите од главните катедри, во консензусот на собраните Епископи. Иако Римскиот епископ не ги свикувал вселенските собори од првите векови и никогаш лично не ги возглавувал, тој сепак бил вклучен најдиректно во процесот на донесување одлука од страна на соборите.
43. Приматот и соборноста се во меѓусебна зависност. Затоа приматот на различните нивоа од животот на Црквата – локалното, регионалното и универзалното – мора секогаш да се разгледува во контекст на соборноста, како што и соборноста во контекст на приматот.
(продолжува)
Грчката православна црква ги поткопува добрососедските односи помеѓу Грција и Македонија со наивни и неодговорни повици за прекројување на границите, се посочува во реакцијата од Обединетата македонска дијаспора по новата изјава на грчкиот митрополит, солунскиот епископ Антимос дека „Македонија е грчка... и нејзините делови што недостасуваат треба да и' се вратат“.
Со оваа изјава грчкиот митрополит алудира на територијата на Република Македонија, но и на делови од Македонија што се во Бугарија.
„Повикот за поделба на најмалку две балкански земји од грчките црковни лидери е неприфатлив и во секој случај не придонесува за добрососедски односи, за какви што Грција тврди дека ги посакува со Македонија“, соопштија од Дијаспора.
Во реакцијата се посочува дека изјавата на митрополитот Антимос е во време кога Грција ги зголемува неоснованите и политички мотивирани тврдења за „иредентистичка пропаганда“ на Македонија против Грција, кои произлегуваат од таканаречениот спор за името помеѓу двете нации.
Извор: ДНЕВНИК
Уште еден грчки митрополит сака дел од Македонија
Атина /14/11/ 16:43
По скандалозната изјава на солунскиот митрополит Антимос во врска со Македонија и митрополитот на Калаврита и Аигалеја, Амбросиос смета дека делови од територијата на Македонија и припаѓаат на Грција.
Амбросиос изјави „бидејќи најдобрата одбрана е нападот, многу добро направи митрополитот на Солун потсетувајќи дека Монастири (Битола) е грчка територија, од која скопјаните имаат корист“, пренесуваат грчките медиуми.
„Ако Антимос е националист, тогаш зашто некои други да не се ,продале’ на странски планови и интереси”, прашува реторички митрополитот на Грчката православна црква/крај/фокус/ил
Посети: {moshits}
Архимандрит Рафаил Карелин
Во болницата умре старец. Дијагнозата на неговата болест беше слична на судска пресуда со која е изречена смртна казна. Неговото име беше познато по целиот свет но никаква човечка сила не можеше да го спаси. Единствената помош која неговите колеги лекари можеа да му дадат беше доза морфиум во вената од која тој повеќе не ќе може да се разбуди. Но, во тоа време докторите, исто така атеисти, потсвесно сфатија дека животот и смртта припаѓаат на Божјата одлука, а не на решението на луѓето, затоа им преостана само беспомошно да го гледаат пациентот како тоне во агонија. Пациентот имаше рак на вилицата и јазикот. Тој старец запамтен како чесен рабин, цел живот се обидуваше да докаже дека човекот има само сексуална природа, дека религијата, културата, и искуството се само контрола над неговите гени, дека љубовта на родителите и децата едни кон други е само потсвесна желба за родоосквернување. Во неговите академски лекции и научни дела, се наоѓа многу богохулење и презир спрема човекот. Како да го имаше собрано целиот талог на злото и гревот, кое човештвото го создаде од своето постоење и сето тоа го нарече ‘наука’. Светот беше спремен да го прими неговото учење. Луѓето далеку од прашањата на психијатријата, со восхит ги читаа неговите книги, бидејки во нив наоѓаа апологија на демонизмот и на сопствените гревови.Тоа учење не беше причина за морална катастрофа на човештвото, но доведе до вриење на злото, донесено во декадентната култура на 20-от век. Германскиот философ Шпенглер ја напиша книгата ‘Заоѓање на Европа’. Ако би можеле да нацртаме слика со такво име тогаш еден од главните ликови на таа слика би бил и тој старец, кој умираше од рак на јазикот.Тој како да стана духовен отец на науката на 20-от век за човекот. Стана следбеник на демонскиот суд на сексуалниот ѕвер. Веројатно го претпоставувате името на пациентот-тоа е Сигмунд Фројд. Ако културата во изминатите два века беше ‘фаустовска’ култура, кога човекот ја отфрлаше вечноста поради минливите моменти, кои не може да ги запре, тогаш културата на 20-от век можеме да ја наречеме ‘фројдовска’ култура-со тоа исмевање на се што е свето и кое сеуште се чуваше во човекот. Човекот е изгубен, главното во животот се состои од два силни инстинкти-секс и убиство-совеста, со која е човекот оптоварен како во првобитниот хаос. Фројд повеќе не може да зборува, тој објаснува со покрети на прстите, јазикот му е изеден од болеста како на црв. Се зборува дека најголем ужас е да се видиш самиот во гроб. Тој себеси се гледа како распаднат мртовец. Метастазите на раката веќе го покрија неговото тело како пајакова мрежа, на лицето му се појавија гангренозни чиреви, образите му потемнеа, од устата капе плунка, целото негово тело околу себе шири неподнослива миризба. Околу него нема роднини, никој не може да му пријде поради миризбата, која како да се шири од гроб. Фројдовото лице го прекриваат комарци, кои ги привлекува миризбата на гнојот-тој не може да се одбрани од нив. Тогаш неговото лице се покрива како покривач со газа. Изгледа поради неговата миризба и сатаната се воздржува да му пријде, за да му ја земе неговата душа. Агонијата продолжува. Фројд имаше омилено куче од кое никогаш не се одвојуваше. Сега и тоа не издржувајки ја миризбата побегна од собата, тоа беше последен удар за Фројд: остана сам со себеси, односно со тоа што остана од него. Секогаш се плашеше од смртта, но сега немо ја повикуваше со своите очи. Се зборува дека поголема доза на морфиум би ставила точка на историјата на неговата болест.
Фројд-тоа е еден од лошите символи на нашето време. Неговата смрт исто така е символична:таа како да го олицетворува распаѓањето на таа култура, која е изградена на секс и крв, и култ на изопачено насладување и насилство. Таа миризба на загноеното тело има име “разврат”. Но тој веќе почна да ги труе како гангренозни чиреви сите пет континенти.
Богохулниот јазик на Фројд се распадна во устата на својот сопственик, се претвори во гној кој капеше од устата и се враќаше во неговот грло. ФРОЈД, КОЈ ГО ПРЕДИЗВИКА НЕБОТО, УМРЕ КАКО НЕМОЌЕН ЦРВ НАПУШТЕН ОД СИТЕ. Но и самата смрт на Фројд има симболично значење, би рекле пророштво за тоа каков крај може да очекува човештвото.
Превод: Б.Ч.
Посети: {moshits}
Архимандрит Рафаил Карелин
Што е православно христијанство? –Тоа е пред се непоколебливо чување на апостолското и светоотечкото Предание, верност на содржината и формата која свое потекло води од Божественото Откровение. Православие е чистота на верата и цврстина на преданието.
Веќе во првите векови еретиците-гностици кои се обидуваа да го усогласат христијанството со паганизмот тврдеа дека тие се духовни ‘елитни’ христијани наспроти останатите верници, кои ги нарекуваа профани и кои поседуваа тајни знаења со чија помош може да се сфати длабочината на христијанството и да се дешифрира целото Свето Писмо. Но, вистината за гностиците се состоела во тоа што Христос Го прогласија за еден од космичките еони, Кој слезе на земјата привидно во облик на човек.
Окултистите во нашето време- теософите, антропософите, исто така изјавуваат дека сакаат да им помогнат на луѓето да го сфатат Евангелието подобро од Црквата и завршуваат со тоа што Христос и Луцифер ги прогласуваат за двојници.
Ако човек праша астролог, кој живее во православна земја од која вера е, најчесто ке добие одговор: “православeн христијанин”. Зошто тогаш Црквата на која тој формално и припаѓа ја негира астрологијата? Веројатно астрологот ќе одговори дека тоа е плод на незнаење и неинформираност, додека најдобрите преставници на Црквата немале ништо против астрологијата.
Тогаш ќе го прашаме астрологот за какви ги смета светителот Василиј Велики или светителот Јован Златоуст - за најдобри преставници на Црквата или за суеверни и необразовани луѓе. Зошто тогаш тие не се занимаваа со астрологија туку се трудеа да ја искоренат заедно со демонското наследство на паганизмот? Зошто тогаш Црквата нив ги нарекува големи светители и вселенски учители?
Гласот на Православието се Вселенските Собори. На петтиот Вселенски Собор астрологијата беше осудена заедно со другите лажни учења. Познатиот астролог Јован Агирик поради своето погубно учење беше отстранет од Црквата и анатемисан. Ако астрологијата е вистинско учење кое се сложува со Православието зошто тогаш таа не влезе во црквеното Предание? Црквата никогаш не сокри ништо од тоа што и го пренесоа Апостолите. Ако астролозите историјата на Црквата ја сметаат дека била време на незнаење, необразованост и заблуда, тоа значи дека тие го негираат и самото Православие и создаваат нова религија, спекулирајќи со името Христово кое не им е многу важно. Многу Свети Отци немаа само религиозно образование туку и фолософско. Самата нивна борба против астрологијата зборува за тоа дека тие биле запознаени со ова учење и сведочеа дека астрологијата е една од многубројните непријатели на Црквата.Да се сомневаме во нивната светост значи да се сомневаме и во Црквата,која по зборовите на Апостол Павле е столб и тврдина на вистината (1 Тим 3,16). Значи, астрологијата за да го оправда своето постоење мора да ја уништи верата во Црквата, да го уништи Православието и да создаде ново учење слично на гностицизмот и теософијата. Астрологијата го дискредитира православното учење, со други зборови го отфрла, заради тоа што дискредитирана религија не може да биде предмет на почитување и на вера. Ако астролозите тврдат дека нивното учење е ново откровение на Црквата, тогаш пак доаѓаме до противречност. Астрологијата не е ново туку старо учење кое го имаа Вавилонците, поклониците на Астарта-божицата на небото и ѕвездите.
Зошто тоа учење постана популарно во наше време кога гледаме катастрофален пад на моралот, бездуховност и егоцентризам? Дали овие појави не се во меѓусебна врска? Ние овде не се обидуваме да ја анализираме астрологијата како учење, туку сакаме да кажеме дека тоа е исто такво одрекување од Христос како и поклонувањето на идолите. Нека астролозите бидат храбри и нека кажат дека ја прекинаа врската со Преданието на православното христијанство и дека создадоа нова религија со своите женски и машки врагови.
По зборовите на пророкот Осија оние кои истовремено се поклонуваат на Јехова и на Ваал ползат на двете колена (1 Царств. 18, 21). Вистината е една. Таа не може да се промени и да го менува својот облик.
Во Стариот Завет Бог го казни Авирон кој во светилиштето внесе туѓ оган. (3 Мојс. 16, 12–35).
Православието има своја мистика, тоа е внатрешната Исусова молитва за очистување на умот и срцето од грешни помисли. Православната мистика има љубовен карактер, таа е поврзана со аскетизмот, оваа мистика за цел има вечен живот како вечно Богоопштење и е заснована на љубовта према Бога. На земскиот живот таа гледа како на време на искушение и пат кон вечноста. Христијанскиот мистичар целта на своето постоење не ја утврдува во себе, туку во Бога. Тој умира за себе предавајки ја својата душа на Божествената волја, како би ја добил препородена и преобразена, затоа христијанската мистика е смрт и воскресение на душата. А окултистичката мистика има егоистичен и егоцентричен карактер. Таа бара сладострастие, задоволување на страстите, а пред се гордост, а исто така и опивање со демонски чувства, кои човекот ги смета за духовна состојба. Оваа мистика е преполна со грев и страсти, и ако понекогаш, на пример, во системот на јогата се бара вежба споена со воздржување, центар во неа останува самиот човек. Суштината на оваа мистика е служење на сопствените чувства и доживувања, а средствата на кои се потпира мистичарот-окултист се поседување магиски знаења, сликовито зборувајки тоа се шифрите на пеколот. Човекот кој се утврдува во духовниот свет преку окултните знаења, а во видливиот свет за потчинување на другите кон својата волја, има агресија како ‘Пророк’ на окултизмот и астрологијата кој се занимава со претскажување обични секојдневни работи бидејки за тоа се интересира неговиот муштерија, а за друго не е ни способен. Во Библијата се зборува за големо безумие на луѓето кои се одвратија од Бога и почнаа да му служат на златното теле (2 Мојс. 32, 1–8). Плутократијата го потпомага развојот не само на нихилистичкиот материјализам, туку и мистичниот окултизам и морализам кој е лишен од Бога.
Астролозите премолчуваат многу места во Библијата, каде се осудуваат магијата и окултизмот, вклучувајки го и гатањето по ѕвездите, обидувајќи се да извлечат бесмислени заклучоци за тоа дека Христовото раѓање зависело од положбата на ѕвездите. Меѓутоа ученикот на Св Јован Богослов, свештеномаченикот Игнатиј Богоносец, за чии посланија дури и рационалистите признаа дека се оргинални, пишува дека Витлеемската ѕвезда за разлика од другите ѕвезди била ангелска сила. Ниту една ѕвезда не можела да застане над Витлеем над местото над кое се роди Христос. Оваа ѕвезда го покажувала патот, ама никаде не се зборува дека таа ја предодредила судбината. Таа беше ангелска појава за исполнување на древните пророштва, а никако елемент на ѕвездената карта. Ниту еден од Светите Отци ова место во Евангелието не го толкувал во астролошка смисла. Астролозите тврдат дека Црквата своевремено, поради незнаење го отфрлила нивното учење, сведочејки со тоа дека тие самите не се во таа Црква. А во која Црква се тогаш? Светиот Дух не може да греши и да лаже. Но, според мислењето на астролозите, тајните и обредите на Црквата се само историска профанација и дека нема друга варијанта. Кога човековиот живот би можел да биде одреден преку ѕвездена карта на бебињата кои би се родиле во исто време и во ист крај, би имале ист карактер и иста судбина. Зошто тогаш луѓето кои ја здогледаа светлината под разни созвездија, кои се родија во различни земји и на различни меридијани загинуваат заедно,на пример во бродолом? Зошто двајца близнаци имаат различни способности, различни таленти, различни карактери и различна судбина?
Астролозите се обидуваат да дадат контра аргументи и да кажат дека ни двајца близнаци не се раѓаат истовремено, но како тогаш тие не пазат на составувањето на звездените карти на луѓе кои се родени пред десетина години? Значи ако се следи нивната логика во првиот случај астрологот за да биде звездената карта точна, мора да седи на покривот на породилиштето и да чека детето да се роди (ако помине само минута ке се промени и небесната карта) а во другиот случај знаејки го само приближно местото и денот на раѓањето, тие смело составуваат таблици и го одредуваат според нив човековиот живот. Да направиме едноставен експеримент, да предложиме да се основа ѕвездена таблица на непознат човек и да се одреди неговиот тип и судбина. Грешката е неизбежна, бидејки демонската сила незнае за човековите мисли и не може да учествува во таков експеримент, и ќе залута на ѕвездената карта како дете кое не ги знае поимите на географската карта на светот.
Зошто некои астролошки прогнози некогаш се остваруваат? Обично овие прогнози се даваат во многу неодредена форма така што ситуациите кои се наведени- непријатности, среќавања, победи, порази, обавезно се случуваат во некои прилики во животот. На пример потполно е возможно ближниот да ме излаже, возможно е и да се добие неочекувана помош, возможно е да се мачам поради болест,а потоа да оздравам и да умрам (ако оздравам нема да се жалам кај астрологот, ако умрам нема да можам да се жалам).
Но ние не сакаме да ја претставиме астрологијата како невина шега. Овде се вклучени и демонските сили кои имаат одредени информации за конкретен човек и незнаејки ја иднината можат само да претпоставуваат каква ќе биде. Меѓутоа демонот секогаш е лажливец и човекомразец, дури и кога очигледно зборува нешто што личи на вистина. Во Делата апостолски се зборува како опседнатата со бесови слугинка одејки по апостол Павле и неговите сопатници викала:овие се Божји луѓе нив слушајте ги’(Дап. 16, 16–17).меѓутоа апостол Павле не го одобрил ова сведоштво, ‘тој се вознемири во духот’ односно негодуваше како демон сведочи за вистината, и му забрани, после што слугинката престана да ‘пророкува’.
Свештеномаченикот Кипријан Картагински во својата книга "Суетата на идолите" (3. в.) пишува за римските конзули кои поверуваа на претскажувањата дека ќе победат појдоа во битката и беа убиени и заробени, напротив, конзулот Цезар, кој ги отфрли претскажувањата кои му забрануваа да плови пред зимата во Африка, многу лесно доплови и победи. Во оваа книга Св Кипријан претскажувањата ги нарекува лага, која ја помрачува вистината. Христијанството не признава учење за ‘судбината’ зашто со се раководи промислата Божја, со почитување на човековата слободна волја. Тоа ја негира астрологијата како лажна окултна наука, која тврди дека човекот зависи од планетите, и која човекот не го смета за слободно суштество туку како еден од преметите т.е. го негира обазот Божји во човекот. Поради тоа Светите Отци на Црквата, а особено Св. Василиј Велики ја разобличуваа астрологијата како паганско учење во кое владеат судбината и неопходноста, каде што нема слободна човекова волја и каде што не постои разлика помеѓу доброто и злото. Црквата не ја прифаќа астрологијата во никаков облик, сметајки ја суштински како еден вид на паганска магија.
Превод: Б.Ч.
Посети: {moshits}
Николај Николаевич ЛИСОВОЈ
Археолозите тврдат дека улиците по кои чекорел Христос, и улиците на денешниот Ерусалим, ги дели слој со дебелина приближно девет метри. Во изминатите 2000 години Ерусалим неколку пати речиси целосно бил уриван и повторно возобновуван. Па сепак, ние можеме со сигурност да кажеме каде се местата на евангелските настани. Врз основа на што?
Во наше време се навршуваат приближно 3000 години од основањето на Ерусалим, но денешниот град има малку заеднички нешта со градот каков што бил при неговото основање, или со градот во времето на Христос, или, дури, со Ерусалим пред само петстотитни години. Историјата на Ерусалим е „богата“ со разурнувања. Набргу по евангелските настани, дошло до востание на Евреите против римската власт. Како резултат на тоа, во 70 година градот бил речиси целосно разурнат од војсководачот (идниот император) Тит Флавиј. Потоа, во 135 година по задушувањето наредниот бунт на Евреите, предводени од Бар-Кохба, императорот Адријан целосно го возобновил Ерусалим, или, подобро кажано, изградил сосема нов град. Ерусалим повторно бил разурнат во почетокот на VII век од страна на персијанците, а во XIII век – од крстоносците.
Па сепак, и Евреите и христијаните велат дека точно знаат каде се нивните свети места во Ерусалим. Но, зошто христијаните се уверени дека токму таму, каде што денес стои храмот на Господовиот гроб, бил погребан Христос? Или, како се уверени дека местото, за кое денес тврдат дека е Голгота, е она вистинското? Вакви примери може да се редат без крај...
Одговорот лежи во фактот дека во историјата на религиите постои еден феномен: една религија секогаш се труди да ја прикрие другата со свои храмови, празници, споменици итн. Односно, се стреми да ја избрише другата религија од свеста на нејзините верници. Парадоксално е, но токму поради тој феномен христијаните точно ги знаат местата на евангелските настани. Кога религиозната традиција сака да се вкорени на одреден простор, таа обично како основа за своето вкоренување ги користи постарите религиозни традиции. За нас е важно дека една паганска религија се обидела да се изгради врз темелите на евангелската, библиска традиција, но притоа претрпела неуспех. Римјаните како народ се одликувале со прецизност и со педантност. Тие уредно ги запишувале сите настани. Кога империјата за време на Константин Велики станала христијанска, требало само да се отворат архивите и да се види што се случувало во II век во Ерусалим.
Кога во 135 година во Ерусалим пристигнал императорот Адријан, тој решил на местото на Ерусалим да изгради нов град и да го преименува во Елија Капитолина (Aelia Capitolina). Така, Ерусалим му бил посветен на Јупитер Капитолски. Стариот Ерусалим бил возобновен според нов план. На, всушност, воопшто не се работело за сосема нов план. Ако ја погледнете картата на современиот Њујорк, ќе разберете како Римјаните ги граделе своите градови. Широки „авении“ и „улици“ што ги сечат – тој принцип при градењето градови воопшто не им припаѓа на современите американци... Постои доволно цврст стереотип дека Адријан целосно го разурнал сето она што останало од стариот Ерусалим, па дури наредил и да се изоре местото пред да се отпочне со изградбата на новиот град. Да, императорот навистина го изорал градот. Но, во која смисла? Во древноримскиот ритуал за основање нов град задолжително влегувало следново дејствие: градот по периферијата задолжително требало да се изора со плуг во кој биле впрегнати црн вол и бело јунец. Така е направено и при основањето на Рим во 753 година пред Христос. На тој начин, новиот гувернер на Ерусалим, облечен во бела ритуална облека, го впрегнал волот и изорал бразда околу новиот град.
Римјаните ги граделе градовите исто како што тоа се правело во христијанското средновековие, почнувајќи од храмот (или од храмовите). Местата на кои требало да се градат светињи, кај Римјаните ги одредувале жреците. А што направиле жреците на императорот Адријан? Своите претскажувања за местата на идните пагански храмови во Ерусалим сосема свесно ги поврзале со древните светињи на градот. Тие постапиле така за да ја втемелат својата религиозна традиција на веќе постоечката – библијска. Ако се погледне топофрафијата на градот, може да се забележи дека низ паганските светињи може да се повлече права линија: од Елеонската гора, преку Светињата на светињите на Соломоновиот храм, до Голготата.
Што требало да направи Адријан за да изгради пагански светилишта на местата на Господовиот гроб и на Голгота? За да одговориме на ова прашање, треба да се потсетиме што претставувале местата на кои бил распнат и погребан Христос? Макар што тие места денес се наоѓаат во центарот на Ерусалим, во почетокот на I век и Гологотата и Господовиот гроб се наоѓале надвор од градските ѕидини. Петстотини години пред Христос, местото на кое е погребан Христос претставувало каменолом. За времето на Христос, тоа било запуштено. Таму сега се наоѓала мала градина, надвор од градот, во која богатите луѓе можеле да си направат гробници. Интересно е дека современите археолози ги потврдуваат евангелските податоци дека местата на Распетието и на погребувањето на Христос се наоѓаат надвор од градот. А поинаку и не можело да биде. Евреите секогаш ги погребувале своите надвор од градовите, зашто секое мртво тело според Мојсеевиот Закон се сметало за нечисто, и човек дури не смеел ниту да се допре до мртовец. Кај Евреите не постоело почитување на могилите.
Голготата и Господовиот гроб претставувале извишени места коишто се наоѓале блиску едно наспроти друго. Меѓу нив се наоѓала мала долина. Приближно во 44 година – веќе по евангелските настани – овие места влегле во составот на градот. Така, за времето на Адријан местата на Распетието и на погребението на Христос веќе се наоѓале во рамките на градот. Жреците на императорот сакале да го избришат сеќавањето на Христос и да го прошират паганството. Адријан ја израмнил долината меѓу Голготата и Господовиот гроб. Адријан наредил да се донесе земја на местото каде што се наоѓал гробот Господов, и на добиената платформа изградил светилиште на Јупитер Капитолиски. На Гологота Адријан изградил храм посветен на Венера. На местото на Светињата на Светињите на разурнатиот Ерусалимски храм исто така било поставено паганско светилиште. Во наредните двесте години на тие места биле принесувани жртви на паганските богови. Освен тоа, на местото на кое Понтиј Пилат го извел христос пред Евреите и им рекол: „Еве Го Човекот“ (Јован, 19:5) стоел лак со истиот текст. Адријан на тоа место изградил свој лак.
Понатаму следува нов период во животот на градот. Во 313 година излегува указот на императорот Константин за слободата на вероисповеста. По своја суштина, овој закон го извлекува христијанството од подземјето. Прогоните од страна на властите престанале. Империјата постепено станувала христијанска. Во 325 година Константин го свикува Првиот Вселенски Собор во градот Никеја. Оден од спонтано покренатите прашања на тој Собор било и прашањето за Ерусалим, на кој повторно му било вратено старото име. Каква била состојбата со евангелските свети места во тоа време?
Во Ерусалим доаѓа мајката на Константин – Елена. И сега станува очигледен одговорот на поставеното прашање: како се утврдени светите христијански места? Тие биле утврдени, пред сè, благодарение на тоа што Римјаните биле мошне прецизен и педантен народ. Сè било запишано. Било запишано дека жреците на Адријан се обидувале да го избришат од сеќавањата на народот сето она што било поврзано со библиските светињи во Ерусалим. А својата улога тука ја одиграла и споменатата тенденција секоја религиозна традиција да наспојува да се изгради врз темелите на постарата религија. Жреците не наложиле просто да се урнат јудејските и христијанските светињи, туку на нивни места да се изградат нови, пагански. И тоа, исто така, било запишано: кога и на кои места биле изградени римските пагански храмови.
На св. Елена ì преостанало само да ги најде тие убави и монументални градби, за да под нив ги најде евангелските светињи. Постапувајќи на таков начин, царицата Елена ги открила Голготата и Господовиот гроб. Над нив сега биле изградени христијански храмови. Освен тоа, цркви биле изградени и на Маслиновата гора, каде што се случило Вознесението Господово, на местото на „Сионската горница“, во која се оджала тајната вечера, симнувањето на Светиот Дух и Успението на Богородица. Исто така, постои и основа да се смета дека Константин и Елена изградиле храм во Гетсиманската градина над гробницата на Богородица, и на местото на некогашниот лак со натпис „Еве Го Човекот“ на кое сега стоел лакот на Адријан.
Подоцна започнува т.н. „византиски период“ на историјата на Ерусалим. Таа траела триста години, сè додека градот не бил освоен од арапскиот Калиф Омар. Но, тоа е веќе сосема друга сторија.
Судбината на христијанските свети места во Ерусалим јас би ја нарекол „уверување на оние што не веруваат“. Римјаните сметале дека ќе го избришат сеќавањето на Христос така што ќе изградат свои храмови на местата на евангелските настани. Но, се случило нешто што христијаните го нарекуваат Божја Промисла. Императорот Константин не морал долго да ги бара местата на евангелските настани, зашто Самиот Бог се погрижил за тоа. Кога настапило соодветно време, паганските храмови биле разурнати и под нив, целосно зачувани, биле пронајдени светињите поврзани со Спасителот, со Богородица и со апостолите.
Статијата е објавена во 5(22)-от број на журналот "Фома", 2004 год.
Подготви: д-р Драган Михајловиќ
Посети: {moshits}
Архиепископ Хризостом Салама
(авторот е клирик на Антиохиската Православна Црква, кој бил мисионер во Бразилија)
преземено од Православие БГ
Посети: {moshits}
По стапките на ангелите во карпестите цркви
Легендата вели дека црквите биле издлабени под површината на земјата откако Господ му наложил на кралот Лалибела да изгради цркви какви што светот дотогаш не видел и му испратил ангели да му помогнат
Додека странецот во близина црта, етиопскиот свештеник Месганав Таркгн ја мести извезената капа и го подига крстот во совршена поза. Наместо благослов, туристите повеќе сакаат фотографија од религиозниот живот во црквите издлабени во црвените карпи во Лалибела, што многумина ги нарекуваат осмо светско чудо. Етиопија е втората најстара христијанска земја на светот, но поседува и богатства од муслиманските кралства, па властите се надеваат дека ќе ги привлечат туристите заинтересирани за религијата. Легендата вели дека овие цркви биле издлабени под површината за земјата на крајот на 11 и почетокот на 12 век откако Господ му наложил на кралот Лалибела да изгради цркви какви што светот дотогаш не видел и му испратил ангели да му помогнат.
Директорот на УНЕСКО за Етиопија, Нурелдин Сати, вели дека нема простор за паника.
- Лалибела се' уште не е локација во опасност, но сепак размислуваме за итна акција за црквите што се загрозени. Ситуацијата е многу сериозна - вели тој. Зачувувањето на античките споменици е само еден од проблемите со кои мора да се соочи етиопската влада во борбата за туристи со Кенија, Танзанија и Јужна Африка. Тука очајно се потребни хотели, подобри транспортни врски и банки во кои туристите ќе ги сменат странските валути во бири, етиопската национална валута. На малиот аеродром во Лалибела постојано можете да видите фрустрирани туристи што го критикуваат редот на летање, односно недостигот од него поради одложените и откажани летови и техничките проблеми на авионите.
- Посетата на Лалибела ми го потврди чувството на гордост со мојата држава. Без оглед што ќе видам во иднина, никогаш нема да ја заборавам убавината на оваа света земја - напишал еден Етиопиец во минатиот месец.
Извор: Дневник
Посети: {moshits}