МАКЕДОНСКО ИСТРАЖУВАЊЕ НА ЕГИПЕТСКИОТ АРТЕФАКТ
- Никој нема забелешки за методологијата по која ние го дешифрираме средниот текст од Каменот на Розета, прастариот египетски артефакт. Има забелешки кон резултатите до кои сме дошле, вели Аристотел Тентов, редовен професор на Електротехничкиот факултет

- Никој нема забелешки за методологијата по која ние го дешифрираме средниот текст од Каменот на Розета, прастариот египетски артефакт. Има забелешки кон резултатите до кои сме дошле, вели Аристотел Тентов, редовен професор на Електротехничкиот факултет во Скопје, кој во јуни минатата година, пред научната јавност во МАНУ, заедно со академик Томе Бошевски го презентираше истражувањето врз Каменот од Розета. Двајцата научници излегоа со тврдење дека средниот текст од прочуениот артефакт, датиран во 196 година пред Христа, декрет на Птоломеј Петти, тогашен владетел на Египет, е напишан на јазикот на Античките Македонци.

Во МАНУ, по презентирањето на истражувањето, речиси и да немаше релевантни реакции.

Оттогаш, истражувањето врз артефактот, беше презентирано во повеќе градови низ Македонија. Бошевски и Тентов одржаа предавања во библиотеките во Битола, Прилеп, а моментно се подготвуваат за претставување во Велес.

Неодамна беа и во Словенија, каде на меѓународната конференција на тема "Потеклото на Европејците", тамошната научна јавност имаше шанса да ги чуе резултатите од ова истражување.

- Колегите извонредно го примија нашиот труд. Имавме доста конструктивна дебата со еден научник околу нашето тврдење дека и тогаш и сега во македонскиот јазик се употребува предлогот "на". Ние единствено што претпоставивме е дека согласките и самогласките не ја менуваат својата звучност, а не дека предлогот "на" го има во современиот македонски јазик, па затоа мора да го има и на некое друго место. Научникот ни рече дека ако му дадеме барем само еден доказ со што ќе го потврдиме ова наше тврдење, ќе се сложи со нас. Му дадовме повеќе докази дека на текстот на каменот го има овој предлог, вели Тентов. Тој објаснува дека не може да го открие името и презимето на словенечкиот научник, кој е и рецензент на нивниот труд. Било пракса имињата на рецензентите да не се објавуваат за да нема влијание и притисоци врз нив.

Со позитивна реакција за истражувањето врз Каменот на Розета се јавил и академикот од Русија, Валериј Чудинов, кој е претседател на Комисијата за средновековна и древна историја.

Јазик со осум самогласки
- Во овој период мислам дека ни треба малку мир да го довршиме она што јас го нарекувам домашна работа. Ние сме моментално како деца кои во рамките на своето образование ја учат писменоста, односно го совладуваат јазикот. Ако можам така да се изразам, сега сме во фаза на формирање на слободни реченици, како на пример во петто одделение. По мое длабоко мислење, тој јазик е многу постар од каменот. Ние во нашето истражување тргнавме со една единствена претпоставка дека ако Птоломеите како династија потекнуваат од овие краишта, некаде 50-тина километри јужно од Битола, најверојатно во јазикот којшто го применувале би требало да ги содржат сите согласки и најверојатно сите самогласки од денешниот македонски јазик. Согласките и самогласките како елементи на јазикот најдолготрајно се задржуваат, најтешко ја менуваат својата звучност. Постои дисциплина во јазикот којашто го тврди истото дека за промена на согласки и самогласки треба илјадници години. Под таа претпоставка, ние успеавме да дешифрираме 27 согласки и успеавме да ги идентификуваме сите осум самогласки. Првично ни беше чудно што има осум самогласки, со оглед на тоа што во денешниот литературен јазик има пет плус една самогласка, но наидовме на едно истражување од холандски лингвист, којшто вели дека и денес постојат живи дијалекти во Македонија коишто имаат осум самогласки. Тоа се мијачкиот и вевчанскиот говор, вели Тентов.

Дешифрирање на Каменот од Канопус
Тентов и Бошевски сметаат дека средниот текст од Каменот од Розета е напишан на јазикот на владејачкиот народ, односно на Македонците, кои во тој период владееле со Египет.

- Она што го читаме во овој текст се поклопува со она што го тврдат археолозите. Читајќи од текстот, ние дознаваме дека тој камен треба да биде поставен точно во главниот град на Египет и во Синај и Израел. Во тој период постојат докази дека Птоломеите го владееле и Израел. Во текстот и тука наоѓаме индиректен доказ дека сме на правиот пат на читање на документот, вели Тентов, кој заедно со Бошевски веќе работи на дешифрирање на нов артефакт - Каменот од Канопус. Се претпоставува дека го напишале бабата или дедото на Птоломеј Петти, кој пак го напишал декретот на Каменот на Розета.

Анита ЈОВАНОСКА - Вечер

Rosetta-stone.etf.ukim.edu.mk 

Писмо и текст на македонски јазик стари 2.200 години 

Посети:{moshits}