логоFacebook  Twitter  YouTube  eMail

Кожувчанка

Највисоката научна институција по еден неуспешен обид  избра претседател

НЕВЕНА ПОПОВСКА- Утрински весник


Највисоката научна институција по еден неуспешен обид и по многу шпекулации, на завчерашното второ продолжение од редовното изборно собрание со тесно мнозинство од 22 гласови за нов претседател го избра академик Георги Старделов. Како што дознаваме, и покрај шпекулациите за можни кандидатури од некои академици, сепак Старделов бил единствен официјален кандидат. Покрај претседател на Академијата, на изборното собрание беа избрани и потпретседатели и секретар. За потпретседатели на МАНУ избрани се академиците Бојан Шоптрајанов и Владо Камбовски, а нов секретар на Академијата е академик Љубомир Кацаров.Во својата прва изјава како претседател на МАНУ, академик Старделов рече дека неговата основна определба во извршувањето на оваа функција ќе биде одржување на континуитет, но и за внесување на промени. „Кај личностите кои имаат решавачко значење, истакна академик Старделов, за статусот на науката и образованието во македонското општество созрева свеста дека тоа е клучната полуга за напредокот на македонското општество. Јас се надевам дека ќе наидеме на разбирање. Ние немаме амбиции да бидеме некоја паралелна сила. Науката е таа која дава алтернативи, а политиката одлучува која од тие алтернативи е најдобра за државата. Нашата сила ќе биде во моќта да понудиме решение за некои клучни прашања за кои нема решение во нашата држава“.

Академик Георги Старделов е осми по ред претседател на Македонската академија на науките и уметностите. Тој беше избран за оваа функција откако никој од тројцата кандидати, Бојан Шоптрајанов, Никола Кљусев и Блаже Ристовски, не го доби потребниот број гласови Според статутот на МАНУ, најмалку тројца академици можат да предложат свој кандидат. Во првиот круг се гласаше за тројцата кандидати и притоа академик Никола Кљусев доби 20 гласови, академик Блаже Ристовски 8, а академик Бојан Шоптрајанов 14 гласови. Во вториот круг се гласаше за академиците Никола Кљусев и Бојан Шоптрајанов, при што за академик Кљусев повторно гласаа 20 академици, а за академик Шоптрајанов 16. Според правилникот, бидејќи никој од тројцата кандидати не го доби минималниот број потребни гласови, завчера се гласаше за нов кандидат, бидејќи кандидатите за кои веќе се гласало немаа право повторно да се кандидираат. Гласањето се одвива тајно и се избира во два круга. Новиот претседател на МАНУ, според статутот на Академијата, мораше да се избере до 30 декември, бидејќи мандатот на досегашниот академик Цветан Грозданов завршува на крајот на годината.

Во секој случај новиот претседател на Академијата ќе има тешка задача да ја убеди државата да додели повеќе пари за научни проекти, но и да ја задржи самостојноста на највисоката научна институција во државата. Ова оттаму што во лобирањата за претседател на МАНУ, како што дознаваме, се активирале и партиите, сакајќи да обезбедат влијание во Академијата.

Академијата се најде пред уште еден предизвик. Дали и колку ќе успее да ја задржи својата самостојност, а тоа во голема мера зависеше и од тоа како гласаа нејзините членови. Академиците пред почетокот на редовното изборно собрание беа едногласни во оценките, дека задачата на новиот претседател на МАНУ ќе биде тешка. Прво треба да ја убеди државата да даде повеќе пари за научни проекти, но и да ја заштити Академијата од политички и партиски влијанија. Очекуваа да се избере претседател на МАНУ и раководство и дека ќе работат нормално во наредните четири години. Од друга страна сметаат дека би требало и државата да покаже однос кон таа научна институција, во смисла на тоа дека треба да се создадат нормални услови за научната работа. Не може академиците да работат изолирано или самостојно, или надвор од некои светски текови. За сето тоа треба услови, материјални и финансиски, треба и атмосфера. Некои пак сметаа дека во МАНУ никогаш немало политичка борба и дека МАНУ, со своето 40-годишно постоење и сега ќе докаже дека не може да биде инволвирана во тековни политички проблеми.


Интелектуалец чиј збор и став имаат компетенција и сугестивност

Академик Георги Старделов е осми претседател од формирањето на МАНУ. Тој во редовите на Академијата е од 1986 како дописен член, а од 1991 година е редовен член на Академијата.

Старделов најави реформи во академијата и рече дека МАНУ нема да биде конкуренција на власта, туку институција што ќе и нуди алтернативни решенија.

Академик Старделов доаѓа на местото на академик Цветан Грозданов кому му истече четиригодишниот мандат. Станува збор за маркантен интелектуалец, естетичар, професор на Филозофскиот факултет во Скопје, академик кој во два мандата беше потпретседател на МАНУ.

Георги Старделов е роден 1930 година во Гевгелија. Старделов е филозоф, естетичар, есеист, литературен критичар и антологичар. Завршил Филозофски факултет, група филозофија на белградскиот Универзитет (1953). Докторирал по филозофски науки (1965). Гимназиско образование завршил во Скопје, Филозофски факултет (група филозофија) во Белград, а постфилозофски студии на повеќе германски универзитети (Минхен, Фрајбург, Франкфурт). Доктор е по филозофија и долгогодишен професор на Филозофскиот факултет на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ на кој го поминал сиот свој работен век. Почесен член е на Асоцијацијата на шпанските уметници при Шпанската кралска академија. За неговиот севкупен творечки опус, на Филозофскиот факултет во Скопје е одбранета докторска дисертација под наслов „Естетичките, културолошките и литературно-критичките концепции на Георги Старделов“ (1977). Член е на МАНУ (1986). Бил нејзин потпретседател (2000–2004) и раководител на Лексикографскиот центар (од 2004). Во МАНУ, од 1993 година го раководи макропроектот „Историја на културата на Македонија“ од кој во негова редакција се издадени 20 тома. Една од централните фигури на македонскиот духовен живот и простор, интелектуалец чиј збор и став имаат компетенција и сугестивност. Академик Матеја Матевски дава луцидна карактеристика за критичкото творештво на Старделов кога вели „тој тоа го прави со занесот, ентузијазмот и стилот на белетрист и со зафатот и сериозноста на научник“.

Редовен член е на Македонската академија на науките и уметностите, бил нејзин потпретседател, а сега е раководител на Лексикографскиот центар на МАНУ. Потесна специјалност на академик Старделов е естетиката, филозофијата и историјата на културата и социологија на уметноста, предмети што за време на долгата универзитетска кариера (1956-1995) ги предавал на Институтот по филозофија на скопскиот универзитет и на повеќе југословенски универзитетски центри. Бил декан на Филозофскиот факултет, прв декан на интердисциплинарните студии по новинарство, претседател на Друштвото на писателите, претседател на македонскиот ПЕН-Центар, претседател на Друштвото на филозофите на Македонија и на Југославија и гостин професор на повеќе европски и американски универзитети.

Академик Старделов е автор на повеќе наслови кои се објавени во Избрани дела во IX тома, во 2000 година. Тој е носител на повеќе домашни и странски награди и признанија и тоа: Републичката награда „11 Октомври“, наградата „13 Ноември“ на град Скопје, наградата „Кочо Рацин“ за најдобра книга на годината, наградата на Друштвото на писателите на Македонија за најдобро дело од областа на критиката и есеистиката, „Димитар Митрев“ итн.

Академик Георги Старделов ги објавил следните книги: „Есеи“ (1958), „Модерното и модернизмот“ (1962), „Светови“ (1969), „Антеј бара почва“ (1971), „Доба на противречностите“ (1977), „Меѓу литературата и животот“ (1981), „Experimentum Macedonium“ (1983), „Изморена авангарда“ (1985), „Вовед во иднината“ (1986), „Искуства“ (1987), „Портрети и профили“ (1987), „Одземање на силата“ (1990), „Summa aestheticae“ (1991), „Антеј ја допира земјата“ (1993), „Керубиновото племе“ (1995), „Величанија“ (1997), „Керубин’с Трибс“ (на англиски јазик, 1998), „Небиднината“ (2000), „Искушенијата на естетичкиот ум“ (2003), „Балканска естетика – една друга естетика“ (2004), „Ангелус Новус“ (2004).

Автор е на антологиите: „Повоени македонски прозаисти“ (1960 на македонски и на српскохрватски јазик), „Четири поетски круга“ (1974, билингвално на српски и македонски јазик), „Слобода или смрт“ (1978), „Го знаеш ли, поете, својот долг“ (1981), „Камбаните на Крушево“ (1983), „Современи македонски поети“ (1998 на бугарски јазик). Превел и приредил бројни капитални филозофски дела и автори. (Н.П.)

посети:{moshits}

 



dobrotoljubie

Поуки од Светите Отци

dobrotoljubie

Наука и Култура

Септември 25, 2024
Zivko.Grozdanoski3

Интервју со Живко Грозданоски: ДПМ може да дејствува гласно, сложно и независно

Ми се чини дека надворешните предизвици, како на пример отсуството на соработка со некои членови (на Управниот одбор) на ДПМ, некои обиди за саботажа итн. (сè се тоа нешта што веројатно секогаш ќе ги има); па сега слабиот рејтинг на ДПМ меѓу членството и во…
Август 29, 2024
TviTER231

„РАДОСТА НЕ ДОАЃА САМА, ТАА МОЖЕ ДА ЈА ЗАСЕНИ ТАГАТА“ Академик Ќулавкова добитничка на наградата „Браќа Миладиновци“ на СВП

Пред 35 години, август 1989-та, ми беше доделена првата награда за најдобра поетска книга на годината, напишана на македонски јазик, ‘Браќа Миладиновци’. Тоа беше мојата книга ‘Жедби’, со поднаслов ‘Престапни песни’. Во неа, во шест циклуси, опеав неколку…

По премиерата на новиот филм „The Walk“ во Њујорк на двојната кандидатка за Оскар - Тамара Котевска

Ное 14, 2023 Филм, Театар 2020
Tamara.Kotevska
Работејќи од нејзините разговори со Асил и другите деца бегалци, режисерката направи…

„ПОЕЗИЈА ОД МАКЕДОНИЈА“ и „Версвил“

Авг 19, 2023 Литература 2536
TVIT762
Реномираното меѓународно списание за поезија „Версвил“, својот најнов број во целост го…

Беседи

Жарко Ѓорѓиевски: Беседа,13. октомври 2024 година

Жарко Ѓорѓиевски: Беседа,13. октомври 2024 година

Како што постојат места на земјата на кои успева само еден вид растение и нема такви други места на кои истото растение би растело, така и во Црквата Христова постои...

 Aрхим. Георги Капсанис: ВО ЗНАК НА НАШАТА ЉУБОВ

Aрхим. Георги Капсанис: ВО ЗНАК НА НАШАТА ЉУБОВ

Незамисливо е да се биде христијанин без подвиг и крст. Оној што води лесен живот не може да се нарече христијанин. Некои луѓе отсекогаш верувале дека христијанин е оној кој...

Отец Александар Шмеман: Воздвижение на Чесниот Крст

Отец Александар Шмеман: Воздвижение на Чесниот Крст

Тоа бил празникот на христијанското царство, кое се родило под закрилата на Крстот, во денот кога царот Константин го видел Крстот над кој пишувало:: „Со ова ќе победиш…” Тоа е...

Митрополит Софрониј - ПРОПОВЕД ЗА РОЖДЕСТВО НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА

Митрополит Софрониј - ПРОПОВЕД ЗА РОЖДЕСТВО НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА

Во Ветената земја - Палестина, дадена на израилскиот народ од Бога, во планините на Галилеја се наоѓа градот Назарет. Во тоа време тој бил толку непознат и малку важен, што...

Свети Јован Крстител беше испратен од Бог да ги повика луѓето на покајание

Свети Јован Крстител беше испратен од Бог да ги повика луѓето на покајание

Самиот тој, со својот начин на живот, е олицетворение на покајанието. И нормално, не би ни можел да биде повикан од Бог да проповеда покајание ако целата негова сила не...

БОГОРОДИЦА

БОГОРОДИЦА

„Испитувајќи што му е најпотребно на молитвеникот за да беседи со Бог, по кој пат доаѓа молитвата, Богородица го пронаоѓа свештеното тихување..., оддалеченост од светот, заборав на сè земно и...

Св. Јован Кронштатски - Слово на денот на Успение на Пресвета Богородица

Св. Јован Кронштатски - Слово на денот на Успение на Пресвета Богородица

И колку славно било Нејзиното успение! Со каква светлина сјаело Нејзиното пречисто лице. Колку прекрасно, неописливо, неспоресливо благоухание извирало од нејзиното пречисто, приснодевствено тело, како што пишува св. Дионисиј Ареопагит,...

Свети Лука (Војно - Јасеницки): СЛОВО ЗА УСПЕНИЕТО НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА

Свети Лука (Војно - Јасеницки): СЛОВО ЗА УСПЕНИЕТО НА ПРЕСВЕТА БОГОРОДИЦА

Многу е важно правилно да разбереме и да ги запомниме зборовите на тропарот на великиот празник на Успението на Пресвета Богородица: „... По Успението не си го оставила светот, Богородице...’’.Нејзината...

Архива: Беседа на Преображението на Господ и Бог и Спасителот наш, Исус Христос – Свети Григориј Палама

Архива: Беседа на Преображението на Господ и Бог и Спасителот наш, Исус Христос – Свети Григориј Палама

А и зошто Господ, пред почетокот на Преображението ги избира најглавните од апостолскиот лик и ги возведува со Себе на гората? Секако, за да им покаже нешто големо и таинствено....

« »

Најново од култура

Православен календар (2)

 

22/12/2024 - недела

Божикен пост (на риба)

Зачнувањето на Света Ана; Св. Ана, мајката на Пророкот Самуил; Преп. Стефан Новосјаен; Св. Софрониј, архиепископ Кипарски;
Правила и одредби на Православната Црква за постот
Православен календар за овој месец - МПЦ

Кожувчанка

Молитви кон Пресвета Богородица за секој ден во седмицата

 Радувај се, Ти Која од ангелот ја прими радоста на добрата вест дека Бог Слово ќе прими тело од Тебе! Радувај се оти го носеше Создателот во Твојата утроба! Радувај се Ти Која го роди Бога во тело, Спасителот на светот! Повеќе...

Тропар

Тропар на светата Господова пророчица Ана мајка на Пророк Самоил 9 декември / 22 декември 2024

Тропар на светата Господова пророчица Ана мајка на Пророк Самоил 9 декември / 22 декември 2024

Се зарадува душата твоја во Господа,а таа радост по твоите молитви Христос ја пренесе на верните свои,о Ано смирена слугинко...

Тропар на светиот апостол Андреј Првоповикан 30 ноември / 13 декември 2024

Тропар на светиот апостол Андреј Првоповикан 30 ноември / 13 декември 2024

Како првоповикан меѓу апостолите,и брат на врховниот апостол,Андрее, моли го Владиката на сите,мир да ѝ подари на вселената,и на душите...

Тропар на светиот Христов маченик Парамон и другите 370 маченици 29 ноември / 12 декември 2024

Тропар на светиот Христов маченик Парамон и другите 370 маченици 29 ноември / 12 декември 2024

Исповедниче на вистината, сведоку на благодатта, проповедниче на слободата, Парамоне свети мачениче, трубо Божја за сведоштво,оправдание на твоите триста и седумдесет

Духовната убавина на Богородица се пројавува и во моментот на Распнувањето на Нејзиниот Син

Тебе, Богородице поборнице – војвотко, ние слугите Твои, откако се избавивме од зло, Ти пееме победни и благодарствени песни. Ти имаш сила непобедна, од секакви опасности ослободи не за да Ти пееме : Радуј се, Невесто Неневесна! Повеќе...

Болестите според светоотечкото учење

Значи, не се надевај на лекарска вештина без благодат и не ја отфрлај своеволно, туку моли Го Бога да ја спознаеш причината за казната, а потоа моли за избавување од немоќта, трпејќи сечење, горење, горчливи лекови и сите лекарски казни Повеќе...

Свети Лука Симтерополски: Архиепископ и хирург

Едноставно е да се претпостави дека професорот – епископ, соединувајќи го во своите раце крстот и скалпелот, ги порази современиците токму со тоа необично соединување на двете разновидни сфери на активност.  Повеќе...

Духовни поуки: „Помоли се за мене“

Со Бога зборувај многу, а со луѓето малку; ако во Божјиот закон се подучуваш - ќе успееш и во едното и во другото. Повеќе...

Живот без стрес

Ако разбереме што се крие зад стресот, ако ја видиме лагата, која што се крие зад него, на крајот ќе увидиме дека не постои причина за да бидеме во стрес.. Повеќе...

Митрополит Струмички Наум - Да пораснеме барем до Стариот Завет

И не само што немаат туку се и очигледна пречка за влез во Царството Небесно, и пречка да се сфати и пренесе неговата идеја и порака. Повеќе...

Епископ Тихон Шевкунов: „НЕСВЕТИ, А СВЕТИ“

Несвети, а свети. Луѓе, кои навидум живееле во нашето секојдневие, се соочувале со проблемите со кои ние се судираме, боледувале од болести од кои ние боледуваме, често осудувани од околината, а сепак, не биле секојдневни. Луѓе, кои не се на иконите, но го предавале животот од иконите во сите нивни дела, зборови, мисли. Луѓе, за кои тишината прозборила дека се свети.  Повеќе...

ГОЛЕМАТА ТАЈНА НА ДИВЕЕВО - Кој ќе доживее, ќе види

Како дополнување на оваа тајна, еве што слушнав од устата на 84-годишната игуманија на манастирот Дивеево, Марија. Бев кај неа во почетокот на 1903 година веднаш по канонизирањето на преподобниот Серафим и заминувањето на царското семејство од Дивеево. Повеќе...

Арх. Калиник Мавролеон: Монологот БОЖЈИ

 

Те гледав кога се разбуди угрово. Чекав да ми кажеш два-три збора, да се заблагодариш за се што ти се случува, да побараш мое мислење за се што треба да правиш денес. Повеќе...

За Моето име

Поуки на грузискиот Старец Гаврил Ургебадзе за последните времиња

 

„Ѓаволот има 666 мрежи. Во времето на антихристот луѓето ќе очекуваат спасение од космосот. Тоа ќе биде и најголемата замка на ѓаволот: човештвот ќе бара помош од вонземјаните, не знаејќи дека тоа се, всушност. – демони.“ Повеќе...

Взбранной Воеводе победительная