Мислите на Карл Маркс се општествени идеи во кои човештвото има вградено огромна количина интелектуална инвестиција. Не постои општествена мисла што добила повеќе шанси, која била повеќе анализирана, на најразлични начини пробувана, а завршила со толкав неуспех
„Капитализмот, паралелно со бездушната експлоатација стреми и кон се поголем технолошки напредок. Таквиот технолошки напредок ги уништува работните места на работничката класа, која е истовремено најголемиот потрошувач на добрата произведени со капиталистичкиот начин на производство. На тој начин, капитализмот ќе остане без потрошувачи, по што нужно следи неговата пропаст“.На ваков начин Карл Маркс ја објаснува „трулоста“ на капиталистичкиот економски систем. Според него, технолошкиот напредок е негативна појава која креира невработеност и се поголема сиромаштија, која на крајот го урива и целиот систем. Значи, според Маркс, онаму каде владее технолошкиот напредок, каде технолошкиот процес на производство е континуирано развиван и модернизиран, таму би требало да има најмногу невработени и најголема сиромаштија. Денес технолошки најразвиени земји се Јапонија, САД, Германија, В.Британија, Сингапур, и др...и сите тие, според Маркс, би требало да имаат најголема невработеност и најмногу гладни, бидејќи нели, технолошкиот напредок зад себе остава невработеност и намалена куповна моќ.
Се разбира, ова не е ниту почетокот ниту крајот на Марксовите заблуди. За мене посебно е интересен делот каде Маркс почнува да го анализира соодносот меѓу човекот и приватната сопственост (која според Маркс треба да се укине). Тој почнува со теоријата за „човековата природна состојба“. Под „човекова природна состојба“ Маркс подразбира човек во „раната фаза на цивилизацискиот развиток, кога приватната сопственост се' уште не постоела како категорија“. Понатамошниот цивилизациски напредок, Маркс го смета за помалку или повеќе несреќен процес, во кој доаѓа до класно раслојување на човековото општество. Според Маркс, човековата нормална состојба е состојбата на пештерскиот дивјак, односно неговата камено-временска орда, каде навистина постои социјална еднаквост, односно каде уловениот плен се дели на еднакви делови со цел ордата да се одржи на број. Понатамошниот спонтан општествен прогрес, кој низ процесот на иновации и слободна размена доведува до појава на капитализам, прогрес кој во никој случај не може да биде еднаков за сите луѓе, според Маркс е голема грешка која треба да се исправи преку социјалистичкото општество, кое во својата терминална фаза би значело воведување комунизам, а со тоа и конечно враќање на човековата „природна“ „бескласна“ состојба.
Она што денес останало од ваквите марксовите идеи, се тоталитарните режими во Африка, обединети во фамозниот „Самит на Неврзани Земји“ група на ладнокрвни убијци и суперкорумпирани диктатори, од кои за дел се верува дека поседуваат канибалистички апетити. Токму како и пештерскиот дивјак (пролетер) од бајките на Карл Маркс. Во тие земји навистина нема социјални разлики, бидејќи сите луѓе се претворени во живи скелети. Технолошкиот развој е непознат поим, а вината за сиромаштијата, секогаш е на друго место. Виновен е колонијализмот кој е мртов неколку децении, виновен е американскиот (и воопшто западниот) капитал...виновни се сите освен „неврзаните“ диктатори и идеите на Карл Маркс.
Од друга страна, интелектуалните спинувања на злосторствата направени токму во името на Марксовите дела, се приказна за себе. Уште со падот на Берлинскиот Ѕид, емотивно погодените интелектуалци лансираа теорија која живее до ден-денес. Според нив „системот бил добар, но лошо спроведен“ односно диктаторите од ХХ век биле главните виновници за неуспехот на Марксовите „прекрасни идеи“.
Тие што навистина го читале Карл Маркс знаат колку е ваквата идеја неточна. Сепак Карл Маркс беше тој кој ја осудуваше парламентарната демократија, нарекувајќи ја „буржоаски политички систем“. Идејата за воведување диктатура е идеја на Карл Маркс, а не на Сталин, Ленин и останата црвена дружина. Карл Маркс е тој кој повикува на насилство, на кое му дава поетско име „Револуција“. Впрочем и масовните егзекуции спроведени во поранешните комунистички земји, беа објаснувани со поимите „класна борба“ „револуција“ „борба за социјална правда“...поими кои се теоретски разработени и промовирани токму од Карл Маркс, а не од црвените диктатори.
Лојалност кон ваквите идеи може да се развие само кај луѓе кои негуваат интимни симпатии кон одреден политичко-економски систем, односно луѓе кои никогаш не се сретнале со спротивни идеи, кои за голема несреќа се неспоредливо поуспешни од оние на Карл Маркс. Самиот податок, дека ниедно капитално дело од областа на класичниот капитализам се' уште не е преведено на македонски јазик, јасно говори за идеолошкото слепило кое е присутно во Македонија. Како впрочем да се објасни емотивната вознемиреност кај повеќето приврзаници на Карл Маркс, кога овој се коментира во негативен контекст?
Мислите и идеите на Карл Маркс, се општествени идеи во кои човештвото има вградено огромна количина на интелектуална инвестиција. Едноставно не постои општествена мисла која добила повеќе шанси, која била повеќе анализирана, дебатирана, на најразлични начини пробувана, а завршила со толкав неуспех. Треба ли да потсетам на „самоуправувањето“ според кое работниците управувајќи со претпријатијата би требале да постигнуваат највисок степен на продуктивност? Има ли таков кој денес верува дека „самоуправувањето“ може да доведе до поголем степен на продуктивност, отколку приватниот капитал?
Понатаму, социјализмот е единствениот општествено-економски систем во чие име се пеани песни, пишувани рецитали, вајани уметнички дела, пишувана е проза, итн. Просто е неверојатно колку многу добронамерна човекова енергија е потрошена, со цел идеите на Карл Маркс да создадат поубав и посреќен свет, а добиено е нешто сосема спротивно. Она околу кое што сепак повеќето се сложуваат, е дека спроведувањето на идеите на Карл Маркс, односно спроведувањето на самиот социјализам како општествено-економски систем, беше експеримент од колосални размери, кој заврши со падот на Берлинскиот Ѕид.
Она околу кое што треба да се обединат паметните луѓе во нашата земја, е јасната идеја дека Македонија несмее повеќе да биде земја на експерименти. На Македонија и е потребен системот кој го создал најголемото изобилие во историјата на човештвото, а тоа е класичниот капитализам. Се друго е експеримент со крајно неизвесен резултат.
Виктор Трифуновски
Дневник 18.05. 2009
