ПАТ НА ПОДВИЖНИКОТ
ГЛАВА ШЕСНАЕСЕТТА
За молитвата – втор дел
Од претходното поглавје гледаме дека под молитва светите Отци не подразбирале повремена молитва, утринско и вечерно правило, ниту благодарење пред и по јадење; за нив молитвата значела непрестајна молитва – живот исполнет со молитва. „Молете се без престан“ (1 Сол. 5:17) е заповед што треба дословно да ја сфатиме.
Кога така ќе се разбере, молитвата е наука над науките и уметност над уметностите. Уметникот работи со глина, бои, зборови или музички тонови и според својата умешност му дава на материјалот форма, полнота и убавина. Но за оној што се моли, материјалот е самата жива човечка природа. Молитвата ја обликува таа природа, ѝ дава полнота и убавина – најнапред во самиот себе, а потоа и во другите.
Научникот го изучува создадениот свет и природните појави, а молитвеникот чекори кон Самиот Создател на сè постоечко. Неговата љубов не ја разгорува топлината на созданието, туку изворот на таа топлина; не животните функции, туку Изворот на животот; не сопственото „јас“, туку Оној што го создава тоа „јас“.
Уметникот и научникот вложуваат многу труд пред да достигнат зрелост во своето дело и никогаш не стигнуваат до совршенството кон кое копнеат. Кога би чекале да ги обземе вдахновение секојпат кога ќе седнат да работат, никогаш не би ги научиле ни основите на својот занает. Виолинистот, на пример, мора трпеливо да вежба за да ги проникне тајните на својот чувствителен инструмент. А колку ли е понежно човечкото срце од кој било инструмент!
„Приближете се кон Бога и Тој ќе се приближи кон вас“ (Јак. 4:8). На нас е да го направиме првиот чекор. Ако ние направиме еден чекор кон Господа, Тој ќе направи десет кон нас – Оној Кој го здогледал Блудниот Син додека уште бил далеку, се сожали, потрча кон него, го прегрна и го целива (Лк. 15:20).
Ако воопшто сакаш да Му се доближиш на Бога, мораш барем еднаш самиот да го направиш тој прв, несигурен чекор. Не уништувај се со очајание поради сопствената неспретност; не попуштај пред чувството на срам или несигурност; не бегај од потсмевот на непријателот кој ќе се обиде да те убеди дека твојата желба за молитва е смешна или плод на фантазија. Знај дека најмногу се плаши токму од твојата молитва.
Кај малото дете желбата за читање расте како што го совладува читањето; што повеќе зборуваме странски јазик, толку повеќе го љубиме. Уживањето во некоја работа расте со стручноста, а стручноста доаѓа со вежбање – а вежбањето станува наслада кога човек ќе созрее во делото.
Не мисли дека со молитвата е поинаку. Не чекај посебно Божествено вдахновение. Човекот е создаден да се моли исто како што е создаден да говори и да мисли, но за молитва е особено создаден: „Господ Бог го постави човекот во Едемската градина, да ја обработува и да ја чува“ (1 Мојс. 2:15). А каде ќе го најдеш Едем, ако не во своето сопствено срце?
Како Адам, и ти треба да плачеш по изгубениот Едем од кој си истеран поради својата неумереност. Облечен си во смоквино лисје и во кожни облеки (1 Мојс. 3:21), односно во распадливо тело што се мачи. Меѓу тебе и тесниот пат кон Дрвото на Животот стојат мрачните пламени на желбата за земно богатство; и само оној што ќе ги победи тие желби ќе јаде од Дрвото на Животот што е во рајот (Откр. 2:7).
Колку е тешка таа победа! „Адам прекрши само една заповед, а ти секој ден и секој час ги кршиш сите заповеди“, вели св. Андреј Критски. Како кај закоравен злосторник, така и од тебе молитвата мора непрестајно да се издига за да може да ги достигне висините.
Закоравениот злосторник често и не ја чувствува вината – се стопил со неа. Така е и со нас. Не дозволувај да се исплашиш од тврдината на сопственото срце – молитвата е таа што постепено ќе го омекне.
Тит Колиандер
Подготвил С.Стефковски
