Во она време, дојде Исус во Ерусалим; и кога одеше низ храмот, се приближија до Него првосвештениците и книжниците, и старешините, па Му рекоа: со каква власт го правиш тоа и кој ти ја дал таа власт да го вршиш?
А Исус им одговори и рече: ќе ве прашам и Јас еден збор и одговорете ми; тогаш и Јас ќе ви кажам, со каква власт го вршам тоа.
Крштението Јованово од небото ли беше, или од луѓето? Одговорете ми.
А тие се мислеа во себе и велеа: ако кажеме од небото, ќе рече: па зошто не му поверувавте? Но, ако кажеме од луѓето, се плашеа од народот; зашто сите го сметаа Јована за вистински пророк. И кога одговорија на Исуса, рекоа: не знаеме. А Исус им одговори и рече: ни Јас не ви кажувам, со каква власт го вршам тоа. (Марко 11, 27–33)
Деца, проблемот што денешново евангелие го поставува пред нас е гносеолошки. Познанието на Единствениот Вистински Бог, како што знаеме од учењето на светите Оци и од нашиот мал личен опит, се стекнува единствено преку напорен долгогодишен подвиг во градењето на внатрешна аскетско-благодатна заедница со Бог. Во тој подвиг на богопознание, на првиот степен од духовниот развој се чисти енергијата на умот, на вториот степен се чисти суштината на умот, а на третиот, оној што ќе ги преобрази и својата душа и своето тело ќе може со своите телесни очи да ја види несоздадената светлина и слава Божја.
Првосвештениците, книжниците и старешините од она време - според сведочењето во Евангелието, држејќи се до правилата од законот само надворешно, и практично и интелектуално, очигледно немаат вистинска заедница со Бог и затоа не можат од опит да познаат и да видат дека Човекот Исус Христос е Синот Божји, очекуваниот Месија. Но, Исусовата личност и дела го предизвикуваат кај нив токму тоа прашање. Така, дел од нив, со прашањето што го поставуваат, всушност сакаат од Исус да дознаат дали е Тој навистина Синот Божји. Постоењето на ваквиот нивен интерес се гледа и од едно друго место во Евангелието кога Го прашуваат: До кога ќе ги мачиш нашите души? Ако си ти Христос, кажи ни отворено? (Јован 10, 24).
Нивниот надворешниот пристап, односно барањето на лесен и брз начин да се дојде до спознание на Вистината, односно на претходно поставеното прашање, во најдобар случај, е само сведоштво за самољубиви и неискрени луѓе кои сакаат преку сигурна и навремена информација да ги обезбедат своите лични позиции и просперитет. И тоа, додека сѐ уште мислат и се надеваат дека Исус Христос ќе воспоставува земно царство. Во најлош случај, како што подоцна и се случи, барањето потврден одговор од Христос, од истите луѓе на истото прашање, беше само причина за Неговото предавство, осудување и смрт на Крст: Те заколнувам во Живиот Бог да ни кажеш, Ти ли си Христос, Син Божји? (Матеј 26, 63).
Дел, пак, од првосвештениците и книжниците, како што се случува, се заинтересирани само за природата и изворот на Неговата власт затоа што очигледни беа за сите чудата што Он ги правеше: со каква власт го правиш тоа и кој ти ја дал таа власт? И нивниот пристап е надворешен и е само сведоштво за самољубиви и властољубиви луѓе кои се надеваат дека преку некое тајно и лесно стекнато знаење ќе ја остварат и задоволат страста на своето славољубие. Секако и тие кога ќе видат дека не можат на тој начин да дојдат до тоа знаење и до таа власт, ќе гледаат како да Го убијат односно ќе гледаат како да се ослободат од Носителот на таа чудесна власт, Кој крајно ја засенува нивната дотогашна човечка слава и позиција. Дéјà ву.
Затоа, Христос, на нивното прашање им одговара со прашање, давајќи им шанса (впрочем како и на сите нас) да се покајат: Јовановото крштевање од небото беше или од луѓето?... Но наместо на покајание, сите сме сведоци на едно лукаво и параноично размислување, на една пресметливост, чија крајна цел е грижата за својот статус, за своите позиции, за својата власт, грижата за задоволувањето на своите страсти: А тие се мислеа во себе и велеа: ако кажеме од небото, ќе рече: па зошто не му поверувавте? Но, ако кажеме од луѓето, се плашеа од народот; зашто сите го сметаа Јована за вистински пророк. Така, сакајќи да го избегнат одговорот на за нив незгодното прашање на најбезболен можен начин, првосвештениците и книжниците велат: Не знаеме. А тоа, не знаеме, е всушност едно неволно признавање за нивната духовна состојба и единствена стварност за нив. Очекуван одговор од оние кои не знаат опитно, како што веќе спомнавме, дека познанието на Бог извира од животот во Бог и се случува во внатрешноста на очистеното, од страсти, срце.
Не треба да го потцениме и фактот дека Богочовекот Христос на првосвештениците и книжниците им даде реална можност да го добијат одговорот на своето прашање - А Исус им одговори и рече: ќе ве прашам и Јас еден збор и одговорете ми; тогаш и Јас ќе ви кажам, со каква власт го вршам тоа. Доволно ќе беше само искрено да признаат и да одговорат дека Крштевањето Јованово беше од небото за да им се отворат духовните очи и да Го препознаат Синот Божји во Човекот Исус што пред нив стоеше. Но, очигледно тешко се ослободува човек од своето славољубие и тешко се смирува.
Христовиот одговор е страшен: Ни јас не ви кажувам. Ужасот на овој Негов одговор воопшто не се состои во тоа што Он не сака да им каже, да им соопшти, туку во фактот што Он знае дека дури и да им каже, напразно ќе ги троши своите зборови; дека зборувањето во случајов би било само нешто како фрлање на бисери пред свињите. А кој сака да си го фрли својот бисер пред свиња? Ваквиот Христов одговор е само уште едно сведоштво дека Вистината не се спознава надворешно, само со интелектот, со разумот, туку пред сѐ внатрешно, со благодатно и молитвено просветлување на умот во очистеното срце. Првосвештениците и книжниците пак од тоа време, според евангелското сведоштво, се како варосани гробови, однадвор изгледаат убаво, а одвнатре се полни со нечистотија и смрдеа (Матеј 23, 27 -28). Бидејќи тие не се внатрешно очистени, отворени и подготвени за Него и бидејќи немаат благодаттна заедница со Него затоа и не можат макар и интелектуално да ја спознаат вистината за Него, дури и кога Он би им ја соопштил. А им ја соопштил многупати, со Своите дела...(Јован 10, 25). Тие самите себе се онеспособиле и се осудиле да не добијат одговор од Христос, а не дека Он не сакал да им одговори.
Деца, основната претпоставка за сфаќање на поуката од ова Евангелие ја сочинуваат зборовите Христови: Здравите немаат потреба од лекар, туку болните. Не сум дошол да ги повикам праведниците, туку грешниците – на покајание (Марко 2, 17). Високото мислење за самите себе, славољубието, изразено како непослушание, е најголемата, а можеби и единствената пречка за нашиот духовен развој. Покајанието, односно постојаната свесност за нашата разболеност и грешност, изразена како совршено послушание, е единствената здрава основа за правилен почеток, за правилен продолжеток и за правилно восовршување на нашиот духовен живот и познание во Црквата. Доволно е, искрено да ги погледнеме нашите дела, зборови и мисли под призма на евангелскиот идеал на Христовите заповеди. Ако некому и тоа не му е доволно тогаш нека го спореди својот живот со Христовиот, посебно ние што сме ‘на место и во обличје Негово’... Господи помилуј...! Пресвета Богородице, спаси ме!
Митрополит Струмички Наум
(според записот на сестрите)
{moshits}
