Митрополит Европски Пимен
За неопходноста од постојаното сведоштво на Бог
Неодамна бев запрашан, имаме ли придобивка од читање на житијата на светиите и која е? Секако дека имаме, и тоа многукратна придобивка. Прво, тоа ни ја буди верата, а и ни нуди одговори на многу прашања. На пример, кога читаме за храброто сведочење на верата од страна на светителите во првите три века на Црквата, кои не ја жалеле својата младост за да наследат вечна младост во Царството Небесно, во нас се разгорува ревноста кон Бог, а преку тоа добиваме и одговор на толку често поставуваното прашање: зошто некој кој бил добар христијанин млад починал, а некој кој бил лош човек долго живеел?; и уште треба да се има на ум дека Бог не ја сака смртта на грешникот, туку сака секој да се покае, па затоа и нè дарува со повеќе време на земјата – и веќе одговорот е комплетен. Потоа, кога читаме за доброволното сиромаштво, подвизите и крајното смирение на преподобните отци и мајки наши низ сите векови, гледаме дека човек колку и да е грешен и колку порано да стоел далеку од Бог и свесен за својот грев, секогаш има можност да се покае, да се преобрати во верата и да стигне до светоста – па се буди во нас надежта во семоќната љубов Божја, која го покрива гревот т.е. дека ако искрено се покаеме, Бог со радост ќе го прими тоа од нас, па затоа со покајанието го менуваме, односно преумуваме нашиот начин на живот. Кога читаме пак, за чистотата на верата исповедана од страна на светите Отци на Црквата Божја, учиме многу догматски вистини, поточно би рекол многу сведоштва со живот, а верата ни станува појасна... Но, поради претпазливост секако треба да се има на ум и следново: Даровите се различни, но Дародателот е еден и ист. И во тоа свое изобилно дарување Дародателот, Светотроичниот Бог, како Првоначален Креатор, Творец, Создател на сè видливо и невидливо од вечноста преку созданието на Адам до денес, а и до последниот човек кој ќе се роди на земјава нема да повтори ниедна личност. Секој човек е даруван со посебна, различна и неповторлива личност, па сходно на тоа нема ни идентичен начин во подвигот на спасение. Имајќи го ова предвид, ќе знаеме да ја избегнеме следнава замка, дека неразумно е да прочитаме некое житие на светител, па да почнеме да го имитираме т.е. копираме истиот и да очекуваме дека благодарение на успешната имитација и ние на идентичен начин ќе се спасиме. Друга позитивна страна од читањето на житијата е што тоа може многу да ни помогне во трагањето по единството со Бог, со констатацијата дека ние не ја откриваме „топлата вода“ во духовниот живот, односно трудејќи се во трагањето по уникатен, соодветен само за нас и неповторлив подвиг во верата, па на тој начин во барањето на уникатноста да го промашиме времето дадено од Бог во коешто треба да поработиме на нашиот залет кон вечноста. Сега, велат дека времето е релативна работа. Некои народи тоа особено го потенцираат кога зборуваат за тоа дека имаат долга и надалеку позната историја. Па така некој ќе рече дека и 1100 години не се не знам колкава историска дистанца. Некој можеби досетливо ќе рече дека и минута е премногу во зависност од тоа од која страна на светот се наоѓаш, а јас ќе речам дека тоа и навистина не е ништо во однос на вечноста, кон која ние Христијаните се стремиме во Царството Божјо. Но, ако времето е релативно, секако не е релативна и светоста на некоја личност којашто живеела во одреден историски период во Црквата, а особено кога таа личност преку себе Го посведочила Христос и со тоа придонела во проширувањето на стадото Христово. А, ако таа личност придонела не само во поглед на мисијата Христова туку и во многу други области, тогаш навистина доаѓаме до сознание дека не нè спасува времето во коешто живееме, туку нашата огнена вера потврдена со нејзиното сведочење преку постојаниот наш подвиг на љубовта во Христа Исуса. Ова е во контекст на тоа дека проучувањето на житијата може во многу да ни помогне со тоа што подвигот на еден светител наместо да го копираме можеме да го осовремениме, да го прилагодиме на современите начини на живот, на проповед, на мисија. Особено можеме да ја употребиме, да ја осовремениме методологијата која од свети апостол Павле, па преку бројни светители низ вековите секогаш повторно се осовременувала – секому бев сè, та некако да го придобијам – а која треба да биде императив и за нас, денешните членови на Црквата.