Велик петок
На Велики Петок Црквата ги споменува смртта и погребението на Господ Исус Христос и Неговото слегување во адот. Ова е стожерна точка во Страдалната седмица, тогаш Богочовекот Кој невино пострада за спасението на човечкиот род ја стекна благодатта на искупувањето од прародителскиот грев, со што се обезвласти владеењето на смртта и на пеколот (демоните) над природата на човекот. (Попросто кажано, оттогаш луѓето живеејќи богоугодно, очистувајќи ги своите срца од страстите, повторно можат да стануваат слободни личности и како такви наследници на рајот.) За овој ден Црквата пропишува најстрог пост, денот да помине без јадење и пиење (освен за немоќните и престарените), во знак на таговно сеќавање на настаните од она време. На Велики Петок тајниот Христов ученик Јосиф од Ариматеја го измоли од Пилат мртвото тело на невино распнатиот Господ Исус, а јудејскиот кнез Никодим којшто и самиот тајно Го следеше Христовото Божествено учење, со смеса од смирна и алој Му го подготви телото за погребение. Погребот е извршен во петок пред Пасха, во свеж гроб во близината на Голгота (сопственост на Јосиф од Ариматеја). Присутствувале само неколку луѓе. Долгата традиција на споменувањето на овој ден го исполнила со вонредни богослужбени дејства (ги изобразуваат настаните што се случија на Велики Петок: ова започнува со утрената, којашто како бдение се служи уште вечерта во Четвртокот, во која се објавува евангелската историја за страдањата и смртта на Господ Исус Христос во дванаесет евангелија). Со оглед дека на Велики Петок Богочовекот Исус Христос Му се принесе Себеси како благодарствена и искупителна жртва на Бога Отецот во име на севкупната човечка природа (човечкиот род), во Црквата не се служи Светата Евхаристија, освен можеби литургијата на претходно осветени дарови. Во аскетската книжевност, Светите отци особено се задржуваат на карактерот на молитвата на Господ во Гетсиманската градина произнесена на Велики петок, и ја покажуваат како извор, вдахновение и пример на она вонредно животворно ’сеќавање на смртта’ што е преисполнето со безостатната предаденост на Синот кон волјата на Бога Отецот.
Тропар
Како овца на колење си бил воден, Христе Цару, и како јагне невино на крст си се приковал, од луѓе нечестиви, заради нашите гревови, Човекољупче.
Кондак
Дојдете сите да Го воспееме заради нас Распнатиот, зашто Него Го виде Марија на крстот и говореше: Иако трпиш распнување, Ти си Син и Бог мој.
Светиот свештеномаченик Симеон епископ Персиски; Свети Акакиј епископ Мелитински; Свети Агапит папа Римски; Преподобните Саватиј и Зосим; +Свети свештеномаченик Кипријан Слепченски;
+++
Светиот свештеномаченик Симеон епископ Персиски
Во времето на злочестивиот цар Савориј или Сапор, Симеон беше мачен за Христа заедно со неговите двајца презвитери, Авделај и Ананија. Пред нив пострада и царевиот евнух Устазан, којшто прво се одрече од Христа, а потоа трогнат од прекорот на Свети Симеон повторно пред царот ја исповеда вистинската вера. На губилиште заедно со Симеон беа изведени уште илјада христијани. Симеон некако се протна за да може да биде убиен последен, зашто сакаше да ги храбри другите докрај за ниеден од нив да не се поколеба од страв пред смртта. Кога презвитерот Ананија ја положи главата на трупецот, со целото тело затрепери. А царевиот пристав, Фусик, кој беше потаен христијанин, почна да го храбри Ананија велејќи: „Не плаши се, старецу, затвори ги очите и биди мажествен, за да ја видиш Божествената Светлина!“ Штом го изговори тоа, го повикаа како христијанин и го обвинија кај царот. Царот го уби во големи маки и него и неговата ќерка, девицата Аскитреја. Најпосле го убија и Свети Симеон, откако прво го испрати своето стадо на оној свет. Следната година на Велики Петок беше убиен и царевиот омилен евнух Азат, а со него илјада други верници. Тогаш царот пожали за својот евнух и го запре натамошното убивање на христијаните. Сите чесно пострадаа за Господ Христос во 341 или 344 година.
Свети Акакиј
епископ Мелитински
Се подвизуваше во својот роден град ерменска Мелитина. Епископот на тој град, блажениот Отриј, којшто учествуваше на Вториот Вселенски Собор, го ракоположи за презвитер. После смртта на Отриј епископ стана Акакиј. Учествуваше на Третиот Вселенски Собор во Ефес, кој го осуди Несториевото злохулство кон Пресвета Богородица. Овде заедно со Св. Кирил Александриски тој многу ревнуваше за чистотата на православната вера. Свети Акакиј имаше голема благодат од Бога и вршеше многубројни чуда. После долг и ревносен живот во Христа мирно се упокои во 435 година.
Свети Агапит
папа Римски
Испратен од готскиот крал Теодот кај царот Јустинијан во Цариград за да го одврати од поход против Готите. Патем тој исцели еден нем и слеп. Во Цариград помогна во утврдувањето на Православието и се упокои во 536 година.
Преподобните Саватиј и Зосим
Основачи на подвижничката обител на Соловецкиот остров во Белото Море. Во таа Соловецка обител се прославија многумина големи светители. Свети Саватиј се упокои во 1435 година, а Зосим во 1478 година.
Свети свештеномаченик Кипријан Слепченски
Свети Кипријан бил игумен на манастирот посветен на светиот Јован Претеча во Слепче, во времето на турското владеење, во 18 век. Во 1780 година, на Велик четврток, манастирот бил нападнат од турски разбојници, од кои Кипријан претрпел големи мачења. По нивното заминување, тој поживеал уште три дена, речиси полумртов. Од жестоките мачења се упокоил на денот на Христовото Воскресение.
Ава Исаија
Ако го ослободиш умот од секаква надеж во нештата од видливиот свет, тоа значи дека гревот умрел во тебе. Ако умот се ослободи, тргната е преградата што стоела меѓу него и Бог.
Евангелие и поука за 30/04/2021
Евангелие на празник: Свето евангелие според светиот апостол Лука 12:32-40
32. Не бој се, мало стадо! Зашто волјата на вашиот Отец е вам да ви го даде царството.
33. Продајте ги имотите ваши и давајте милостина! Згответе си ќесиња, што нема да изветват, сокровиште на небото, каде крадец не се приближува и кое молец не го јаде;
34. зашто, каде што е сокровиштето ваше, таму ќе биде и срцето ваше.
35. Нека ви биде крстот стегнат и светилата – запалени!
36. Тогаш и вие ќе личите на оние луѓе, што го чекаат својот господар да се врати од свадба, за да му отворат веднаш, штом дојде и почука.
37. Блазе на оние слуги, што ќе ги затече господарот будни, кога ќе си дојде! Вистина ви велам, тој ќе се опаше и ќе им рече да седнат, па ќе пристапи и ќе им служи.
38. А ако дојде и на втора стража, и на трета дојде ли, и ги затече така, блазе на тие слуги!
39. Знајте го и тоа дека, ако домаќинот на куќата би знаел во кој час ќе дојде крадецот, тој би седел буден и не би дозволил да му ја поткопаат куќата.
40. И вие, значи, бидете готови: зашто, во кој час не мислите, ќе дојде Синот Човечки!”
Евангелие на денот: Свето евангелие според светиот апостол Матеј 27:1-38
1. А кога се раздени, сите првосвештеници и старешини народни направија совет против Исуса за да Го убијат;
2. и откако Го врзаа, Го одведоа, и Го предадоа на управникот Понтиј Пилат.
3. Тогаш Јуда, што го предаде, кога виде дека е Он осуден, се покаја и ги врати триесетте сребреници на првосвештениците и старешините,
4. велејќи им: „Згрешив, оти предадов невина крв.” А тие му одговорија: „Што ни е грижа нам за тоа? Мисли му ти.”
5. И како ги фрли сребрениците во храмот, излезе и отиде, та се обеси.
6. Првосвештениците ги прибраа сребрениците и рекоа: „Не чини да се оставаат во црковната каса, оти се цена за крв.”
7. И како се советуваа, ја купија со нив грнчаревата нива, за да погребуваат во неа луѓе од други места.
8. Затоа и до денес таа нива се вика Крвна нива.
9. Тогаш се исполни реченото преку пророкот Јеремија: „И ги зедоа триесетте сребреници, цената на Непроценливиот, Кого Го оценија синовите Израилеви,
10. и ги дадоа за грнчаревата нива, како што ми кажа Господ”.
11. И Исус застана пред управникот. И тој Го праша, велејќи: „Ти ли си Царот Јудејски?” Исус му одговори: „Ти велиш”
12. И кога Го обвинуваа првосвештениците и старешините, Он ништо не одговараше.
13. Тогаш Му рече Пилат: „Не слушаш ли колку сведочат против Тебе?”
14. И не му одговори ниту на еден збор, така што управникот се чудеше многу.
15. А на секој празник Пасха управникот имаше обичај да му отпушта на народот по еден затвореник, кого што би го побарале.
16. Тогаш тие имаа еден прочуен затвореник, по име Варава.
17. И кога се собраа, Пилат им рече: „Кого сакате да ви го пуштам: Варава ли, или Исуса, наречен Христос?”
18. Оти знаеше дека Го беа предале од завист.
19. Во тоа време, кога тој седеше во судот, жена му порача да му кажат: „Не прави Му ништо на Тој Праведник, оти денеска многу пострадав насон, заради Него.”
20. Но првосвештениците и старешините го наговорија народот да го измоли Варава, а Исуса да Го погуби.
21. Тогаш управникот ги праша: „Кого од двајцата сакате да ви го пуштам?” Тие одговорија: „Варава!”
22. Пилат им рече: „А што да направам со Исуса, наречен Христос?” Му одговорија сите: „Да биде распнат!”
23. Управникот рече: „Па какво зло направил?” Но тие уште посилно извикаа и рекоа: „Да биде распнат!”
24. Пилат, штом виде дека ништо не помага, а буната се зголемува, зеде вода, ги изми рацете пред народот и рече: „Невин сум за крвта на Овој Праведник; мислете му вие!”
25. И одговарајќи целиот народ, рече: „Крвта Негова нека падне на нас и на нашите деца!”
26. Тогаш им го пушти Варава, а Исуса, откако Го бичуваа, Го предаде да биде распнат.
27. Потоа управниковите војници Го зедоа Исуса во судницата и ја собраа целата чета околу Него,
28. па, откако Го соблекоа, Му облекоа багреница;
29. исплетоа трнов венец, Му Го кладоа на главата и Му дадоа во десната рака трска; и паѓајќи на колена, Му се потсмеваа и велеа: „Радувај се, Царе Јудејски!”
30. И плукаа на Него и, како ја зедоа трската, Го удираа по главата.
31. А кога Го исмеаја, Му ја соблекоа багреницата, Му ги облекоа Неговите алишта и Го поведоа на распнување.
32. На излегување сретнаа еден Киринеец, по име Симон; него го натераа да Му го носи крстот.
33. И кога дојдоа на местото, наречено Голгота, што значи: место на черепи,
34. Му дадоа да пие оцет, измешан со жолчка. Но Он вкуси и не сакаше да пие,
35. А штом Го распнаа, ги разделија алиштата Негови, фрлајќи ждреб;
36. па седеа таму и Го чуваа;
37. и Му кладоа над главата натпис, со вината Негова: „Овој е Исус, Царот Јудејски.”
38. Тогаш распнаа со Него и двајца разбојници: едниот од десната страна, а другиот од левата.
Евангелие на денот: Свето евангелие според светиот апостол Лука 23:39-43
39. Еден од распнатите злочинци хулеше на Него, велејќи: „Ако си Ти Христос, спаси Себеси и нас!”
40. А другиот, кога одговори, го искара и рече „Зар и од Бога не се боиш, кога си веќе и сам осуден?
41. Ние сме праведно осудени, зашто примивме заслужена казна според нашите дела; но Он ништо лошо не направил.”
42. И Му рече на Исуса: „Сети се на мене, Господи, кога ќе дојдеш во царството Свое!”
43. А Исус му рече: „Вистина ти велам: денес ќе бидеш со Мене во рајот!”
Евангелие на денот: Свето евангелие според светиот апостол Матеј 27:39-54
39. А минувачите, вртејќи ги главите свои, Го хулеа
40. и велеа: „Ти, што го уриваш храмот и за три дни го соѕидуваш, спаси се Себеси! Ако си Син Божји слегни од крстот!”
41. Исто така и архијереите, заедно со книжниците и старешините, и фарисеите, потсмевајќи се говореа:
42. Другите ги спаси, а Сам Себе не може да спаси. Ако е Он Цар Јудејски, нека слезе сега од крстот, па ќе поверуваме во Него.
43. Се надеваше на Бога, нека Го избави сега, ако е по волјата Негова, оти беше рекол: »Син Божји Сум!«“
44. И разбојниците, распнати со Него, Го хулеа исто така.
45. А од шестиот час настана темнина по целата земја, до деветтиот час;
46. а околу деветтиот час извика Исус со висок глас и рече: „Или! Или! Лама савахтани?” А тоа значи: „Боже Мој, Боже Мој, зошто Си Ме оставил?”
47. А некои од оние што стоеја таму, кога го чуја тоа, рекоа: „Овој го вика Илија.”
48. И веднаш еден од нив отрча, зеде сунѓер, го натопи во оцет и го надена на трска, па Му даваше да пие.
49. Другите, пак, велеа: „Чекајте, да видиме, дали ќе дојде Илија да Го спаси.”
50. А Исус, откако повторно извика со висок глас, го испушти духот.
51. И наеднаш се расцепи црковната завеса на два дела, од горниот крај до долниот; и земјата се затресе; и карпи паднаа;
52. и гробови се отворија; и многу тела на упокоени светии воскреснаа;
53. па како излегоа од гробовите, по воскресението Негово, влегоа во светиот град и се јавија на мнозина.
54. А стотникот и оние, што со него заедно Го чуваа Исуса, откако го видоа земјотресот и сe друго што стана, се уплашија многу и говореа: „Навистина Овој бил Син Божји!”
Евангелие на денот: Свето евангелие според светиот апостол Јован 19:31-37
31. Бидејќи беше петок, Јудејците, за да не останат телата на крст во сабота, оти во таа сабота беше голем ден, го замолија Пилата да им ги прекршат колената и да ги симнат.
32. Тогаш дојдоа војниците и им ги прекршија колената на првиот, како и на вториот, што беа распнати со Него.
33. А кога дојдоа до Исуса и Го видоа дека беше веќе умрен, не Му ги прекршија колената;
34. но еден од војниците со копје Му ги прободе ребрата, и наеднаш истече крв и вода.
35. И кој виде – посведочи, и сведоштвото му е вистинско; и знае дека кажува вистина, за да поверувате вие.
36. Оти ова стана, за да се исполни Писмото: »Коска Негова нема да се прекрши.«
37. И друго Писмо пак вели: »Ќе погледнат на Оној, Кого Го прободоа.«
Евангелие на денот: Свето евангелие според светиот апостол Матеј 27:55-61
55. Таму беа и гледаа оддалеку, исто така, многу жени, што врвеа по Исуса од Галилеја и Му служеа.
56. Меѓу нив беа Марија Магдалина и Марија, мајка им на Јакова и Јосија, и мајката на Зеведеевите синови.
57. А кога се стемни, дојде еден богат човек од Ариматеја, по име Јосиф, кој Му беше исто така, ученик на Исуса;
58. тој отиде при Пилата и го побара телото Исусово. Тогаш Пилат нареди да го предадат телото.
59. А Јосиф, штом го зеде телото. Го обви во чиста плаштаница,
60. и Го положи во својот нов гроб, што го беше издлабил во карпа; па, откако постави голем камен над гробната врата, си отиде.
61. А таму беа Марија Магдалина и другата Марија, кои седеа спроти гробот.
Апостол на празник: Послание на светиот апостол Павле до Евреите 13:7-16
7. Помнете ги и вашите наставници, што ви го проповедаа словото Божјо, и, имајќи го пред очи крајот на нивниот живот, подражавајте ја верата нивна.
8. Исус Христос е ист вчера, и денес, и во веки.
9. Не впуштајте се во разни туѓи учења; оти е добро со благодат да се поткрепува срцето, а не со јадења, од кои немаа никаква полза оние, што ги употребуваа.
10. Имаме жртвеник, од кого немаат право да јадат оние, што ? служат на скинијата,
11. бидејќи телата на животните, чија крв првосвештеникот ја внесува во Светилиштето за очистување на гревовите, се изгоруваат надвор од живеалиштето.
12. Па затоа и Христос, за да ги освети луѓето со крвта Своја, пострада надвор од градските порти.
13. И така, пред Него да излегуваме надвор од живеалиштето, носејќи ја Неговата поруга,
14. бидејќи овде немаме постојанен град, туку го бараме оној, што ќе дојде.
15. Преку Него, пак, секогаш да Му принесуваме на Бога пофална жртва, односно плод од усните, што го прославуваат името Негово.
16. А доброчинството и милосрдноста не ги заборавајте, зашто такви жртви Му се благоугодни на Бога.
Апостол на денот: Прво послание на светиот апостол Павле до Коринтјаните 1:18-31;2:1-2
18. Бидејќи словото за крстот е безумство за оние, што гинат, а за нас, кои се спасуваме, сила Божја.
19. Зашто е напишано: „Ќе ја погубам мудроста на мудрите и ќе го отфрлам разумот на разумните.”
20. Каде е мудрецот? Каде е книжникот? Каде е препирачот од овој век? Не ја обезуми ли Бог мудроста на овој свет?
21. Зашто светот со својата мудрост не Го позна Бога во Неговата премудрост; Бог благоволи со безумството на проповедта да ги спаси оние што веруваат.
22. Оти и Јудејците сакаат знаци, а Елините бараат мудрост,
23. ние, пак, Го проповедаме Христа распнатиот, Кој е за Јудејците соблазан, а за Елините безумство;
24. за повиканите, пак, како Јудејците, така и Елините, Христа како Божја сила и Божја премудрост.
25. Зашто она, што е безумно за Бога, помудро е од луѓето, и она, што е за Бога немошно, посилно е од луѓето.
26. Гледате, браќа, какви сте вие, повиканите: не мнозина сте по тело мудри, не мнозина силни, не мнозина благородни;
27. но Бог го избра она, што е безумно во овој свет, за да ги посрами мудрите; Бог го избра она, што е слабо во овој свет, за да ги посрами силните;
28. Бог го избра она, што е од долно потекло и унизено во овој свет, и она, што не претставува ништо, за да го сосипе она, што е нешто,
29. та ниедно тело да не се пофали пред Бога.
30. Од Него сте и вие во Исуса Христа, Кој за нас стана премудрост од Бога, и правда, и осветување, и откуп.
31. па да биде, како што е напишано: „Кој се фали, во Господа нека се фали”.
1. И јас, браќа, доаѓајќи при вас, дојдов да ви го соопштам Божјото сведоштво не со возвишена проповед или мудрост,
2. бидејќи не сметав дека е добро меѓу вас да знам нешто друго освен за Исуса Христа, и тоа – Распнатиот.
Поука на денот: Свети Силуан Атонски
Христос се молеше за оние коишто Го распнуваа: “Оче, не им го земај ова за грев, тие не знаат што прават”. Архиѓаконот Стефан се молеше за оние што го засипуваа со камења, за Господ да не им го земе тоа за грев. И ние, ако сакаме да ја сочуваме благодатта, должни сме да се молиме за непријателите. Ако ти не го сожалуваш грешникот, којшто ќе се мачи во оганот, значи дека во тебе ја нема благодатта на Светиот Дух, туку во тебе живее зол дух. И додека си уште жив, труди се да се ослободиш од него со покајание.
Поука на денот: Старец Паисиј Светогорец
Природно, нечистиот дух не ги изнесува на видело добродетелите на луѓето, туку нивните слабости. Оние, пак, што се ослободени од своите страсти, бидејќи немаат злоба, злото со добрина го поправаат. Ако видат некаде малку нечистотија која не се чисти, ја покриваат со плоча, за да не се згрози некој друг, ако ја види. А, пак, оние што чепкаат по ѓубрето, личат на кокошки…
Поука на денот: Свети Силуан Атонски
Кога Господ им се јави на Своите ученици по Воскресението, и кога почна да му зборува на Апостол Петар, не го прекори, туку благородно го праша: “Mе љубиш ли?” (Јован 21, 15). Овие умилни зборови на Господовата татковска љубов, нe учат и ние да постапуваме така со луѓето кога некој ќе нe повреди. Во тоа е благородноста Христова, и тоа е недостижно за човекот, а се познава само преку Светиот Дух.
Поука на денот: Старец Паисиј Светогорец
Внатрешната чистота на душата на вистинскиот човек ја разубавува и телесната, и неговиот изглед е блажен од Божествената сладост на љубовта Божја. Покрај тоа што духовно разубавува, внатрешната убавина на душата и надворешно го осветува човекот, Божествената благодат го издава. Таа ги осветува и ги прави убави дури и парталавите алишта што ги носи облагодатениот човек Божји.
Priestly-Martyr Simeon, Persian Bishop
During the reign of the wicked Emperor Sapor (Savori), Simeon was tortured for Christ along with his two presbyters, Audel and Ananias. The emperor's eunuch, Ustazan, who had earlier denied Christ and afterward, touched by the rebuke of St. Simeon, again, confessed the True Faith before the emperor. A thousand other Christians were also led to the place of execution with Simeon. Simeon intentionally moved out of the way in order to be the last one to be beheaded so as to encourage the other Christians to the end, so that, not one of them would waver because of their fear of death. When the presbyter Ananias placed his head on the chopping block, his entire body quivered. The emperor's court clerk Fusik, who secretly was a Christian, began to encourage Ananias saying: “Do not be afraid old man, close your eyes and be brave so that you may see the divine light." As soon as Fusik said this, he was recognized as a Christian and was accused before the emperor. The emperor exhausted him through great torture, as well as his daughter, the maiden Askitria. After St. Simeon saw his flock depart to the other world, he was finally beheaded. The following year on Great Friday (Good Friday), Azat (Ustazan), the beloved eunuch of the emperor, was also slain for Christ and with him a thousand other faithful. Then the emperor mourned for his eunuch and suspended the further killing of Christians. They all suffered honorably for Christ the King and Lord in the year 341 or 344 A.D.
Saint Acacius, Bishop of Melitene
Acacius lived the ascetical life in the place where he was born, i.e., in Melitene, Armenia. Blessed Otreius, bishop of that city, who participated at the Second Ecumenical Council (Constantinople 381 A.D.), ordained him a presbyter. Following the death of Otreius, Acacius became a bishop. He participated at the Third Ecumenical Council (Ephesus 431 A.D.), which condemned the evil blasphemy of Nestorius against the Mother of God. Here, together with St. Cyril of Alexandria, Acacius zealously fought for the purity of the Orthodox Faith. St. Acacius possessed much Grace from God and worked many miracles. After long and zealous service to God, Acacius died peacefully in the year 435 A.D.
Saint Agapitus, Pope of Rome
Agapitus was sent to the Emperor Justinian in Constantinople by Theodahad, the King of the Goths, to dissuade him from his campaign against the Goths. Enroute, he healed a mute and blind person. In Constantinople, Agapitus assisted in confirming Orthodoxy and died in the year 536 A.D.
Venerables Sabatius and Zosimus
Sabatius and Zosimus were the co-founders of the ascetical (monastic) community on the Solovetz Island in the White Sea. Many great saints were glorified in the Solovetz Community. St. Sabatius died in 1435 A.D., and Zosimus died in 1478 A.D.
Saint Gregory Palamas
And what shall we say about the Lady Theotokos, Who stayed in hesychia from childhood? Staying in stillness of prayer supernaturally, from the earliest years, She, exactly because of it—knowing not of a man—attained the grace to give birth to the Godman Christ.
Извор: Бигорски манастир
Св. свш-мч. Симеон еп. Персиски
17 АПРИЛ
1. Свeшт.мч. Симeoн eп. Пeрсиски. Вo врeмeтo на oпакиoт цар Савoриј, или Сапoр,
Симeoн бил тoрмoзeн за Христа сo двајца свoи прeзвитeри, Авдeлај и Ананиј. Прeд нив
пoгинал и царeвиoт eвнух Устазан, кoј првo сe oдрeкoл oд Христа, а пoслe дoпрeн сo укoрoт на
св. Симeoн пoвтoрнo ја испoвeдал прeд царoт вистинската вeра. На губилиштe сo Симeoн билe
извeдeни уштe 1 000 христијани. Симeoн нeкакo сe истргнал за да бидe пoслeдeн исeчeн, та да
би мoжeл да ги oхрабрува христијанитe дo крај, за ниeдeн да нe сe пoкoлeба пoради страв oд
смртта. Кoга прeзвитeрoт Ананиј ја ставил главата на трупчe, затрeпeрил сo цeлoтo тeлo. А
царскиoт прислужник Фусик, кoј бил таeн христијанин, пoчнал да гo oхрабрува Ананија
гoвoрeјќи: “Нe плаши сe старчe, затвoри ги oчитe и биди мажeствeн да би ја сoглeдал
бoжeствeната свeтлина!” Штoм гo изрeкoл тoа, бил пoвикан какo христијанин и кај царoт
тужeн. Царoт и нeгo сo гoлeми маки гo убил, а истo така и нeгoвата ќeрка, дeвицата Аскитрeја.
Најпoслe и св. Симeoн бил исeчeн, oткакo најпрвo свoeтo стадo гo испратил вo oнoј свeт.
Слeдната гoдина, на Вeлики Пeтoк, бил убиeн за Христа и oмилeниoт царски eвнух Азат и сo
нeгo илјада други вeрни. Тoгаш царoт гo сoжалил свoјoт eвнух и гo прeкинал натамoшнoтo
убивањe на христијанитe. Ситe чeснo пoстрадалe за Христа Царoт и Гoспoда вo 341 или 344
гoдина.
2. Св. Акакиј eп. Мeлитински. Сe пoдвизувал вo градoт вo кoј и сe рoдил, т.e. вo
Eрмeнската Мeлитина. Блажeниoт Oтриј, eпискoпoт на тoј град, кoј учeствувал на II
Всeлeнски сoбoр, гo ракoпoлoжил за прeзвитeр. Пo смртта на Oтриј, Акакиј станал eпискoп.
Учeствувал на III Всeлeнски сoбoр вo Eфeс, кoј гo oсудил Нeстoриeвoтo злoхулствo на
Бoгoмајката. Тука тoј заeднo сo св. Кирил Алeксандриски мoшнe рeвнувал за чистoтата на
вeрата правoславна. Св. Акакиј имал гoлeма благoдат oд Бoга и правeл мнoгу чуда. Пoслe
дoлгата и рeвнoсна служба на Бoга, завршил мирнo вo 435 гoдина.
3. Св. Агапит папа Римски. Бил испратeн oд Тeoдoта, кралoт гoтски, кај царoт
Јустинијан вo Цариград да гo oдврати oвoј oд пoхoдoт прoтив Гoтитe. Пo патoт исцeлил нeм и
слeп чoвeк. Вo Цариград пoмoгнал да сe утврди правoславиeтo и завршил вo 536 гoдина.
4. Прeп. Саватиј и Зoсим, oснoватeли на пoдвижничкиoт манастир на сoлoвeцкиoт
oстрoв вo Бeлoтo Мoрe. Вo oвoј сoлoвeцки манастир сe прoславилe мнoзина гoлeми свeтитeли.
Св. Саватиј сe упoкoил вo 1435, а св. Зoсим вo 1478 гoдина.
РАСУДУВАЊE
Пo Халкидoнскиoт сoбoр, царoт Анастасиј, eрeтик, ги испратил вo затoчeништвo
правoвeрнитe патријарси Илија Eрусалимски и Флавијан Антиoхиски. Eдeн дeн oвиe двајца
свeтитeли ја прeдвидeлe смртта на царoт - eрeтик и си испратилe истoврeмeнo извeстувањe
eдeн на друг, вeлeјќи: “Анастасиј умрe, да пoјдeмe и ниe да сe прeсудимe сo нeгo прeд Бoга!”
Царoт умрeл и пo два дeна и двајцата патријарси умрeлe. Каква рeвнoст кoн вистината на
вeрата! И каквo крoткo пoлагањe прeд Судoт Бoжји! На oвиe свeтитeли нe им билo штo
пoдoлгo да живeат на Зeмјата, туку сe грижeлe за вистината Бoжја. Ниту пак тиe рeклe: “Ниe
прeсудивмe”, туку: “Бoг нeка прeсуди”. Нашeтo пoстoeњe на Зeмјата и нe e самo заради
пoстoeњeтo, туку заради личнo oпрeдeлувањe за дoбрo или за злo, за вистина или за лага.
Блазe нам акo вo сè сe ставимe на вoлјата Бoжја и на Судoт Бoжји. За сè трeба да имамe силна
вeра. Силна вeра имаа oвиe правoславни архипастири. Силна вeра имашe и св. Акакиј. Eднаш
вo врeмe на гoлeма суша, кoга нарoдoт вeќe oчајувал, oвoј чудeн Акакиј направил литија сo
нарoдoт пo градoт и надвoр oд градoт. Срeдил и надвoр oд градoт да има литургија, прeд
црквата на св. Eвстатиј. Oсвeтувајќи ги свeтитe дарoви, Акакиј нe сакал да налee вoда вo винoтo,
туку сe мoлeл на Бoга, Сeвишниoт да пушти вoда вo путирoт, oд oблацитe. И Бoг ја услишал
мoлитвата на Свoјoт вeрeн слуга, пуштил oбилeн дoжд, какo вo сувитe пoлиња, така и вo
чeсниoт путирoт.
СOЗEРЦАНИE
Да Гo набљудувам вoскрeснатиoт Гoспoд Исус, и тoа:
1. какo Oн уштe 40 дeна прeстoјувал на зeмјата пoкажувајќи сe на вeрнитe и утврдувајќи
ги вo вeрата;
2. какo Oн сo тoа чeтириeсeтднeвнo јавувањe пoкажал дeка нe вoскрeснал заради Сeбe,
туку заради луѓeтo.
БEСEДА
за чуднoтo вeтувањe Христoвo
На oнoј, штo пoбeдува, ќe му пoзвoлам да сeднe сo Мeнe на Мoјoт
прeстoл (Oткр. 3:21).
Тoа e, браќа, вeтувањe на Христа Пoбeдитeлoт на ѓавoлoт, грeвoт и смртта.
Нo, и ѓавoлoт, и грeвoт и смртта сe пoјаки oд чoвeкoт - кoј мoжe да ги пoбeди? Никoј
oсвeн Христoс и oниe кoи цврстo ќe застанат пoкрај Христа и сo Нeгoвoтo oружјe ќe стапат вo
бoрба.
Ѓавoлoт e стар какo и свeтoт, и уштe пoстар oд свeтoт. Какo мoжe чoвeкoт, чиј вeк e сo
мeрка, да гo пoбeди oнoј кoј мнoгу илјади гoдини сe учeл на бoрбата прoтив луѓeтo? Какo eднo
смртнo твoрeниe мoжe да ги сoвлада ситe ѓавoлски искушeнија, чиј бoрј изнeсува кoлку и
бoрoјт на злoтo на Зeмјата? Никакo, акo нe знаe дeка Гoпсoд Исус ги пoбeди тритe главни
видoви ѓавoлски искушeнија на висoката гoра. И никакo, акo нe застанe чoвeкoт цврстo крај
Христа, Кoј e пoстар oд врeмeтo и e пoмoќeн oд ситe ангeли, лoши и дoбри.
Грeвoт e стар какo ѓавoлoт. Какo мoжe чoвeкoт, чиј вeк e сo мeрка, да гo избeгнe грeвoт,
кoј сe прeнeсува какo заразна бoлeст и какo мирис oд кoлeнo на кoлeнo и oд чoвeк на чoвeк, oд
кoга чoвeкoт пoстoи на oваа и на ваквата Зeмја? Никакo, акo нe знаe дeка пoстoeл eдeн Чoвeк,
eдeн eдинствeн, кoј нe пoгрeши ни вo раѓањeтo ни пo раѓањeтo Бoгoчoвeкoт Исус Христoс, кoј
сo смирeниeтo на Свeтo чoвeштвo и сo oгнoт на Свoeтo бoжeствo гo уништи грeвoт на Крстoт?
И никакo, акo чoвeкoт нe застанe цврстo крај Христа пoстариoт oд грeвoт и пoмoќниoт oд ситe
сeјачи и нoситeли на грeвoт.
Смртта e стара какo чoвeкoт, истeран oд Рајoт. Какo мoжe чoвeкoт, чиј вeк e сo мeрка, да
ја пoбeди смртта на oвиe свeтски грoбишта? Никакo, акo нe ја признаe силата на Крстoт и
страдањата Христoви и вистината за вoксрeсeниeтo Нeгoвo oд грoбoт. Никакo, акo нe застанe
цврстo крај Христа сeмoќниoт Пoбeдитeл на смртта.
O каква убава награда за oниe кoи ќe пoбeдат! Тиe ќe сeдат oвeнчани сo вeнци на слава
на прeстoлoт на најгoлeмиoт Пoбeдитeл на нeбoтo и на Зeмјата! Нeму нeка Му e слава и вeчна
пoфалба. Амин.
