ХРИСТОС СЕ ВОЗНЕСЕ !
Пандемијата, видена низ духовна призма.
За вразумување, утеха и за надеж во Бога
ХРИСТОС КАЖАЛ : „...ЌЕ ИМА ПОМОР...“
Размислувања за пандемијата, карантинот, стравот и Божјата Промисла.
„А на некои места ќе има и големи потреси, и глад и помор“ (Лука 21, 11). Во Евангелието, помор – тоа се заразните болести, односно епидемиите. Христос кажал, дека ќе има помор и навистина – тоа се случува. Спасителот се обидува да ни открие дека вообичаените заболувања со Неговото доаѓање, нема да престанат. Како што не исчезнуваат земјотресите, односно природните катастрофи и гладот, односно, социјалната беда. Таков е законот на животот – надвор од Рајот. Откако, човекот ја внесе во светот инфекцијата на гревот, светот го инфицира (заразува) човекот со инфекции, вируси, патогени бактерии.
Епидемиите, и во поголеми размери – пандемиите, слични се на појавувањето на природни катастрофи. Сите се подеднакво немоќни пред природните стихии. Царот и просјакот, богатиот и сиромашниот – сите подеднакво бегаат од пожарите, се плашат од природните катаклизми, сите треперат од добивање на некоја смртоносна болест.
Единствениот син на Шекспир Хемнет, починал на единаесет години од чума. А помладиот брат на императорот Александар I, Константин умрел од колера. Од епидемии умирале големци и познати, цареви и архиереи. Во текот на сите векови, отворената уста на епидемиите останала широко отворена, секогаш гладна и ненаситна.
Постојат десет болести што резултираат во пандемија:
1. проказа
2. чума
3. колера
4. сипаница
5. тифус
6. маларија
7. туберкулоза
8. грип (со сите свои видови)
9. ХИВ инфекција и
10. неодамна појавената инфекција со коронавирусна инфекција COVID-19.
Слично на десетици египетски казни, тие го одземаат мирот, носат вознемиреност и болка. Една казна се сменува со друга – впрочем ниту една не се покажува целосно надмината. Како бранови на разбеснето море, што го раздвижуваат зли ветрови, ги рушат оние што стојат на патот, а потоа заминуваат, за да се вратат повторно по некое време. Тие беснеат во сите векови на нашата несреќна историја, само што силата на овие бранови не е еднаква во сите времиња.
Од каде - пандемијата ?
Стравот и неизвесноста, раѓаат во умот на луѓето мноштво теории: од заговор на светските влади, до биолошко оружје излезено од контрола. Но во почетокот, во суштината, кај сите пандемии се наоѓа еден горчлив извор (причина).
Болестите се данок на несовршениот, на скршениот свет. Човекот го скршил тој свет. Таква е горката и страшна вистина.
Човекот бил поставен од Бога да го негува рајот и да го чува (Битие 2, 15). Преку човекот универзумот се одухотворувал, создаденото се соединувало со несоздаденото, земјата се растворувала со Небото, целиот свет бил озарен со Светлината Животодарителот. Но, се случи парадокс: повиканиот да биде цар, се однесувал како роб, измамник и предавник. Наместо да го негува рајот, ја негувал гордоста во себе. Наместо да го чува единството со Бога, и преку тоа хармонијата на целиот универзум, човекот лажливо стапил во општење со паднатите духови. Го внел отровот на змиијата во чистиот универзум и животот се отровил од гревот.
Беден, беден човек. Не го сочува, туку го расипа дарот на рајскиот живот, како што од негрижа се испушта и крши скапоцен сад, даден на пазење. Така и рајската вселена доверена во рацете на венецот на созданието (човекот), доживеа цепотина, пукање. Едвај создадениот, се одвратил од Творецот. Животот и хармонијата, царувале во светот, сѐ додека, круната на створеното – човекот бил соединет со Животот. Раскинувањето со Животот, предизвикало болести и смрт.
Гревот внесе распад, нерамнотежа и неуспех во светот, кој живееше во рајска хармонија. Напаѓање и очајна борба за опстанок, взаемно уништување и непријателство – тоа е светот после загубата на Рајот. Со отфрлањето на Бога, човекот се подчини на смешно малите, мизерни честички на паднатиот свет, кои се повикани на обожение за да бидат поробени микробите. Од страв од смртта, вие сте принудени да ги изучувате микроскопските паразити, бацили, разни видови вируси и ешерихија коли, да ги проучувате сопствените измет и урина – затоа што се одвративте од размислувањето за Бога, разбирањето на небесната чистота и запознавањето со Ангелите.
Таков е законот на животот надвор од Рајот.
За вирусот на смртни гревови – вирус на смртоносни болести.
За инфекции со страсти, кои ја нагризуваат душата – инфекции, кои го нагризуваат телото.
За заразата со самозадоволства – зараза на заболувања кои го лишуваат мирот и спокојството.
Таков е законот на животот надвор од Рајот: За инфекции со страсти, кои ја нагризуваат душата – инфекции, кои го нагризуваат телото.
Пандемиите се аналогија на светските војни, само на ниво на борба со човек со бунтовна природа. Се однесуваше како напаѓач, еве го нападот од паднатиот свет. Природата излезе од твојата контрола, како што и ти самиот си престанал да се потчинуваш на Творецот. Светот како да се одмаздува на човекот со било која пандемија заради фактот што човекот го оштети Универзумот со својот грев, којшто се состои во блудната врска со ѓаволот – разорувач.
Колосалната катастрофа на гревопадот се одразува како во огледало во секоја пандемија. Беспомошноста на луѓето пред било кое смртоносно наитие – е образ на подзинатата бездна на гревот – отуѓувањето на човекот од Бога и како последица, страдањето и смртта.
О човеку! Твоето срце жеднее за живот и среќа, но си попаднал во јад и чемер. Твојот дух се стреми кон небесата, но осилото на болеста, набодено во твоето тело, те стави на заслуженото место.
Значи, така се смирува гордоста на човекот, зашто така и се руши и секој лажен идол. Животот на човекот повикан на бесмртност, станал несреќен по ликот на истиот микроб (вирус). Пандемиите покажале колку е немоќен и слаб човекот. Но и, пандемиите откриле: да живееш само заради земјата е бесмислено.
Не мислете дека надвор од Рајот ќе живеете и ќе се радувате, нема да сте болни и нема да умрете. Животот надвор од Рајот, не е живот, туку борба за преживување. Победувајќи една болест, ние со сигурност ќе сретнеме нова, нечуена досега. Зашто реченото не може да биде заобиколено: „Земја си и во земја ќе се вратиш“ (Битие 3, 19), и не може да успевате на земјата која „трње ќе ти раѓа“ за твојот грев (Битие 3, 18).
Болеста како мудро допуштение Божјо
Што е болеста пред Божјата десна рака? Болестите се несреќна прашина која се расејува од едно обично движење на Христовата облека. Исус ја виде тештата на Петар како лежи во треска, ја допре нејзината рака и „треската веднаш ја напуштила“ (Марко 1, 31). Тој кажа на веќе загниениот труп во темниот гроб: „Лазаре, излези надвор! “ (Јован 11, 43), и излегол Лазар, полн со сила и вдахновен со нов живот. Ете, тоа се болеста и смртта пред десната Божја рака. Допирањето на Животот е животворно, допирањето на Бесмртниот е целебно (лековито).
Но човек го цени лебот кога леб нема. Водата – кога гори од жед. Воздухот – кога се гуши. Така грешниот човек почнува да го цени сѐ што е Божјо преку одземање, односно преку страдање.
Секое лишување е страдање. Лишувањето на здравјето е мака. Зашто здравјето е нераскинливо од животот. Никој не умира затоа што животот му завршил, туку заради неговите исцрпени или уништени ресурси. Заради тоа сите толку многу се грижат за здравјето – тоа е нескротливиот стремеж за живот. Дури и ако некој го игнорира своето здравје и го уништи со своето неразумно однесување, тоа е само затоа што наивно верувал дека ресурсите на неговото здравје се бесконечни.
Што Господ да земе и со едно движење да го запре поморот. Што е за Господа да ги излекува болестите на луѓето? Но, нам ни останаа природните начини на борба против болестите, за да можеме да научиме да Го почитуваме својот Бог.
Ние сме како Христовите ученици во кораб, околу кој се подига бура, а самиот Спасител како да ги оставил сами, спиел и не слушал. Зар не е попрво спротивното – учениците спијат спокојно, а Спасителот е буден и им го чува сонот од малото бранување на ветрот? Не, негрижата ги погубува луѓето. За нас пропаста (смртта) не се бедите и потресите, туку сонот на нашите души, потонатоста во нега, удобност, мрзливост и безгрижност. Луѓето ги погубува негрижата. За нас пропаста (смртта) не се бедите и потресите, туку сонот на нашите души.
„Но, Израилот се угои, па почна и да клоца; се здебели и натрупа сало; па Го остави Бога Кој го создаде и ја отфрли карпата на своето спасение“. (5 Мојс. 32, 15)
Адам, бивајќи чист од грев, пропадна во безгрижен живот. Но како ќе се спасиме од својот грев, ако останеме во негрижа?
Замислете на некого само да му даваат пари, без да работи, што ќе биде со неговата душа? Безгрижниот и потрошувачки однос на луѓето кон животот, го уништува животот. Кога сѐ ви е дадено, но вие самите не работите, тогаш сте близу до пропаст. Премудроста на Божјата Промисла, несфатлива и необјаснива за нас, се изразува во фактот, дека со сето изобилие на благодатни дарови на лечење, нашата судбина е да ги надминуваме бедите преку тешка борба, а не да добиваме безгрижно чудесни благослови од Бога.
Христијанството не е удобност
Ќе искажам мисла, која знам дека нема да биде прифатена од сите. Христијанството не е удобност. Христијанството не може да биде комфортабилно. Христијанството е маченичко исповедување, затоа што тоа е следење на Христос, а Христовиот пат е пат на Крстот.
Кога христијанството станува комфортно, тогаш Господ испраќа искушенија, кои што го рушат комфорот. „Сеуште спиете и одмарате? “, се обраќа кон нас Спасителот (Марко 14, 41). А ние не знаеме што да Му одговориме. Привикнати на слобода, на тоа дека сѐ е и сѐ е можно, храмовите отворени, нашите права заштитени, наоколу спокојство, така што е можно, така да се рече, и да се поспие. Но, не може. Господ ни допушта бури, за да можеме да се разбудиме. Секоја бура нѐ извлекува од вообичаените услови за живот, кои се пријатни за нас.
Одново се затвара Рајскиот чертог (градина), Божјиот храм, за да можеме со обновен поглед да погледнеме кон Црквата, кон Светите Тајни, кон радосната средба со Господа во Евхаристијата (Причесната). Возвратеното со огромен труд се чува како зеницата во окото. Така во однос на храмовите, така и во однос на здравјето и во однос на сѐ што се гради на земјата.
Ние се бориме со болестите како со џинови (некои наши луѓе велат: „Ова е голема мечка“, моја заб.). Во потта на лицето наше си го вадиме лебот, а здравјето ни се дава преку крвава пот. Џиновите се посилни од нас. Но, смирениот Давид го победува гордиот Голијат. Возвратеното со огромен труд се чува како зеницата во окото. Ете зошто, победите над светските пандемии во сите времиња се извојувала, крајно тешко, со многу жртви. За да го цениме Божјиот дар на животот. А преку тоа, да учиме да цениме сѐ што е Божјо.
Нужно е да го цениме Божјиот дар на животот. А преку тоа, да учиме да цениме сè што е Божјо.
Смирувајќи се со многувековните беспоштедни пандемии, човештвото добива можност да ги победи. Господ, несомнено, ќе открие средства за лечење и од новиот вирус. И секој пат, пронаоѓањето на човештвото на средства за победа над пандемиите – е слика на благословот Божји, откривајќи спасение на секој макотрпен, смирен работник.
Така се учи на смирение. Така, ние започнуваме да го цениме Божјиот дар на животот, но копнееме и по дарот на бесмртноста, којшто го загубивме поради гревот.
Ние нѐ сме оставени од Бога
Спорови, вознемирености, стравови – сето тоа е природно за секое нестабилно време. И уште – непријатност, прашања и обиди да се разбере, од каде е дојдена целата таа несреќа. Сите видови на страв се јасни. Но, над сите наши расипани, потонувачки гревови во светот, е Божјата Промисла. Зар Господ, ги допушта пандемиите за тоа, да го уништи човештвото?
Си го поставуваме прашањето: каде е патот на спасението од маките? Но, маките – тие се патот на спасението
Маките, всушност се патот, на којшто Бог нѐ ослободува од нешто полошо. И времето поминато во карантин, дури принудното оддалечување од храмот, може да се покаже од голема корист за душата, ако тоа време е посветено на Бога и на другите. Можеби сега и ни се дава можност да се посветиме на најблиските и најмилите, да се научиме на живо општење (комуникација) со нив, откако ги оставиме настрана грижите и стравот, предизвикани од електронските медиуми, откритија итн. Среќата не е во sms пораките и во интернет откритијата. Среќата е во чистото срце, во живата молитва кон Живиот Бог, во радоста од општењето со оние, кои Бог ги поставил покрај тебе.
Воопшто, во времето на сегашниот 21 век, Господ ни ја открива несигурноста и лажливоста на земниот свет. Ние, не можеме да создадеме рај на земјата. Победуваме едни болести - се појавуваат нови. Затоа што научно-технолошкиот прогрес не е сесилен. Тој, всушност е обид да се создаде илузија за бесмртност при тиранијата на смртта. Смртните, ќе создадат ли овде нешто бесмртно? Цивилизацијата е градење на комфорт врз рушевините на разрушениот рајски свет. Допуштајќи пандемии, Господ ни дава да ја видеме вистината: Тука нема рајско блаженство (среќа), има борба.
Но искушенијата доаѓаат и заминуваат, а Црквата ќе остане. Таа ќе помине низ вековите, водена од Светиот Дух до самата средба со Господа, Кој ќе дојде од Небесата за да ги собере Своите со Себе.
Старец Паисиј: „Бог несомнено нè чува, но со тоа што веруваме во Бог не треба да ја оправдуваме нашата негрижа“
Бог ни даде раце и нозе, а исто така и глава на рамената, за да преземеме природни мерки на претпазливост. Се разбира, вреди да се каже отворено дека во животот на самиот преподобен Паисиј Светогорец, благодатта преовладувала над природата. Старецот ја избегнувал цивилизацијата со сите нејзини изуми и живеел, воден од Светиот Дух. Но, исто така вреди да се признае дека ние самите сме многу, многу далеку од животниот стандард (и начин) на преподобниот Паисиј. Затоа, не можеме да ги игнорираме природните мерки на претпазливост.
Дарувај ни Боже на сите нас разумност, а исто така и дух на трпение, љубов и простување на едни кон други! Коронавирусот ќе замине, но дали ќе имаме меѓусебно единство после ова? Ќе се разделиме ли меѓу себе на пријатели и непријатели, на храбри и кукавици, на верни и предавници? Зачувувањето на љубовта, единството и простувањето едни кон други е многу позначајна духовна задача во нашето време.
Свештеник Валериј Духанин
15 Мај 2020
превод од руски: Свештеник Емил Атанасов
Избор од фб профил на