Показатели на автентичното христијанско искуство

Кои се показателите на автентичното христијанско доживување?

Ќе тргнеме од крајот на првата глава на евангелието според Јован, од извадокот за повикувањето на учениците. Овој извадок е посебно интересен, бидејќи претставува слика на тоа како Христос го повикува секој христијанин посебно и што всушност ни дава благодатта и љубовта Божја во кивотот на спасението, во Црквата.

Во овој евангелски извадок се претставени три призиви, три повици кон тројца ученици. Првиот е кон апостолот Андреј, вториот кон Филип, и третиот кон Натанаил.
Првата средба на Андреј, Филип и Петар со Христос

За почеток, и тројцата одговараат на повикот со изразен духовен ентузијазам. Андреј воскликнува: Го најдовме Месијата, Филип трча кај Натанаил и му вели: Го најдовме Исуса, за Кого пишуваше Мојсеј во Законот, и Пророците, а Натанаил, пак, Му се обраќа на Господ и Му вели: Ти си Син Божји, Ти си Царот Израилев (Јован, 1, 41; 45; 49).

Првиот показател на автентичното искуство е чувството на повик од Бога и спонтаниот одговор на тоа, нешто што е засновано на незлобливоста на душата. Веднаш потоа, без друга причина, без двоумење, без рационални помисли, душата ја препознава божествената личност и одговара на Неговиот повик. Рече Господ: „Еве вистински Израилец во кого нема лукавство“; не постои лукавство, не постои забуна, мешање, комплицирање, туку тоа што владее во срцето на Натанаил е чистотата и едноставноста.

Христијанскиот живот не е лично откритие или избор, туку искрен одговор на божествениот повик. Не е начин на живот, туку состојба на благодат. Не објавува еден добар човек со правилни критериуми и добар карактер, туку претставува доказ за љубовта Божја кон човекот и на божественото одредиште на вториот.

Овие спонтани духовни ерупции, согласно со еден извадок од службата на апостол Андреј, се резултат на „трудољубива душа“, „која го чека“ „Неговото доаѓање“. Ова нѐ води кон двете следни карактеристики. Едната е копнеж со болка и желба за Бога, чувство на потреба од Него. Другата е очекување на Господовото доаѓање и Неговата посета.

Оваа болка на душата и внатрешниот стремеж и очекување, длабокото интимно чекање, тоа што Отците го нарекуваат „бодрост“, јадеж на душата, постојана подготвеност дека Господ доаѓа да ја посети и мојата душа, да влезе и во мојот живот, доаѓа да ги промени, да ги измени, да ги преобрази, да ги обнови особините и мојот живот, својствата и на мојата личност; овие искуства претставуваат показател на автентичното христијанско доживување.

He e самата промена таа што го предизвикува вистинското христијанско доживување. Таа би можела да роди вообразеност и гордост. Вистинското христијанско доживување е Оној Кој ја врши промената, Оној Кој претставува гаранција на доживувањето и е показател на неговата големина, Оној Кој преку него се објавува.

На ова место вреди да се забележи дека воодушевувањето на апостолите не беше едноставен израз на радост и изненаденост, или на незлобливо расположение, туку ги имаше елементите на едно возвишено исповедање на верата, исповедање кое Црквата го чува како богатство во нејзините раце. Од почетокот Го исповедаа како Бог: Андреј како Месијата, како Оној за Кого пишуваа Мојсеј и пророците; Филип како Син на живиот Бог; Натанаил како Христос.
Филип трча кај Натанаил и му вели: Го најдовме Исуса, за Кого пишуваше Мојсеј во Законот, и Пророците

И не само тоа. Направија уште еден чекор: ги направија учесници во нивната вера и луѓето од нивното опкружување. Веднаш ја пренесоа пораката, ја објавија. Андреј „го одведе Симона при Исуса“, Филип му се обраќа на Натанаил: „Дојди и види“ – дојди и ти да видиш, дојди и ти да вкусиш. Овој елемент на заедничарење во богатството на љубовта Божја, кој доаѓа од нашата внатрешност и се изразува како најтенката и најубавата пројава на нашата љубов кон ближните и браќата, претставува уште еден показател на автентичното христијанско доживување.

Ќe завршиме со уште еден показател: желбата за мачеништво. Сите овие апостоли пострадаа. Го запечатија својот призив со маченичката крв. Имаа таква длабочина, што иако имаа многу лесен почеток – „веднаш“ ја примија пораката и призивот Господов – исто така имаа и едноставен крај – желно ја излеаа крвта за Него. Му го дадоа својот живот, и колку што лесно Го следеа во текот на Неговиот земен живот, толку желно Го следеа вечно соединети со Него и во Неговото царство.

Христос се обраќа на жената Хананејка

Автентичноста на доживувањето не се поистоветува со помпезно изразување, бурна сензационалност, восхит, изненадување или световно воодушевување. Христијанското доживување е таинствено, длабоко и внатрешно. Доживувањето на Хананејката, која прифати Господ да ја споредува со кучињата, на Закхеј кој јавно ги исповеда своите неправди, на крвоточивата која тајно зеде сила од Бога, претставуваат примери на автентичност. Никој не внимаваше на овие луѓе. Ниту учениците. Но, Господ ги слуша извиците на Хананејката, го гледа и Самиот го кани Закхеј, го чувствува допирот на крвоточивата. Затоа и ја издвои Хананејката, заобиколувајќи ги апостолите, Закхеј го издвои од толпата, а и крвоточивата, чувствувајќи ја посебноста на нејзиниот допир. Автентичното доживување се покажува и се наметнува и во најтешките и негативни околности. Го привлекува погледот Божји, го издвојува човекот и тогаш кога тој е покриен од толпата, од рамнодушноста на светот, од неговата незначајност.

Вистинскиот христијанин е сигурен, не се плаши од ништо, лесно стекнува доверба, сака, разбира, дава сигурност и чувство на чистота.

 

Карактеристики на лажното искуство

Спротивно, лажното искуство создава Христијани кои наместо да се спасуваат во Црквата, чувствуваат дека ние треба да ја сочуваме вистината. Наместо во лицата на браќата Христијани да препознаваме браќа Христови, ние препознаваме противници кои треба да ги уништиме, или, пак, наши кои треба да го поддржат нашиот став. Наместо состојбата на нашата душа да ја довериме на силата на благодатта Божја, ние со неопростливо нечестие ја поставуваме под сомнителниот скалпел на психотерапевтските методи, или на научните оценувања, или на рационалните прогнози. Наместо нашата вера да ја храниме со смирувањето на срцето, ние ја храниме со одговорите на знаењето и логиката.

    Наместо во современите биоетички предизвици, кои го допираат нашиот живот и интервенираат во нашето секојдневие, да препознаваме љубов која ослободува, или пожртвуваност која пренесува во сферите на другата логика, ние ропски се држиме за правни схоластики кои ја задушуваат благодатта или за профани усогласувања кои целосно ја оддалечуваат. Наместо да дејствуваме како невидливи клетки во телото Христово, ja гледаме Црквата како здружение со членови, статут, права и обврски, кое има повеќе потреба од нашата помош, отколку од помошта на другите.

Затоа, на крај место да живееме во Црквата како во постојан гроб кој го чува нашето воскресение, со длабоко смирение, чувство на жртва, попустливост, почит и признавање на другите, толеранција, вера единствено во благодатта Божја, ние се однесуваме како привремени и со овоземна перспектива, барања и права, прекумерна чувствителност, скриен егоизам, лицемерие и самозаинтересираност, неразумни споредувања и невнимателни судири, несигурност, супериорни чувства, необјасниви компромиси, психолошки беди и неоправдана световност.
Христос и фарисеите

Лагата во нас, неоправдливите оправдувања, тешкотиите да прифатиме критика и напоредно лесното преферирање тривијално и честопати тврдо и несрдечно да ги осудуваме сите и сѐ, се показател на една искомплексирана кратковидност која триумфално го потврдува нашето недозволиво робување.

Ваквиот менталитет нѐ прави да поимаме еден бог кој самиот се негира; бог кој постојано се самоанулира; бог кој повеќе личи на психолошка измислица која се карактеризира со болничавост и недоволност, или идеолошко прибежиште кое се карактеризира со привременост и духовен опортунизам; бог кој не е отец зa да љуби, туку служител за да ги решава нашите бесмислени проблеми; бог кој не постои за да нѐ поддржува, туку го измисливме за да го поддржуваме; бог кој ниту постои, ниту секако, вреди да се верува во него.

Ваквото поимање нѐ води кон една црква која е наше создание, а не Божјо; која ги има недостатоците на дванаесетте богови и несигурноста на општествените организации или на медитативните вероисповести; која претставува механизам што привремено одговара, се интегрира во една општествена група, ја крие тајната на човекот и ја задушува неговата перспектива кон „по подобие“. Но, на една таква црква ниту вреди, ниту може да ѝ се верува. Таа може само механички да се исповеда.

(Продолжува)

 https://bigorski.org.mk/slova/pouchni/za-avtentichniot-i-lazhniot-hristijanski-opit-part-2/

Друго:

Митрополит Месогејски Николај: За автентичниот и лажниот христијански опит – Ι дел ...