О Ч Е Н А Ш
Молитвата "Оче наш" е основна молитва во Светата Христијанска Православна Црква.
Таа е основа на духовниот живот, најсовршена молитва и најдобар образец за молење. Затоа, секое богослужение во Православната Црква започнува со оваа молитва.
Блажени Теофилакт Охридски вели: "Учениците Христови, поттикнати од учениците Јованови, сакале Господ Исус Христос да им каже како да се молат. Спасителот ја исполнил желбата на учениците и ги научил како да се молат, кажувајќи им ја молит-вата "Оче наш".
Молитвата "Оче наш" се нарекува и Господова молитва, затоа што неа лично ја изговорил Господ Исус Христос на Елеонската Гора која се наоѓа на источната страна од Ерусалим. Денес на тоа место, каде што Господ Исус Христос ја изговорил молитвата "Оче наш", се наоѓа манастир на чии ѕидови е испишана молитвата "Оче наш" скоро на сите јазици во светот. Така, секој камен од манастирскиот ѕид претставува содржина на "Оче наш" на посебен јазик.
"Оче наш" е куса молитва од само 70 збора, но во неа е изложена цела богословска наука. Во неа се искажани најголеми вистини. Затоа првите христијани на молитвата "Оче наш" гледале како на "скратено Евангелие." (Тертулијан).
Таа е еден вид "Устав за човечкиот живот" на земјата и тоа свет, праведен и непроменлив "устав", кој важи секогаш и за сите луѓе во сите времиња.
Молитвата "Оче наш" гласи:
Оче наш, Кој си на небесата,
да се свети името Твое;
да дојде царството Твое;
да биде волјата Твоја, како на
небото, така и на земјата;
лебот наш насушен дај ни го денес;
и прости ни ги долговите наши,
како што им ги проштаваме и ние
на нашите должници;
и не не воведувај во искушение,
но избави не од лукавиот;
зашто Твое е царството, и силата,
и славата во сите векови. Амин!
(Матеј 6, 9-13)
Молитвата "Оче наш" содржи еден призив, односно повик кон Бога Отецот и седум прозби, а завршува со славословие кон Бога.
Зошто Господ Исус Христос ни дал образец за молитва? Значи ли тоа дека треба исклучиво само така да се молиме и тоа само со молитвата "Оче наш"? Примерот на оваа молитва Спасителот го истакнал не за да се молиме само со неа, туку од неа како од извор да црпеме мисли за сите други молитви и да не внесуваме во нашите молитви ништо што е спротивно на духот од оваа молитва.
Оваа молитва е кратка. Но како што велат светите отци, таа го содржи сето учење за Господа Исуса Христа.
Свети Кипријан Картагински смета дека нема подејствителна молитва од онаа што ја изрекол Синот Божји и затоа ни вели: "Возљубени браќа, да се молиме онака како што не научил Учителот Бог!"
За да биде молитвата усвоена во нашите срца, треба да вникнеме во секој нејзин збор и да ги знаеме размислувањата на светите отци и учители, изречени за разјаснување на оваа молитва. Се разбира, таа не треба да биде наша единствена молитва, која ќе ги исклучи другите молитви и богомоленија. А познато е дека Господ Исус Христос и Неговите ученици изрекле и други молитви (Матеј 26, 39; Јован 17, 1; Дела 4, 24).
"Оче наш" е молитва која во себе содржи се она што треба да молиме од Бога. Тука се собрани сите наши желби и потреби и затоа од ранохристијанско време оваа молитва е употребувана во светата тајна крштение, а апостолскиот спис Διδαχήг) препорачува молитвата "Оче наш" христијаните да ја кажуваат 3 пати дневно како главна молитва.
Текстот на оваа молитва во Новиот Завет го има во Евангелието според Матеј и според Лука (Матеј 6,9-13; Лука 11,2-4).
Оваа молитва се состои од едно повикување (призив) и седум молби (прозби), од кои во првите три се молиме за она што е Божјо (...името Твое, ...волјата Твоја, ...царството Твое), а во другите четири, за она што е наше (...лебот наш, ...долговите наши..., не не воведувај избави не...). На крајот има и славословие кон Бога.
Воодушевувајќи се од Госпо-довата молитва, Свети Григориј Ниски воскликнува: "Кој ќе ми даде крилја како на гулаб, да пристапам кон појаснување на молитвата Господова, да го издигнам мојот ум на висината од величието на моите зборови, и оставајќи ја земјата да се издигнам мисловно над се менливо и преодно, па да изговорам 'Оче наш'?"
(Продолжува)
Подготви: Стојанка Тежак
Автор: протоѓакон Ратомир Грозданоски - „Господовата молитва“
Издавач: “Магнат”- Скопје
Со благослов на Архепископот Охридски и Македонски г.г. Михаил
ПРЕДГОВОР
Возљубени браќа и сестри,
Голема е тајната и силата на Господовата молитва. Во толку кратка молитва, со малку зборови, содржана и искажана е голема духовна сила на молението.
Ако Бог е Отец на христијаните, тогаш тие не смеат молитвено да Го повикуваат преку молитвата "Оче наш" и Отец да Го нарекуваат, ниту Господовата молитва да ја кажуваат додека не се покаат и не се очистат од гревовите свои, оти така заповедал Свети апостол Павле и рекол: "Да отстапи од неправдата секој, што го произнесува името Господово!" (2. Тим. 2,19).
Како можеш да Му речеш на Бога "Оче наш," а живееш недостојно, сиот си во гревови и со својот карактер си станал ѓаволоподобен?
Оние, кои Бога Го нарекуваат Отец и кои се молат со "Оче наш" треба да бидат синови Божји, а синот треба да личи на отецот, треба да биде богоподобен во се: во своите мисли, во своите зборови, во своите чувства и во своите дела.
Ако си грешел, пак, брзо покај се и исповедај ги гревовите свои!
Направи и ти како што направил блудниот и непослушен син (Лука 15, 11-32). Погледни кон себе си и во себе си, согледај го гревот свој и обрати се — врати се кај Бога Отецот, па појди в црква кај свештеникот и пред него и пред лицето Божјо со смирение и покајание признај го и исповедај го својот грев, велејќи: — Оче згрешив против небото и пред Тебе и не сум веќе достоен да се наречам Твој син, но прими ме, оти се каам... (Лука 15,18-19). Тогаш Бог ќе ти прости и ќе те прими со радост.
И дури потоа заедно со сите христијани ќе можеш достојно да ја кажуваш молитвата "Оче наш" и Бога да Го нарекуваш твој Отец, а луѓето да ги чувствуваш како свои браќа. Така ќе имаш во себе вистинско богољубие и човекољубие, а тие се двете најголеми заповеди врз кои се темели целиот Закон и Пророците и преку кои се спасува човекот (Матеј
22,37-40).
Авторот.