Добри зборови (1) - Александра Феодоровна Романова

Dveri.zlatni.jpg Добри зборови

Дневникови записи
1908 – 1915 година

   Христијанството, како небесна љубов, ја возвишува душата на човекот. Јас сум среќна: колку помалку има надеж, толку посилна е верата. Господ знае што е за нас подобро, а ние не. Во постојаното смирение почнувам да го наоѓам изворот на постојана сила. „Секојдневното умирање – е патека кон секојдневниот живот“.
   Колку поблиску душата се приближува кон Божествениот и Вечен Извор на Љубовта, толку повеќе се откриваат обврските на свештената човечка љубов, и толку поостро (се откриваат) укорите на совеста за пренебрегувањето на најмалата од нив.
   Основа на благородниот карактер – е апсолутната искреност.
   Влијанието на добрите жени – е најголемата сила после милоста Божја, која што формира добри мажи.
   Венец на љубовта – е тишината.
   Срце кое љуби – најнеопходното нешто за нас.
Додека љубиш, простуваш.
Да бидеш неправилно разбран дури и од тие, кои ги љубиш, - тоа е крст и горчина во животот... Тоа е најжестокото искушение на преданоста. Тоа е тоа, што најверојатно најчесто од сè го ранувало срцето на Синот Човечки... Уви! Никогаш да не се отстапува, никогаш да не се пројавува ладност, да се биде трпелив, да се сочуствува, да се искажува нежност. Да се бара цвет во расцвет и срце кое се отвора... Секогаш да се надеваме, како и Бог. Секогаш да се љуби – тоа е долг.
Љубовта не пораснува, не станува голема и совршена наеднаш и сама по себе, но треба време и постојана грижа.
Животот – е ништо, ако не Го знаеме Тој, благодарение на Кого живееме.
Вистинската вера се пројавува во целото наше поведение. Тоа е како сокот на живото дрво, кој што доаѓа и до најдалечните гранчиња.
Преживувајќи тага, знаеш како да им сочувствуваш на другите.
Да се биде голем – значи да се биде среќен, - тоа е едно од погрешните мислења до кое се придржувал речиси секогаш поголемиот дел од човештвото. Да се биде добар – значи да се биде среќен, - тоа е тајната, доступна само на малкуте мудри и добродетелни, кои се украс не само самите по себе, но и украс на ближните и татковината.
Ние сме должни постојано да мислиме не за своите лични дела и комфортства, а за ползата на ближните, која што можеме да им ја принесеме.
Искреното сознание на своето недостоинство го прави исполнувањето на секој благослов велико и бесценето.
Посблиски до Бога сме, кога се сметаме себеси за најнедостојни. И најпријатни за Него сме тогаш, кога се смируваме и раскајуваме до прав и пепел.
Кога неочекувано се накреваат облаци и небото над нас потемнува, радосно ќе ја чекаме од него благословената роса; а кога ќе помине, облаците ќе се расејат, и сонцето ќе засјае посилно, и од претходно.
Никогаш толку нема да ги почувствуваш страдањата на другите луѓе и да ги утешиш, отколку кога разумот твој е опфатен и омекнат од сопствена мака.
Вистинската мудрост се состои не во освојувањето на знаења, а во нивното правилно применување за добро.
Колку е посмирен човекот, толку повеќе мир има во неговата душа.
Нека видат ближните во примерот на вашиот живот, дека верата – е нешто повеќе од учење или следење на некои обреди.
Ние треба да се крепиме и да го молиме Бога, да ни дарува трпение да поднесеме сè што Тој ќе ни испрати. Искушенијата, допуштени од Мудриот и Љубезен Отец, претходат на неговите милости.
Братската добрина и милосрдие обично се пројавуваат во ситници. Малечки знаци на внимание, се ситници, но постојано самоодрекување; краток разговор за желбите и расположението на другите; деликатен, незабележлив излез од сè што може да предизвика болка – тоа се тие ситници кои што создаваат мир и љубов и кои се многу поголеми од надворешната љубезност.
Ние често го губиме драгоценото нешто, што го имаме, бегајќи по недостижното.
Колку можности да направиме нешто добро испуштаме, дури не сознавајќи ја цената на тоа што го сме го испуштиле!
Добрината – е клуч на човечкото срце.
Смирението не е во тоа, да раскажеме за своите недостатоци, а да поднесеме кога другите зборуваат за нив; во тоа, да ги слушаме трпеливо, и дури со благодарност; да ги исправуваме недостатоците за кои ни зборуваат; да не чувствуваме одбивност кон тие што ни зборуваат за нив.
Тој што сака да ги запали срцата на другите луѓе со љубов кон Христос, треба и самиот да е во пламен од таа љубов.
Занимавајќи се со добротворство, важно е да не се потони во себепочитување.
Зборовите, кажани од срце, ќе најдат друго срце, проследено со свето сочувство.
Колку поголемо е сознанието за сопственото недостоинство, толку повеќе дарови може да се примат.
Ако сè е добро одвнатре, ништо нема да ни наштети однадвор.
Спомнувањето на минатите милостињи ќе ја поддржи верата во Бога во искушенијата кои следат.
Смело пушти се брате, по тешкиот пат,
и ќе те одведе таму, кај што тага нема,
Но лесен, без беди и загуба на врат,
Никој уште кон таму, таков пат не видел да има.

Да учам, туѓата болка да ја разбирам,
И недостатоци да простувам без злоба,
За милост кон луѓето почесто да пројавувам,
И кон мене милост да пројавуваат тогаш.

   Смирението – е толку важна состојба на душата, без кое е тешко да го направиш својот живот разумен и благочестив. Невозможно е да се гледа без очи и да се дише без здив, но уште помалку е возможен христијанскиот живот без смирение.
Во сите искушенија барај трпение, а не спасение; ако го заслужуваш него, тоа брзо ќе дојде кај тебе.
Несреќи – тоа е тоа време, кога треба да се поддржи ближниот.
Кој престанува да помага на другите, тој станува оков и за себеси.
Секое искушение има своја смисла и цел и не ни се дава лесно.
Побрзај да ги направиш среќни своите ближни – тоа е пат кон сопствената среќа.
Велот, кој ги сокрива од нашите очи настаните од идните години, е исткаен од милосрдна рака.
Религиозното воспитување – е најбогатиот дар, кој родителите можат да му го остават на своето дете; наследството никогаш нема да го замени тоа со никакво богатство.
Колку се сладки зборовите на Правдата, носени од здивот на љубовта.

Кога на срцето,од загуба, тежина голема,
И надеж повеќе нема,
Се трудиме, ниту еден поглед,
да не види тага, да ја снема.

И се смееме, а се одвнатре плаче.
И во тежина долги разговори,
И тешко да заспиеш, како безгрижно маче,
До утрото сè да се заборави.

Таков дел многумина ги чека,
Во бурното животно море,
И плеќите нивни тага ќе ги свитка,
Ќе ги пристегне тешко од горе.

И ете, сепак, надежта напред тече,
Ќе ги залечи раните времето,
А мајката – природа, ќе ги поддржи децата свои,
И полесно, помало ќе стане бремето.

Во својата загриженост, која е проследена од првиот потрес од несреќата, има нешто, што нè поддржува исто така, како што острата болка често го стимулира и кратковремено го поддржува организмот. Очајанието се појавува потоа, кога болката веќе отапила, кога исчезнала емоционалната напнатост, која што ни помагала да ја трпиме. И денот го сменува ден во страшна еднообразност, и искушението станува ужасно секојдневие. И имено тогаш почнува нешто да ù недостасува на нашата душа, видот и слухот се напрегнуваат во надеж да ја одгатнат тајната на нашето постоење, која може да го претвори простото трпение во задоволство.
Да бидат љубовта, мирот и благословите вечни,
Венец на твојот расцвет.
О, другару мој!
И ако трњата го претекнат твојот расцвет,
Зарем не треба да биде и кај мене исто така?

Ти пишувам, затоа што било каков израз на човечко сочувство донесува мало олеснување, барем им напомнува на таквите, како тебе, дека ние во светот не сме сами. Знам, дека ништо не може да ти ја надомести загубата. Но, ти можеш да најдеш љубов на земјата околу тебе. Таа љубов не умрела. Ти можеш да најдеш љубов и во друг свет. Зошто тие, кои нè напуштиле нас, ако сега се со Бога, не можат да не бидат поблиску кон нас, молејќи се за нас на небото, и ни помагаат, и нè водат по тој пат, кој ни е потребен. Да, не плаши се да веруваш, дека тој, кого си го љубела, е сеуште покрај тебе, и ти си покрај него, и обата блиску до Бога, Кој, распнувајќи се на Крстот, го оддал за вас Својот живот. Тоа е сè што можам да речам. Но да веруваш во тоа – е голема утеха.
Верувај, дека тие, кои што нè напуштиле, се поблиску до нас од кога и да било, и ако, што во тоа нема сомнеж, тие навистина жалат за нашите несреќи и неправилни постапки, нивната жал не е залудна. Нивното сочувство – е ветување за помош во конечното ослободување од маките на оние, на кого тие гледаат со љубов.
Учи се, заради љубовта кон Бога да се разделуваш дури и со твојот близок и драг човек.
Не паѓајте со духот, а спокојно доверувајте се на волјата Божја, и што и да ви се случи, пренесувајте сè во слава на Господ, зашто после зимата доаѓа лето, после ноќта – ден, а после бурата – тишина.
Ако осознаете, што всушност сте самите вие, нема да обраќате внимание на тоа, што велат другите за вас.

Такви чувства кај луѓето се појавуваат,
Во кои кон небото тие повикуваат.
И ги навлажнува нивните очи тогаш,
Слободна од земните чувства солза.
Таа со таква чистота блиска,
И пред ангелските лица остава чиста.

Знаете ли со каква сила,
Владее милиот цвет?

Биле ли родени тие малечки цветови,
Сознавајќи ја и половина од својата убавина?

   Има многу луѓе, во кои од Бог им е заложена жедта за совршенството, кои не се задоволни со себеси, се срамат од себеси, се растргаат со желби, кои не се способни да ги задоволат, со инстинкти, кои не можат да ги осознаат, со сили, кои што не можат да ги применат, со обврски, кои не можат да ги исполнат, со збунетост, која не можат никому да ја искажат, кои би биле среќни на било каква промена, која биги направила поблагородни, почисти, поправедни, пољубезни, почистосрдечни и поразумни, и кога тие размислуваат за смртта, нивната мисла може да се изрази со зборовите на поетот:
Кон живот, а не кон смрт јас заминувам,
Посилно, пополноцено да живеам се обидувам,
И со малку, со празнина, не сакам да поминувам.
   На тие луѓе може да им се повторат зборовите од Господ: „стани чедо“ (Мт. 9, 2). Бог штедро надарува луѓето. Ако има жед по Божественото, таа несомнено ќе биде задоволена. Ако се стремите да станете подобри, така и ќе биде. Само верувајте им на своите најдобри чувства, не се обидувајте да ја угаснете во себе таа жед на светиот, борете се, не гледајќи на грешките, промаршувањата, дури и на гревовите. За секого, За секого, за кого Бог ќе ве праша, дури кога Тој простува, продолжајте ја борбата, не гледајќи на сите разочарувања. Да бидат благословени тие, кои што жеднеат за правда! Нам ни беше речено: „И Духот и невестата велат: дојди! И кој слуша да каже: дојди! И кој жеднее да дојде, и кој сака бесплатно да прими животна вода“.
   „Зашто требаше Тој, заради Кого е сè и преку кого е сè, кој многу синово ги приведе во слава, Началникот на спасението, да ги соврши нивните страдања“ (Евр. 2, 10).
   „Да видат сиромашните и да се развеселат, побарајте го Бога, и жива ќе биде душата ваша“ (Пс. 68,33).
   Биди мажествен – тоа е најважно.
   Добрите зборови секогаш соединуваат.
Оди напред, згрешувај, паѓај и повторно станувај, само продолжувај да одиш.
Прави нешто, заради кое што вреди да се живее и за што вреди да се умре; нека во делата твои се гледаат и умот, и срцето, и душата.
Од постојани ракоплескања и грижи ние не го откриваме ни половината добро, кое што е во нас.
Кон светоста води толку јасен пат!
Носи го со радост својот крст: Господ ти го дал него.
Смислата на животот не е во тоа, да го правиш тоа што ти се допаѓа, а во тоа, со љубов да го правиш, тоа што си должен.
Додека си жив, можеш да го употребиш животот за помош на ближниот. Животот – е прекрасна работа.
Душата, повеќе отворена за другото, духовното, која што подобро Го знае Бога, повеќе се бои да згреши пред Него, повеќе трепери во мислата за Страшниот Суд.
Вистинска добродетел – е без сведоци да постапуваш така, како што обично постапуваат пред очите на светот.
Ние треба да го бараме своето спасение во таа состојба, во која нè сместила Промислата Божја, а не да градиме воздушни замоци, замислувајќи си, колку добродетелни би биле во некоја друга состојба. И уште, ние треба вистински да веруваме во Бога дури и во малото. Повеќето луѓе го поминуваат животот офкајќи и скрушувајќи се заради своите навики, расудувајќи за тоа дека треба да се сменат, составувајќи си правила за животот за иднината, која ја чекаат, но од која, можеби, ќе бидат лишени, и така, губат време, кое што би требало да го трошат на добри дела на патот кон своето спасение. Кон спасението треба да се стремиме секој ден и секој час. Нема време подобро од тоа, кое Господ по својата милост ни го дава сега, а што ќе ни донесе утрешниот ден, не знаеме. Спасението се достигнува не само со наше мечтаење, а со усрден труд. Постојаната трезвеност Му е угодна на Бога.
Дури ситниците стануваат големи, кога се за Божјата волја. Тие се мали, самите по себе, но веднаш стануваат големи, кога се исполнуваат заради Него, кога водат кон Него и помагаат за вечно да се соединиме со Него. Спомнете што рекол Тој: „Верниот и во малку, и во многу е верен, а неправедниот во малку, и во многу е неправеден“ (Лк. 16, 10).

Душата, која што искрено се стреми кон Бога, никогаш не гледа, големо ли е тоа дело или мало; доволно е да се знае, дека Тој, за Кого се прави тоа, е безгранично Велик, дека сите Негови созданија треба да Му бидат потполно предани, а да се достигне тоа може, само со исполнување на Неговата волја...
Да се страда, но да не се губи храброста – ете во што е величината... Каде и да не води Бог, секаде ќе Го најдеме, и во највознемирувачката работа, и во најспокојното размислување...
Тоа што нè угнетува и ја ранува нашата гордост, повеќе ни принесува полза, отколку тоа што не загрижува и вдахновува.

Подготви: Златко Дивјаковски

(Продолжува)

Stefan.LIt.Bogorodica.jpg