СПОМЕ НА СВЕТИОТ ОТЕЦ НАШ НИКОЛАЈ ЧУДОТВОРЕЦ АРХИЕПИСКОП НА ЛИКИСКИОТ ГРАД МИР
Божествената благодат на духот те посветиза архиепископ на градот Мир со божественото миро, и со благиот мирис на добродетелите ги освежуваш краиштата на вселената; со твоите, пак, слаткодахновени молитви постојано ги прогонуваш злосмрадните страсти. Поради тоа, Николае, со вера те фалиме и твојот сесвет спомен го прославуваме.
Кондак, глас 3.
Светителу, во градот Мир се покажа како вистински свештенодејствител: откако го исполни Христовото Евангелие, преподобни, ја положи душата своја за луѓето твои, и од смрт ги спаси невините; поради тоа се освети, како голем тајник на Божјата благодат.
Свети Николај Чудотворец, архиепископ Мирликиски
Овој славен светител, когошто и денес го слават по сиот свет, им беше единец син на своите богати и угледни родители, Теофан и Нона, жители на градот Патара во Ликија. Бидејќи им беше син единец даруван од Бога, тие Му го посветија на Бога, принесувајќи Му така дар. Знаењето за духовниот живот Св. Николај го стекна преку својот чичко Николај, епископот Патарски, и се замонаши во манастирот „Новиот Сион“, основан од тој негов чичко. По смртта на родителите Николај им го раздаде наследениот имот на сиромасите и ништо не задржа за себе. Додека беше свештеник во Патара тој многу се прочу со делата на својата милостиња, иако ги криеше грижливо, за да го исполни зборот Господов: „Да не знае твојата лева рака што прави твојата десна рака“ (Матеј 6, 3). Кога се предаде на самотност и на безмолвие, мислејќи така да проживее до смртта, му дојде глас одозгора: „Појди на подвиг меѓу народот, ако сакаш да бидеш од Мене овенчан.“ Веднаш потоа според чудесната Божја Промисла беше избран за епископ на градот Мир во Ликија. Милостив, мудар, неустрашлив. Св. Николај му беше вистински добар пастир на своето стадо. За време на гонењето на христијаните под Диоклецијан и Максимијан го фрлија во затвор, но тој и во затворот ги поучуваше луѓето на законот Божји.
Присуствуваше на Првиот Вселенски Собор во Никеја и од голема ревност за вистината го удри еретикот Ариј. За ова дело го отстранија од Соборот и од архиерејската служба, сѐ додека на неколкумина од првите архиереи на Соборот не им се јавија Самиот Господ Христос и Пресвета Богородица и не го објавија своето благоволение кон Николај. Чувар на Божествената вистина, овој чудесен Божји светител беше и одважен заштитник на правдата меѓу луѓето. На двапати спаси по тројца луѓе од незаслужена смртна казна. Милостив, вистинољубив и праведен, одеше меѓу луѓето небаре ангел Божји. Уште за време на животот луѓето го сметаа за светител и го повикуваа на помош во маки и неволји и им се јавуваше во сон и на јаве на тие што го повикуваа, еднакво лесно дали се блиску или далеку, и им помагаше. Од неговото лице блескаше светлина како од лицето Мојсеево, па и со самата своја појава им носеше на луѓето утеха, мир и добра волја. На старост малку се разболе и се упокои во Господа, многустрадален и многуплоден, за вечно да се весели во Небесното Царство продолжувајќи да чудотвори на земјата, помагајќи им на верните и прославувајќи Го својот Бог. Се упокои на 6 декември 343 година.
Тропар, глас 4.
Правило на верата, и пример за кроткоста, и учител на воздржанието, те покажа предтвоето стадото, вистината на твоите дела. Поради тоа со смирение си ја придобил возвишеноста, со сиромаштво- богатството, отче, свештеноначалниче Николае.Моли Го Христа Бога, да ги спаси душите наши.
Saint Nicolas the Wonderworker, Archbishop of Myra
This glorious Saint, venerated to this day all over the world, was the only son of Theophanes and Nonna, wealthy and distinguished citizens of Patara in Lycia. Being the only child granted by God, his parents consecrated him to God, thus offering Him a gift. Saint Nicolas gained knowledge of theology and spiritual life with the help of his uncle Nicolas, the Archbishop of Patara, and became a monk at the Monastery New Zion founded by his uncle. Upon his parents’ death Nicholas distributed all the riches he had inherited to the poor keeping nothing for himself. While he served as a priest in Patara he became renowned for his charitable deeds, even though he did his best to keep them secret to fulfil the word of God: “But when you do a charitable deed, do not let your left hand know what your right hand is doing” (Matthew 6, 3). When he had withdrew to life in silence and hesychia, intending thus to spend the rest of his life, he heard a voice from above:” Go into the world and there My Name shall be glorified in thee. “Before long, by miraculous Divine providence he was elected Bishop of Myra in Lycia. Merciful, wise and fearless, Saint Nicolas became a true good shepherd of his flock. During the persecutions of Christians under Diocletian and Maximian, he was thrown into prison, where he continued to instruct people in the law of God. He participated in the First Ecumenical Council at Nicaea and led by his great zeal for the truth, he struck the heretic Arius. For this deed of his, he was made to leave the Council and was deposed from the episcopal throne, until the moment the Lord Jesus Christ and the Holy Theotokos appeared to some of the first hierarchs of the Council and declared their favour of Nicolas. A guardian of divine truth, this miraculous Saint of God was also protector of those suffering injustice among men. On two occasions he saved three men from death penalty they had not deserved. Merciful, truth-loving and just, he moved among men as if angel of God. During his lifetime people regarded him as a Saint and called upon his help when suffering hardships and anguish, and he appeared in a dream or in reality to those calling upon him, regardless of the fact how distant they are, and helped them. His face was radiant with light as the face of Moses, so his sole appearance brought consolation, peace and good will among men. In his old age he suffered a short illness and fell asleep in the Lord. Having suffered greatly and having brought forth abundant fruit, he inhabited the everlasting Kingdom of Heaven not ceasing to work wonders on earth, helping the faithful and glorifying his God. He fell asleep on 6 December 343.